Şehir ve Entelektüel Üretkenlik

Yıl 2013, Sayı: 21 - Kaygı (21) 2013, 143 - 150, 15.10.2013

Ahmet Kavlak

Öz

İnsan zihni, duyulardan elde edilen kavramlarla hem düşünme yeteneğini icra eder, hem de bu elde ettiği kavramlarla ilişkilendirdiği kelimelerle iletişim kurar. Nesneler, olaylar ve duygular kelimelerle aktarılır. Dolayısıyla düşünme ve iletişim halinde iken kelimeler zihindeki daha önce oluşturulmuş olan kavramların çağırılması görevini görür. Zihin sadece kavramlarla düşünmekle kalmaz, kavramlar üzerine de düşünür. Anlama ise kavramlardan ibaret değildir. Ancak kavramlar olmadan anlama gerçekleşemez. Zihin ne kadar çok kavram dağarcığına sahipse anlaması o kadar kolaylaşacaktır. Dolayısıyla insana en çok kavram sağlayan ortam, anlamayı en çok kolaylaştıran ortamdır. Bu ortam ancak kalabalık ortamdır. Burada insan zihninin kavram yakalama şansı daha yüksektir. Kavramlar üzerine düşünme etkinliği olarak felsefe de ancak kalabalık bir ortamda hususan şehir hayatında var olabilir. İnsanın bulunduğu farklı ortamlar, farklı yaşam tarzları, kelimelere farklı anlamlar yükleyecek, aynı kelimenin zihinde farklı çağrışımları uyanacaktır. Anlama bir tür çağrışımların örtüşmesi olduğuna göre doğru anlama, ancak kavram sayısının çokluğu ile elde edilebilme şansına sahip olacaktır. Öyleyse daha çok kavram üretimi daha çok doğru anlayabilme imkânı demektir. Daha çok kavram da ancak daha çok ihtiyaçlardan ve onların karşılanabilmesi için daha çok insanla yaşantı tecrübe etmekle mümkündür. Bu ortam ancak şehir hayatı olabilir. Felsefe de bu nedenle ancak şehir hayatının bir sonucu olabilir.

Anahtar Kelimeler

Akıl, Kavram, Kavrayış, Hakiki Anlama, Dil, Şehir

Kaynakça

• HITCHCOCK, James (1996) "Inquisition", Catholic Dossier, 2/6.
• HUMBOLDT, Wilhelm von (1990) On Language, ed. Michael Lasensky, Cambridge University Press.
• HUME, David (2008) An Enquiry Concerning Human Understanding, Fog. Books
• KANAS, Nick (2007) Star Maps: History, Artistry, and Cartography, California.
• LOCKE, John (1996) An Essay Concerning Human Understanding, Hackett Publishing: Indianapolis.
• SINA, İbni (1975) El-Şifa: el- Nefs, haz. GC Anawati ve S. Zāyid.
• STROHMAIER, Gotthard, Halifeler Ülkesinde Düşünürler, çev. Ayla Aydın, Felsefe Dergisi, 89/3.
• WEBER, Alfred (1993) Felsefe Tarihi, çev. Vehbi Eralp, Sosyal Yayınlar.
• WITTGENSTEİN, Ludwig (1996) Tractatus Logico Philosophicus, çev. Oruç Aruoba, Yapı Kredi Yayınları.