Levinas’ta Aşkınlık Düşüncesine Giriş

Yıl 2016, Sayı: 27, 93 - 110, 30.10.2016

Sengün Meltem Acar

https://doi.org/10.20981/kaygi.286882

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma, Levinas’ın etiği ilk felsefe olarak konumlandırmasıyla sonuçlanan düşünsel serüveninin nasıl başladığını ve hangi aşamalardan geçerek geliştiğini ana hatlarıyla ortaya koymayı amaçlamaktadır. Haklı bir adlandırmayla “etiğin filozofu” olarak tanınan Levinas’ın sorumluluk çerçevesinde somutlaştırdığı düşüncelerinin arka planında, bu adlandırmayı ortaya çıkaran ve Heidegger ontolojisine yönelik eleştirilerine temel oluşturan aşkınlık anlayışı yer almaktadır. Aşkınlık düşüncesinin doğrudan ilgili olduğu varlık incelemesinden hareket eden ilk bölüm, Levinas’ın varoluşu varolanla ilgisinde nasıl ele aldığını ortaya koymaya çalışmaktadır. Bir varolan olarak Ben’in varoluşundan kurtulma doğrultusunda Başkası aracılığıyla tanıştığı başkalığı ve Ben-Başkası ilişkisinin prototipini ele alan ikinci bölüm, aşkınlığın olanağını sağladığı ileri sürülen ilk yanıt üzerine yoğunlaşmaktadır. Çalışmanın son bölümü ise, Levinas’ın aşkınlık düşüncesini yüz yüze bir sorumluluk ilişkisinde somutlaştırmasını ve aşkınlığı sağlayabilecek tek gerçek olanak olarak ortaya konan etik ilişkinin Levinasçı dayanaklarını ele almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Levinas, Varlık, Dışa-çıkma, Aşkınlık, Başkalık, Başkası, Yüz yüzelik, Eros, Sorumluluk

Kaynakça

• BERNASCONI, Robert (2005). “No Exit: Levinas’ Aporetic Account of Transcendence”, Research in Phenomenology 35: 101-117.
• BERNASCONI, Robert (2010). “Heidegger Okumaları Şart: Robert Bernasconi ile Emmanuel Levinas Üzerine Bir Söyleşi”, çev. Gözde Dilek, MonoKL Levinas Özel Sayısı, ed. Volkan Çelebi, ss. 722-725, İstanbul: Bayrak Yayıncılık.
• CRITCHLEY, Simon (2004). “Introduction”, The Cambridge Companion to Levinas, ed. Simon Critchley ve Robert Bernasconi, ss. 1-32, Cambridge: Cambridge University Press.
• DİREK, Zeynep (2003). “Sunuş”, Sonsuza Tanıklık, hazırlayanlar Zeynep Direk, Erdem Gökyaran, ss. 7-39, İstanbul: Metis Yayınları.
• DİREK, Zeynep (2005). “Sunuş”, Zaman ve Başka, ss. 7-44, İstanbul: Metis Yayınları.
• GÖZEL, Özkan (2011). Varlıktan Başka: Levinas’ın Metafiziğine Giriş, İstanbul: İthaki Yayınları.
• HABIB, Stéphane (1998). La Responsabilité Chez Sartre et Lévinas, Paris: L’Harmattan.
• HAYAT, Pierre (1999). “Preface”, Alterity and Transcendence, ss. İx-xxiv, çev. Michael B. Smith, London: The Athlone Press
• HEIDEGGER, Martin (2011). Varlık ve Zaman, çev. Kaan H. Ökten, İstanbul: Agora Kitaplığı.
• KÜÇÜKALP, Kasım (2009). “From the Ontological Subject to the Ethical ‘I’”, Kaygı (13): 41-50.
• LEVINAS, Emmanuel (1979). Totality and Infinity, çev. Alphonso Lingis, The Hague: Martinus Nijhoff Publishers.
• LEVINAS, Emmanuel (1987). Time and the Other and additional essays, çev. Richard A. Cohen, Pittsburgh: Duquesne University Press.
• LEVINAS, Emmanuel (1995). Existence and Existents, çev. Alphonso Lingis, Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.
• LEVINAS, Emmanuel (1998). “Is Ontology Fundemental?”, çev. Michael B. Smith, Barbara Harshav, Entre Nous: On-Thinking-Of-The-Other, ed. Lawrence D. Kritzman, ss. 1-12, New York: Columbia University Press.
• LEVINAS, Emmanuel (1999a). “Philosophy and Transcendence”, Alterity and Transcendence, çev. Michael B. Smith, ss. 3-37, London: The Athlone Press.
• LEVINAS, Emmanuel (1999b). “The Proximity of the Other”, Alterity and Transcendence, çev. Michael B. Smith, ss. 97-109, London: The Athlone Press.
• LEVINAS, Emmanuel (2003a). On Escape, çev. Bettina Bergo, California: Stanford University Press.
• LEVINAS, Emmanuel (2003b). “Etik ve Sonsuz”, Sonsuza Tanıklık, hazırlayanlar Zeynep Direk, Erdem Gökyaran, ss.295-344, İstanbul: Metis Yayınları.
• LEVINAS, Emmanuel (2005). Zaman ve Başka, çev. Özkan Gözel, İstanbul: Metis Yayınları.
• LEVINAS, Emmanuel (2011). Otherwise Than Being or Beyond Essence, çev. Alphonso Lingis, Pittsburgh: Duquesne University Press.
• LLWELYN, John (1995). Emmanuel Levinas: The Genealogy of Ethics, New York: Routledge.
• ROLLAND, Jacques (2003). “Getting Out of Being by a New Path”, On Escape, çev. Bettina Bergo, ss. 3-48, California: Stanford University Press.
• SANDFORD, Stella (2000). The Metaphysics of Love: Gender and Transcendence in Levinas, London: The Athlone Press.
• VISKER, Rudi (2004). The Inhuman Condition: Looking For Difference After Levinas and Heidegger, New York: Kluwer Academic Publishers.
• WOLFF, Ernest (2007). De L’éthique à la Justice: Langage et politique dans la philosophie de Lévinas, Dordrecht: Springer.