YATIRIMCILARIN DUYGUSAL VE BİLİŞSEL EĞİLİMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: ERZİNCAN İLİ UYGULAMASI

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 18, 391 - 420, 29.12.2018

Ali Özer Duygu Korkulutaş

Öz

Davranışsal finans, yatırımcıların yatırım
kararlarında risk ve getiri dışında başka değişkenleri de
göz önüne aldıklarını ve alınan kararların, faydayı
maksimize eden değil, karar alıcı mekanizmanın tatmin
olduğu kararlardan oluştuğu varsayımlarına dayanmakta
olup son yıllarda oldukça önem kazanan bir alandır. Bazen
psikolojik ve kişilikten kaynaklanan yatırımcı davranışları,
bazen de bireyin etkileşimde bulunduğu sosyal faktörler
bireylerin yatırım kararları üzerinde etkili olabilmektedir.
Davranışsal finans, finans piyasalarında yatırımcıların
nasıl hareket etmeleri gerektiği yani yatırım
davranışlarının analizi konusunda finans bilim dünyasına
ışık tutmaktadır. Bu çalışmada Erzincan ilindeki bireysel
yatırımcıların yatırım kararlarına etki eden faktörleri
belirlemek adına anket çalışması yapılmıştır. Çalışma
sonucunda, davranışsal eğilimlerin yatırım kararlarında
oldukça büyük bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Davranışsal Finans, Yatırımcı Davranışları, Erzincan

Kaynakça

• Akman, N. (2009). Finansal Açıklama Üzerinde Kültürün Etkisi: Ufrs Öncesi Ve Sonrası, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü Muhasebe Ve Finansman Anabilim Dalı.
• Aldemir, S. (2015). Davranışsal Finans Açısından Yatırımcı Davranışlarının İncelenmesi: Tokat İli Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Osmanpaşa Üniversitesi.
• Alpdündar, H. S. (2016). Bireylerin Sigorta Eğilimlerini Yönlendiren Faktörlerin Davranışsal Finans Yaklaşımı İle İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Finans Enstitüsü, Finans Anabilim Dalı, Uluslararası Bankacılık Ve Finans Bilim Dalı.
• Alper, D. & Ertan, Y. (2008). Yatırım Fonu Seçim Kararlarında Çerçeveleme Etkisi, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, 37, 174-184.
• Altıngül, M. (2015). Özel Alışveriş Sitelerine Yönelik Algılanan Hizmet Kalitesinin Bilişsel Çelişki, İç Tepkisel Satın Alma Ve Yeniden Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• Aslan, R. (2016). Bireysel Yatırımcıları Finansal Yatırıma Yönlendiren Faktörlerin Davranışsal Finans Açısından Araştırılması: Şanlıurfa İline Bağlı Viranşehir İlçesi Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Yönetimi Anabilim Dalı.
• Ateş, A. (2007). Finansal Yatırımların Davranışsal Finans Açısından Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Muhasabe-Finansman Bilim Dalı,
• Aytekin, Y. E. (2015). Davranışsal Finans Kapsamında Bireysel Yatırımcıların İncelenmesi: Van İli Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Baker, H. K. & Nofsınger, J. R. (2002). Psychological Biases Of Investors, Financial Services Review Iı, 1(1), S. 97-116.
• Barak, O. (2006). Hisse Senedi Piyasalarında Anomaliler Ve Bunları Açıklamak Üzere Geliştirilen Davranışsal Finans Modelleri İMKB’de Bir Uygulama, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Barak, O. (2008). İMKB’de Aşırı Reaksiyon Anomalisi Ve Davranışsal Finans Modelleri Kapsamında Değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 207 – 229.
• Barberis, N. Shleifer, A. & Vishny, R. (1998). A Model Of Investor Sentiment”, Journal Of Financial Economics, 49, 307-343.
• Bayar, Y. (2011). Yatırımcı Davranışlarının Davranışçı Yaklaşım Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(2), 133-160.
• Böyükaslan, A. (2012). Bireysel Yatırımcıları Finansal Yatırım Kararına Yönlendiren Faktörlerin Davranışsal Finans Açısından İncelenmesi: Afyonkarahisar Örneği, Yayımlanmamış Y. Lisans Tezi, Afyonkarahisar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Choi, J., Kim, Y. S. & Mitov, I. (2015). Reward-Risk Momentum Strategies Using Classical Tempered Stable Distribution, Journal Of Banking & Finance, 58, 194–213
• Çelik, T. T. & Taş, O. (2007). Etkin Piyasa Hipotezi Ve Gelişmekte Olan Hisse Senedi Piyasaları, İtü Dergisi/B, 4(2), 12-22.
• Çevik, E. İ. (2012). İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Etkin Piyasa Hipotezinin Uzun Hafıza Modelleri İle Analizi: Sektörel Bazda Bir İnceleme, Yaşar Üniversitesi Dergisi, 26(7), 4437 – 4454.
• De Bondt, W. F. M. & Thaler, R. (1985). Does The Stock Market Overreact?, The Journal Of Fınance, Xl(3), 793-805.
• Demir, Y. & Yağcılar Göçmen, G. (2009). İMKB’de İşlem Gören Banka Hisse Senetlerinin Getirilerini Etkileyen Faktörlerin Arbitraj Fiyatlama Modeli İle Belirlenmesi, Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 1(2), 36-51.
• Doğukanlı, H. & Ergün, B. (2011). Davranışsal Finans Etkin Piyasalara Karşı: Aşırı Tepki Hipotezinin İMKB’de Araştırılması, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(1), 321-336.
• Ede, M. (2007). Davranışsal Finans Ve Bireysel Yatırımcı Davranışları Üzerine Ampirik Bir Uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Bankacılık Ve Sigortacılık Enstitüsü.
• Ege, İ., Topaloğlu, E. E. & Coşkun, D. (2012). Davranışsal Finans Ve Anomaliler: Ocak Ayı Anomalisinin İMKB’de Test Edilmesi, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, 56, 175-190.
• Gümüş, F. B., Koç, M. & Agalarova, M. (2013). Bireysel Yatırımcıların Yatırım Kararları Üzerinde Etkili Olan Demografik Ve Psikolojik Faktörlerin Tespiti Üzerine Bir Çalışma Uygulaması: Türkiye Ve Azerbaycan Uygulaması, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(6), 1309 – 4289.
• Güngör, Mehmet ve Bulut, Yunus. “Ki-Kare Testi Üzerine”, Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları, 2008.
• Hong, H. & Steın, Jeremy C. (1999). A Unified Theory Of Underreaction, Momentum Trading, And Overraction İn Asset Markets, Journal Of Finance, 54(6), 2143-2184.
• Jegadeesh, N. Ve Titman, S. (2001). Profitability Of Momentum Strategies: An Evaluation Of Alternative Explanations, Journal Of Finance, 56, 699-721.
• Kahyaoğlu, M. B. (2011). Yatırım Kararlarına Etki Eden Çeşitli Duygusal Ve Psikolojik Faktörlere Maruz Kalma Düzeyi Üzerinde Cinsiyetin Rolü: İMKB Bireysel Hisse Senedi Yatırımcıları Üzerine Bir Uygulama, Ekonomik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(1), 29-51.
• Kandır, S. Y., Çerçi, G. & Uzkaralar, Ö. (2013). Yatırımcı Duyarlılığı Temsilcileri: Yatırım Ortaklıkları Iskontosu Ve Tüketici Güven Endeksi Örneği, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 7(2), 55-75.
• Karan, M. B. (2006). Yatırım Analizi Ve Portföy Yönetimi, Ankara, Gazi Yayınevi.
• Karan, M. B. (2013). Yatırım Analizi Ve Portföy Yönetimi, Ankara, Gazi Yayınevi.
• Kılıç, S., Cronbach’ın Alfa Güvenirlik Katsayısı, Gülhane Askeri Tıp Fakültesi, Ankara, 2016.
• Küçük, A. (2014). Bireysel Yatırımcıları Finansal Yatırım Kararına Yönlendiren Faktörlerin Davranışsal Finans Açısından Ele Alınması: Osmaniye Örneği, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 6(11), 104-122.
• Küden, M. (2014). Davranışsal Finans Açısından Bireysel Yatırım Tercihlerinin Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gediz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kök, D. & Uyğur, M. E. (2014). Finansal Piyasalarda Fiyat Etkileşimi: Bist 100 ve Seçilmiş Finansal Göstergeler İçin Var Analizi, Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, 1(1), 1-23.
• Miffre, J. Ve Rallis, G. (2007). Momentum Strategies İn Commodity Futures Markets, Journal Of Banking & Finance, 31, 1863–1886.
• Oran A., Yılmaz, Ö. & Özer, T. G. (2010). Türkiye’de Algısal Sapmalar, Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 11(2), 297-307.
• Otluoğlu, E. (2009). İstanbul Davranışsal Finans Çerçevesinde Aşırı Güven Hipotezinin Test Edilmesi: İMKB'de Bir Uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Finansman Bilim Dalı, İstanbul.
• Rachev, S., Jasic, T., Stoyanov, S. & Fabozzi F. J. (2007). Momentum Strategies Based On Reward–Risk Stock Selection Criteria, Journal Of Banking & Finance 31, 2325–2346
• Sevim, Ş. & Akkoç, S. (2014). Sermaye Piyasalarında Düşük Fiyat Etkisi ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Bir Uygulama, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1).
• Sönmez, T. (2010). Davranışsal Finans Yaklaşımı: İMKB’de Aşırı Tepki Hipotezi Üzerine Bir Araştırma”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı.
• Süer, Ö. (2007). Yatırım Kararlarında Makale Alınan Risk Düzeyinin Belirlenmesine İlişkin Ampirik Bir Çalışma, Öneri Dergisi, 7(28), 97-105.
• Sümer, K. K. & Hepsağ, A. (2007). Finansal Varlık Fiyatlama Modelleri Çerçevesinde Piyasa Risklerinin Hesaplanması: Parametrik Olmayan Yaklaşım, Bankacılar Dergisi, 62, 3-24.
• Şenkesen, E. (2009). Davranışsal Finans Ve Yatırımcı Duyarlılığının Tahvil Verimi Üzerindeki Etkisi: İMKB Tahvil Ve Bono Piyasasında Bir Uygulama”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• Taner, B. & Akkaya, G. C. (2005). Yatırımcı Psikolojisi Ve Davranışsal Finans Yaklaşımı, Muhasebe Ve Finansman Dergisi, 27, 47-54.
• Tomak, S. (2011). Girişimcilik Ve Bilişsel Yanlılık, Girişimcilik Ve Kalkınma Dergisi, 6(1), 72-95.
• Tufan, E. (2006). Davranışsal Finans, Orion Yayınevi, Ankara.
• Tufan, C. & Sarıçiçek, R. (2013). Davranışsal Finans Modelleri, Etkin Piyasa Hipotezi Ve Anomalilerine İlişkin Bir Değerlendirme, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 159-182.
• Yıldız, S. B., Kalaycı, Ş., Demir, Y. & Göksu, Ş. A. (2009). Yatırımcıların Psikolojik Önyargıları: İMKB Üzerine Ampirik Bir Çalışma, 46(537), 91-106.
• Yüksel, N. D. (2009). İMKB’de Yatırımcı Davranışı Ve Örnek Bir Uygulama, Yayımlanmamış Y. Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Wang, M., Keller, C. & Siegrist M. (2011). The Less You Know, The More You Are - Afraid Of A Survey On Risk Perceptions Of Investment Products, The Journal Of Behavioral Finance, 12(1), 9-19.