From The Epistemic Exclusivity Of The Subject To The Objectivity Of The Object: Alev Ebüzziya’s Simple Bowls In Infinite Form

Yıl 2024, Cilt: 23 Sayı: 2, 687 - 710, 30.09.2024

Pınar Zararsız , Kasım Küçükalp

https://doi.org/10.20981/kaygi.1501913

Öz

Throughout history, art has manifested as the aesthetic expression of emotions and thoughts, while philosophy has primarily advanced as a conceptual and theoretical mode of thinking. The interaction between these two disciplines has sparked significant philosophical debate on the necessity of expressing thought not merely as a mental process but also in an aesthetic form. The debates on aestheticization of thought, which began particularly in the 19th century, continue to be significant in contemporary philosophies. At the core of this idea lies the reductionist, totalizing, and dominating perspective created by the subject-object dichotomy imposed by modern thought, which centralizes and excludes ontological status from the epistemic subject. Art, particularly as perceived in the framework embraced by Heidegger, is seen as an important tool for overcoming this reductionist attitude, revealing the truth and providing the possibility of witnessing the infinite.
At the intersection of art and philosophy, Alev Ebüzziya's ceramic bowls are considered not only as aesthetic objects but also as concrete examples of an in-deep philosophical inquiry. Her works blur the boundaries imposed by the subject-object dichotomy, invite reconsideration of meaning, and challenge absolute norms. Heidegger's views emphasizing how art reveals truth serve as an important reference point for understanding Ebüzziya's work and its world of meanings. This article analyzes Turkish ceramic artist Alev Ebüzziya's infinitely simple bowls from the perspective of the philosophy of art and explores the philosophical arguments on the necessity of aestheticizing thought.

Anahtar Kelimeler

Art, Philosophy, Aesthetic, Alev Ebüzziya, Ceramic Bowls.

Öznenin Epistemik Dışlayıcılığından Nesnenin Nesneliğine: Alev Ebüzziya’nın Sonsuz Formda Sade Çanakları

Öz

Sanat, tarih boyunca duygu ve düşüncelerin estetik tezahürü olarak kendini gösterirken, felsefe ise daha çok kavramsal ve teorik bir düşünme biçimi olarak ilerlemiştir. Bu iki disiplinin etkileşimi, düşüncenin salt bir zihinsel süreç olmaktan çıkıp, estetik bir biçimde ifade edilmesi gerekliliği üzerinde önemli bir felsefi tartışma alanı açmıştır. Özellikle 19. yüzyılda başlayan düşüncenin estetize edilmesi tartışmaları, günümüz felsefelerinde önemini korumaktadır. Bu düşüncenin temelinde yatan sebep, modern düşüncenin epistemik özneye merkezi ve dışlayıcı bir ontolojik statü vermesiyle ortaya çıkan özne-nesne dikotomisinin yarattığı indirgemeci, totalleştirici ve mütehakkim bakış açısıdır.
Sanat, özellikle, Heidegger’in alımladığı şekliyle, bu indirgemeci tutumun aşılması, hakikatin açığa çıkması ve sonsuza tanıklık etme imkânını sağlaması ile önemli bir araç olarak görülür. Sanat ve felsefenin kesiştiği noktada, Alev Ebüzziya’nın seramik çanakları, yalnızca estetik nesneler olarak değil, derinlemesine bir felsefi soruşturmanın somut örnekleri olarak değerlendirilmektedir. Onun eserleri, özne-nesne dikotomisinin dayattığı sınırları bulanıklaştırır, anlamı yeniden düşünmeye davet eder, mutlak normlara meydan okur. Heidegger'in sanatın hakikati açığa çıkarmada nasıl bir araç olduğunu vurgulayan görüşleri, Ebüzziya'nın çalışmalarının anlam dünyasını kavramak için önemli bir referans noktası sunar. Bu makale, Türk seramik sanatçısı Alev Ebüzziya’nın sonsuz formda sade çanaklarını sanat felsefesi perspektifinden değerlendirerek, düşüncenin estetize edilmesi gerekliliği üzerine ortaya konmuş felsefi yaklaşımlarla ilişkisini kurmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sanat, Felsefe, Estetik, Alev Ebüzziya, Seramik Çanak.

Kaynakça

• Benjamin, W. (2015). Teknik Olarak Yeniden-Üretilebilirlik Çağında Sanat Yapıtı (çev. G. Sarı). İstanbul: Zeplin Kitap.
• Berkmen, E. (2020). Başlangıçta. Alev Ebüzziya Siesbye Repetition (ed. E. Berkmen ve S. Evren ss.14-30). İstanbul: Arter Yayınları.
• Bolt, B. (2020). Yeni Bir Bakışla Heidegger (çev. M. Özbank, 3. Basım). İstanbul: Kollektif Kitap.
• Cevizci, A. (2014). Estetizm. Felsefe Sözlüğü. İstanbul: SAY Yayınları,164.
• Cora, A. ve Savaş, U. T. (2023). Nesne ve Sanat Eseri Ayrımı: Sanat Eserinin Konumu Üzerine Bir Araştırma. Sanat ve Tasarım Dergisi 32, 39-58.
• Çakıcı, S. (2024). Bir Devrin Sanatçısı: Alev Ebüzziya, Erişim Tarihi:13.05.2024 (https://saatolog.com.tr/bir-devrin-sanatcisi-alev-ebuzziya.html).
• Demirarslan, Z. (2022). Alev Ebüzziya Belgeseli. [Video]. Kale Tasarım ve Sanat Merkezi YouTube, Erişim Tarihi: 23. 04. 2024 (https://www.youtube.com/watch?v=zb9fQrkTzyA).
• Demirtaş, A. (2020). Alev Ebüzziya Siesbye: Sade dünyanın en komplike şeyidir. Akşam Cumartesi. Erişim Tarihi: 23.05.2024 https://www.aksam.com.tr/cumartesi/alev-ebuzziya-siesbye-sade-dunyanin-en-komplike-seyidir/haber-1108958).
• Ebüzziya, A. ve Kayaalp, A. (2020). Alev Ebüzziya ve Ali Kayaalp: "Tekerrür" Üzerine. [Video]. Arter YouTube. Erişim Tarihi: 19.04.2024 (https://www.youtube.com/watch?v=f1FRH7VPRXA).
• Gadamer, H.G. (1977). Heidegger's Later Philosophy. Philosophical Hermeneutics (trans. and ed. by D. E. Linge). Berkeley, Los Angeles, California: University of California Press.
• Heidegger, M. (1998). Tekniğe İlişkin Soruşturma (çev. Doğan Özlem). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Heidegger, M. (2001). Nietzsche'nin Tanrı Öldü Sözü ve Dünya Resimleri Çağı (çev. L. Özşar). Bursa: Asa Kitabevi.
• Heidegger, M. (2011). Sanat Eserinin Kökeni (çev. F. Tepebaşılı). Ankara: De Ki Basım Yayım Ltd. Şti.
• Heidegger, M. (2015). Teknik ve Dönüş & Özdeşlik ve Ayrım (çev. Necati Aça). Ankara: Pharmakon Yayınevi.
• Heidegger, M. (2021). Varlık ve Zaman (çev. Kaan Ökten). İstanbul: Alfa Basım Yayım.
• Hölderlin, F. (2019). Hyperion, or the Hermit in Greece. (trans. by H. Gaskill). Cambridge, UK: Open Book Publishers (https://doi.org/10.11647/OBP.0160).
• Kayaalp, A. (2021). Dünyaya dair bir bellek, Erişim Tarihi: 10.05.2024 (https://argonotlar.com/dunyaya-dair-bir-bellek/).
• Klee, P. (2013). Creative Confession and Other Writings, London: Tate Publishing.
• Kula, O. B. (2009). Hegel’in “Alman İdealizminin En Eski Dizge Programı” ve romantik yazın kuramı. Edebiyat Fakültesi Dergisi, 26 (1), 135-143.
• Küçükalp, K. (2008). Batı Metafiziğinin Dekonstrüksüyonu: Heidegger ve Derrida. Bursa: Sentez Yayıncılık.
• Küçükalp, K. (2015). Heidegger'in Metafiziksel Düşünce ve Hakikat Eleştirisi. Doğudan Batıya Düşüncenin Serüveni: Yirminci Yüzyıl Düşüncesi- Cilt 4 (ed. B. A. Çetinkaya & Ş. Öçal, ss. 397-420). İstanbul: İnsan Yayınları.
• Küçükalp, K. (2021). Heidegger’de Sanat-Hakikat İlişkisi: Sanat Eserinin Kökeni Üzerinden Bir Değerlendirme. Hece Sanat Özel Sayısı 42 (1), 246-262.
• McAlpine, A. (2002). The Platonic Bowl: The Perfect Pots of Alev Ebüzziya Siesbye. Cornucopia, 27 (5) Erişim Tarihi: 20. 05. 2024 (https://www.cornucopia.net/magazine/articles/the-platonic-bowl/).
• Read, R. (1961). The Meaning of Art. Bungay, Suffolk: Richard Clay & Company, Ltd.
• Sarıbaş, Ş. (2002). “İçine Bir şey Koymuyorlar Çünkü Çanaklarım Bakmak İçin”. Hürriyet-Pazar Eki, s. 1, 7.
• Satır, M. ve Kayserili, M.E. (2013). Paul Klee’nin Müziğe Dönüşen Resimleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (2), 77-88.
• Savaş, U.T. (2009). Seramik Sanatında Boşluk. Sanat ve Tasarım Dergisi 1 (3), 105-116.
• Sile, A.G. (2016). Alev’in Uçan Seramikleri. Mengerler Lifestyle, (2), 7-15.
• Subaşı, D. F. (2023). “Her şeyden öte müzisyenim”: Flamenko, Lorca, ve Duende. Culture and Civilization, 5, 42-47.
• Yüksel, H. Z. (2020). Alev Ebüzziya ile Tekerrür Üzerine Söyleşi. Erişim Tarihi: 22.05.2024 (https://turkiyetasarimvakfi.org/tr/blog/90-alev-ebuzziya-ile-tekerrur-uzerine).