Mutluluk Bir Energeia mı Yoksa Bir Entelekheia mı?

Yıl 2015, Sayı: 24, 31 - 40, 30.04.2015

Lale Basut

https://doi.org/10.20981/kuufefd.41184

Cited By: 2

Öz

Aristoteles Nikomakhos’a Etik adlı yapıtında mutluluğun nedirini “tam erdeme uygun bir ruh etkinliği” (EN, 1098a 17) olarak belirlemektedir. Bu yazı Platon kavramlarını da -rastlantısal olarak değil tercih ile birlikte- hesaba katarak Aristoteles’in onu anladığı tarzda mutluluğu, etkinliği (energeia), etkinliğin tamamlanmadan (entelekheia) farkını ve “insan”ın tamamlanması ile mutluluğun ilişkisini araştırmaktadır. Aristoteles’in mutluluğa ilişkin tanımı gelişigüzel, el yordamı ile belirlenmiş değildir, aksine bu tanım onun insanın amacını içinde taşıyarak varolması ile insanın mutluluğunun bir-arada olduğuna ilişkin savının zorunlulukla temelendirilebilmesi için bilerek, isteyerek ve tercih ile ortaya koyulmuştur.

Bu yazıda praksis’in poiesis’den telos’u bakımdan farkı, insanın asıl anlamda ve önde gelen insan olarak varolabilmesinin hangi etkinliklerle ve ancak nasıl mümkün olabileceği ve bunun mutluluk ile ilişkisi, insanın bir politikon zoon olmasının ne demeye geldiği, Platon’un belirlediği ve Aristoteles’in de onu kullandığı bir yöntem olarak dialektike’nin ne olduğu ve nasıl yürütüldüğü, Platon’da adaletin “kişi”nin mutlu olması ile ilişkisi ile philosophos’un tamamlanmasını olanaklı kılacak etkinlik olan theorein etraflıca ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Politika; etik; energeia; entelekheia; eudaimonia

Kaynakça

• ARİSTOTELES (2007) Nikomakhos’a Etik, çev. Saffet Babür, 3. Baskı, Ankara: BilgeSu Yayıncılık.
• ARİSTOTELES (1999) Eudemos’a Etik, çev. Saffet Babür, 1. Baskı, Ankara: Dost Yayınevi
• ARISTOTELIS (1894) Ethica Nicomachea, Oxford: Oxford University Press.
• ARISTOTLE (2002) Nicomachean Ethics, çev. Joe Sachs, 1.st edition, Newburyport MA: Focus Publishing.
• PLATO (1992) Republic, Çev. G. M. A. Grube, Indianapolis: Hackett Publishing Company.
• PLATO (2007) Republic, Çev. Joe Sachs, Newburyport, MA: Focus Philosophical Library.
• PLATON (1995) Platonis Opera, TOMVS IV Tetralogiam 8 Continens, Oxford University Press.