Hans-Johann Glock’un Analitik Felsefe Nedir? Kitabı Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2025, Cilt: 24 Sayı: 2, 993 - 1001, 30.09.2025

Şeyma Demirtaş

Öz

Analitik Felsefe Nedir? adlı eserinde Hans-Johann Glock, analitik felsefenin ne olduğu sorusuna kapsamlı ve eleştirel bir yaklaşım sunar. Analitik felsefeyi sabit, kesin bir tanıma indirgeme çabalarının yetersiz kaldığını belirten Glock, kavramsal analiz, dilsel yöntem ya da bilimle yakınlık gibi ölçütlerin hiçbirinin analitik felsefenin tüm örneklerini kapsayamadığını gösterir. Hatta bu geleneği tanımlamak adına kıta felsefesiyle yapılan karşılaştırmalar da istenen sonucu vermez. Glock bu noktada, analitik felsefenin özsel bir tanımdan ziyade tarihsel bir gelenek ve düşünsel etkileşim ağı olduğunu savunur. Analitik felsefeyi Wittgenstein’ın “aile benzerliği” kavramına dayanarak açıklamaya çalışan Glock’ a göre, analitik felsefeyi tanımlayan gerekli ve yeterli koşullar bulunmamakla birlikte, yeterince fazla sayıda paylaşılan özellik, filozofların aynı geleneğe ait olarak görülmesini sağlar. Analitik felsefenin tarihsel gelişimini, coğrafi kökenlerini, yöntemlerini ve etik-politik yönelimlerini kapsamlı bir şekilde analiz etmeye olanak tanıyan eser, analitik felsefeye ilgi duyan herkes için temel bir kaynak niteliği taşır.

Anahtar Kelimeler

Analitik felsefe , metafelsefe , aile benzerlikleri , kıta felsefesi , çağdaş felsefe

Review of Hans-Johann Glock’s What is Analytic Philosophy?

Öz

In his work What is Analytic Philosophy?, Hans-Johann Glock offers a comprehensive and critical approach to the question of what analytic philosophy is. Glock argues that attempts to reduce analytic philosophy to a fixed and definitive definition fall short, demonstrating that criteria such as conceptual analysis, linguistic method, or affinity with science fail to encompass all instances of analytic philosophy. Even comparisons made with continental philosophy in order to define this tradition do not yield satisfactory results. At this point, Glock maintains that analytic philosophy should be understood not through an essentialist definition but rather as a historical tradition and a network of intellectual interactions. Drawing on Wittgenstein’s notion of “family resemblance,” Glock contends that although there are no necessary and sufficient conditions that define analytic philosophy, a sufficiently large number of shared features enable philosophers to be seen as part of the same tradition. Offering an extensive analysis of the historical development, geographical origins, methodologies, and ethical-political orientations of analytic philosophy, this work serves as a fundamental resource for anyone interested in the field.

Anahtar Kelimeler

Analytic Philosophy , metaphilosophy , family resemblances , continental philosophy , contemporary philosophy

Kaynakça

• Dummet, M. A. E. (1993). The Origins of Analytical Philosophy. London: Duckworth
• Glock, Hans-Johann. (2021). Analitik Felsefe Nedir? (çev. Osman Baran Kaplan). İstanbul: Albaraka Yayınları.
• Wright, G. H. von. (1993). The Tree of Knowledge and Other Essays. Leiden: Brill