TÜRKİYE’DE ÜÇÜZ AÇIK İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 18, 501 - 522, 29.12.2018

Salih Öztürk , Serhat Sezen

Öz

Bu çalışmada üçüz açık ile ekonomik büyüme
arasındaki ilişki VAR analizi ile araştırılmıştır. Türkiye
için 1975-2016 dönemlerini kapsayan çalışmada yıllık
zaman serileri kullanılarak VAR modeli kurulmuştur.
Çalışmada VAR modeline geçilmeden önce modelde
yer alan tüm değişkenler birim kök testleriyle sınanmış
ve düzeyde durağan olmayan bütçe açığı ve tasarrufyatırım açığı değişkenlerinin farkları alındıktan sonra
durağan hale geldiği görülmüştür. Çalışmanın bu
kısmından sonra VAR analizinde kurulan model için
uygun gecikme seviyesi belirlenerek VAR analizi ve
beraberinde etki-tepki analizi ile varyans ayrıştırması
yapılmıştır. Yapılan analiz sonucunda bütçe açıklarının
kısa dönemde ekonomik büyüme üzerinde pozitif bir
etkisi olduğu görülmekle birlikte uzun dönemde
ekonomik büyümeyi olumsuz etkilediği görülmektedir.
Cari açığın ise kısa dönemde az da olsa ekonomik
büyümeyi olumsuz olarak etkilediği ancak uzun
dönemde ekonomik büyümede olumlu etkisinin olduğu
ve tasarruf-yatırım açığının ekonomik büyümeyi
olumsuz yönde etkilediği görülmektedir

Anahtar Kelimeler

Ekonomik büyüme, üçüz açık, VAR analizi

Kaynakça

• Afonso, A., & Rault, C. (2009). Budgetary and External Imbalances Relationship: A Panel Data Diagnostic. Cesifo Working Paper, 2559, 1-38.
• Akbaş, Y. E., Lebe, F., & Zeren, F. (2014). Testing the Validity of the Triplet Deficit Hypothesis for Turkey: Asymmetric Causality Analysis. Journal of Business and Economics, 7(14), 137-154.
• Altun, N., & İnce, N. (2014). Türkiye’de Üçüz Açıklara Ampirik Bir Yaklaşım: 1975-2010. Sakarya İktisat Dergisi, 3(2), 40-61.
• Azapoğlu, M., & Direkçi, T. B. (2015). İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye Uygulaması 1998-2013. Journal of Academic Researches and Studies, 7(12), 74-89.
• Baharumshah, A. Z., & Lau, E. (2009). Structural breaks and the twin deficits hypothesis: Evidence from East Asian countries. Economic Bulletin, 29(4), 2517-2524.
• Bayrak, M., & Esen, Ö. (2012). Bütçe Açıklarının Cari İşlemler Dengesi Üzerine Etkileri: İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye Açısından Değerlendirilmesi. Ekonomik Yaklaşım, 23(82), 23-49.
• Berke, B., Temiz D., & Karakurt, E. (2015). Üçüz Açık Ve Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), 67-89.
• Bolat, S., Belke, M., & Aras, O. (2011). Türkiye’de İkiz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Sınır Testi Yaklaşımı. Maliye Dergisi, 161, 347-364.
• Chowdhury, K., & Saleh, A.S. (2007). Testing the Keynesian Proposition of Twin Deficits in the Presence of Trade Liberalisation: Evidence from Sri Lanka. Economics Working Papers, 20(1), 3-33.
• Çelik, S., Deniz, P., & Seden, E. (2008). Eşbütünleşme Analiziyle Altı Gelişmekte Olan Ülke İçin İkiz Açıklar Hipotezi. 20 Ocak 2017 tarihinde http://debis.deu.edu.tr/userweb//iibf_kongre/dosyalar/scelik.pdf adresinden erişildi.
• Daly, V., & Siddiki, J.U. (2009). The Twin Deficits in OECD Countries: Cointegration Analysis with Regime Shifts. Applied Economic Letters, 16(11), 1155-1164.
• Dineri, E., & Taş, İ. (2016). İkiz Açık Hipotezi: Türkiye’de Teorik Ve Ampirik İnceleme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(32), 372-390.
• Erdinç, Zeynep. (2008). İkiz Açıklar Hipotezinin Türkiye’de 1950-2005 Yılları Arasında Eşbütünleşme Analizi ve Granger Nedensellik Testi İle İncelenmesi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 209-222.
• Enders, W. (1995). Applied Econometrics Time Series. Canada: John Wiles and Sons.
• Feldstein, M. (1992). The Budget and Trade Deficits aren’t Really Twins. NBER Working Paper, 3966, 1-11.
• Güder, F., & Kılıç, C. (2016). Üçüz Açık Sorunu ve Üçüz Açık Bileşenlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 11(2), 47-77.
• Günaydın, İ. (2004). Bütçe ve Ticaret Açıkları Arasındaki İlişki: Türkiye Uygulaması. Ekonomik Yaklaşım, 15(52-53), 143-159.
• Hakro, A.N. (2009). Twin Deficits Causality Link-Evidence from Pakistan. International Research Journal of Finance and Economics, 1(24), 54-70.
• İpek, E., & Kızılgöl, Ö. A. (2016). Türkiye Ekonomisinde Üçüz Açık. Ege Akademik Bakış, 16(3), 425-442.
• İyidoğan, P. V., & Erkam, S. (2013). İkiz Açıklar Hipotezi: Türkiye İçin Ampirik Bir İnceleme (1987-2005). Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2013(15), 39-48.
• Karanfil, M., & Kılıç, C. (2015). Türkiye Ekonomisinde Üçüz Açık Hipotezinin Geçerliliği: Zaman Serisi Analizi. International Journal of Management Economics and Business, 11(24), 1-20.
• Kaufmann, S., Scharler, J., & Winckler, G. (2002). The Austrian Current Acoount Deficit: Driven by Twin Deficits or by Intertemporary Expenditure Allocation. Empirical Economics, 27(3), 529-542.
• Kılavuz, E., & Dumrul, Y. (2012). İkiz Açıklar Hipotezinin Geçerliliği: Teori Ve Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3-4), 239-258.
• Kim, S., & Roubini, N. (2008). Twin Deficit or Twin Divergence? Fiscal Policy, Current Account and Real Exchange Rate in the US. Journal of International Economics, 74(2), 362-383.
• Kutlar, A. (2017). E.Views ile Uygulamalı Çok Denklemli Zaman Serileri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Mangır, F. (2012). Türkiye İçin İkiz Açıklar Hipotezi Testi (1980- 2011). Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 136-149.
• Marinheiro, C. F. (2008). Ricardian Equivalence, Twin Deficits, and The Feldstein–Horioka Puzzle in Egypt. Journal of Policy Modeling, 30(6), 1041-1056.
• Omoniyi, O.S., Olasunkanmi, O.I., & Babatunde, O.A. (2012). Empirical Analysis of Twins’ Deficits in Nigeria. IJMBS, 2(3), 38-41.
• Özgen, F. B., & Güloğlu, B. (2004). Türkiye’de iç borçların iktisadi etkilerinin VAR tekniğiyle analizi. ODTÜ Gelişme Dergisi, 31(1), 93-114.
• Rahman, M., & Mishra, B. (1992). Cointegration of US Budget and Current Account Deficits: Twins or Strangers? Journal of Economics and Finance, 16(2), 119-127.
• Salvatore, D. (2006). Twin Deficits in the G-7 Countries and Global Structural Imbalances. Journal of Policy Modeling, 28(6), 701–712.
• Shastri, S., Giri, A. K., & Mohapatra, G. (2017). Assessing the Triple Deficit Hypothesis for Major South Asian Countries: A Panel Data Analysis. International Journal of Economics and Financial Issues, 7(4), 292-299.
• Szakolczai, G. (2006). The Triple Deficit of Hungary. Hungarian Statistical Review, 10, 40-62.
• Şen, A., Şentürk, M., Sancar, C., & Akbaş, Y. E. (2014). Empirical Findings on Triplet Deficits Hypothesis: The Case of Turkey. Journal of Economic Cooperation and Development, 35(1), 81-102.
• Şen, H., & Kaya, A. (2016). Are the twin or triple deficits hypotheses applicable to post-communist countries? BOFIT Discussion Papers, 2016(3), 4-41.
• Şengönül, A. (2008). Different twin deficits in different time intervals : evidence from Turkey. Asian African Journal of economics, 8(2), 139-152.
• Tang, T. C. (2014). Fiscal Deficit, Trade Deficit and Financial Account Deficit: Triple Deficit Hypothesis with the U.S. Experience. Monash University Discussion Paper, 6(14), 1-13.
• Tülümce, S. Y. (2013). Türkiye’de Üçüz Açığın Ampirik Analizi (1984-2010). Maliye Dergisi, 2013(165), 97-114.
• Türkay, H. (2013). Türkiye’de Cari Açık, Bütçe Açığı Ve Yatırım-Tasarruf Açığı İlişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 253-269.
• Üzümcü, A., & Kanca, O. C. (2013). İkiz Açık Hipotezi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama (1980-2012). İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 17-42.