Founding Principles of Cartesian Metaphysics

Yıl 2023, Cilt: 22 Sayı: 1, 381 - 396, 30.03.2023

Zeynep Berke

https://doi.org/10.20981/kaygi.1210853

Öz

In order to grasp the role that a philosopher plays in the history of philosophy and to fully comprehend "what" he says, we must first understand "why" the philosopher says all this; which questions he keeps him awake by insistently demanding answers, in short, what the philosopher's "problem" is. As a thinker, with one hand reaching out to the Middle Ages and the other to modernity, Descartes witnessed the 17th century, which can be called the age of revolutions and crises. As a matter of fact, his philosophical system reflects the spirit of the period in every aspect and becomes understandable only in the light of this background. The aim of this study is to re-evaluate the founding principles of Cartesian metaphysics by taking into account the philosopher's genuine problem and ultimate purpose, and ultimately to show that the dualism of substance emerged as a necessary consequence of the project of making room for human mind, free will, and morality.

Anahtar Kelimeler

Descartes, Substance dualism, Mind-body problem, God, Problem of interaction

Kartezyen Metafiziğin Kurucu İlkeleri

Öz

Bir filozofun felsefe tarihinde oynadığı rolü kavramak ve “ne” söylediğini tam anlamıyla idrak etmek için öncelikle filozofun tüm bunları “neden” söylediğini; hangi soruların ısrarla cevap talep ederek onun uykularını kaçırdığını; kısacası filozofun “derdinin” ne olduğunu anlamamız gerekmektedir. Bir eli Orta çağa diğeri moderniteye uzanan bir düşünür olarak Descartes, “devrim ve krizler çağı” olarak adlandırabileceğimiz 17. yüzyıl Avrupa’sına şahitlik etmiştir. Nitekim onun felsefi sistemi, dönemin ruhunu her yönüyle yansıtmaktadır ve ancak bu arka plan ışığında anlaşılır hale gelmektedir. Bu çalışmanın amacı Kartezyen metafiziğin kurucu ilkelerini, filozofun asli problemini ve nihai amacını hesaba katarak yeniden değerlendirmek ve nihayetinde töz düalizminin, insan zihnine, özgür iradeye ve ahlaka yer açma projesinin zorunlu bir sonucu olarak ortaya çıktığını göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Descartes, Töz düalizmi, zihin-beden problemi, Tanrı, Etkileşim problemi

Kaynakça

• Capra, Fritjof (2014). Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası, İstanbul: İnsan Yayınları.
• Descartes, Rene (2007). Meditasyonlar, çev. İsmet Birkan, Ankara: Bilge Su Yayıncılık.
• Descartes, Rene (2015). Yöntem Üzerine Konuşma, çev. Çiğdem Dürüşken, İstanbul: Alfa Kitap.
• Descartes, Rene (1998). Felsefenin İlkeleri, çev. Mesut Akın, İstanbul: Say Yayıncılık.
• Goetz, Stewart ve Charles TALİAFERRO (2011). A Brief History of the Soul, West Sussex: Wiley-Blackwell.
• Gökel, Nazım (2018). “Zihin Metafiziği”, Metafizik- Kavram ve Problemleriyle Varlık Felsefesi, ed. A. Kadir Çüçen, ss. 262-289, Bursa: Sentez Yayıncılık.
• Günsoy, Funda (2010). Schmitt ve Strauss’ta Politik Olan, İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Macdonald, Paul S. (2004). History of the Concept of Mind, Ashgate: Burlington Publishing Company.
• Prıest, Stephen (2019). Zihin Üzerine Teoriler, çev. Ayhan Dereko, İstanbul: Litera Yayıncılık.
• Taylor, Charles (2012). Benliğin Kaynakları, çev. Aygül Baş, Bilal Baş, İstanbul: Küre Yayınları.
• West, David (1998). Kıta Avrupası Felsefesine Giriş, çev. Ahmet Cevizci, İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Westphal, Jonathan (2020). Zihin-Beden Problemi, çev. S. Tuncer Erdem, İstanbul: Pan Yayıncılık.