Hoşgörünün Liberal Yorumu: John Stuart Mill

Yıl 2018, Sayı: 30, 83 - 91, 30.04.2018

Emine Aydoğan

https://doi.org/10.20981/kaygi.412223

Cited By: 2

Öz

Yararcı
teorinin temsilcisi olarak sahneye çıkan John Stuart Mill çeşitlilik ve
bireysel özerklik fikriyle de liberalizmin önemli bir ismi haline gelir.
Liberalizmin referansı olan otonom birey ideali Mill ile gerçekleşme imkânı
bulur. Mill’in bu bireysel özerkliği temin edecek ilkesi ise hoşgörüdür.
Hoşgörü kavramı özgürlük, çeşitlilik gibi kavramlardan daha geniş kapsamlı ve
onların varlığını garanti altına alan bir kavramdır. Bu kavram siyasi düşünceye
Locke ile girmiş olsa da modern düşüncede bu kavrama son şeklini vermiş olan
Mill’dir. Mill, hoşgörüyü sadece din özgürlüğü bağlamında değil birçok açıdan
değerlendirme fırsatı sunar.

Anahtar Kelimeler

John Stuart Mill, Liberalizm, Hoşgörü, Çeşitlilik, Özgürlük, Özerklik

Kaynakça

• BİLLİNGTON, Ray (2011). Felsefeyi Yaşamak, çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• ÇAĞLA, Cengiz (2007). Mill, İstanbul: Say Yayınları.
• CEVİZCİ, Ahmet (2010). Paradigma Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları.
• GÜRBÜZ, Ahmet (1999). Hukuk Felsefesi Açısından Yararcılık Teorisinin Eleştirisi, İstanbul: Beta Yayınları.
• HEYWOOD, Andrew (2009). Siyasi İdeolojiler, çev. Ahmet Kemal Bayram, Ankara: Adres Yayınları.
• KUKATHAS, Chandran (2003). The Liberal Archipelago, New York: Oxford University Press, p. 158-173.
• KURER, Oskar (2006). John Stuart Mill: liberal or utilitarian?, The European Journal of the History of Economic Thought, 6:2 200-215.
• MACİT, Hanifi ve Yıldırım Torun (2014). Siyaset Felsefesi Sözlüğü, Ankara: Orion Kitabevi.
• MİLL, John Stuart (1965). Faydacılık, çev. Şahap Nazmi Coşkunlar, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi
• MİLL, John Stuart (1990). “Kadınların Köleleştirilmesi: John Stuart Mill’in Diğer Eserlerinden Seçmeler”, çev. Şirin Tekeli, Özgürlük Üstüne, İstanbul: Belge Yayınları
• MİLL, John Stuart (2000). Özgürlük üstüne, çev. Alime Ertan, İstanbul: Belge Yayınları.
• NİCHOLSON Peter P. (1985). “Toleration as a moral ideal”. Eds. John Horton, Susan Mendus, Aspect of Toleration, London: Methuen.
• VOLTAİRE. Felsefe Sözlüğü II (1977). çev. Lütfi Ay, İstanbul: İnkılâp ve Aka Basımevi.
• YÜRÜŞEN, Melih (1996). Liberal Bir Değer Olarak Ahlaki ve Siyasi Hoşgörü, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.