REPRESENTATION OF THE “SYLGY/HORSE” CONCEPT IN THE LINGUISTIC CONSCIOUSNESS OF THE YAKUT NATIVE SPEAKERS
Öz
This article attempts to identify and describe the methods of conceptual indications forming the structure of the “sylgy / horse” concept in the Yakut linguistic consciousness. Studies of national and cultural identity of the Yakut linguistic consciousness in terms of socio-cultural and linguistic contacts may serve as a scientific and methodological basis for a more in-depth study of language processes, including the mental lexicon of the ethnic group. The study is based on the analysis of semantics of the “sylgy / horse” concept and associative-verbal network of linguistic consciousness of the Yakut native speakers. It is shown that the traditional world view and perception of the world are reflected in the traditional knowledge, linguistic and mythopoetic consciousness of the Yakut people.
Anahtar Kelimeler
linguistic consciousness concept traditional culture associative reactions
Kaynakça
- Bulatnikova Ye. N. Konsepty loshad I avtomobil v russkom yazyke. Diss. … kand. Filol. Nauk. Yekaterinburg. 2006.
- Vinokurov I.N. Traditsionnaya kultura narodov Severa: produktivnoe konevodstvo severo-vostoka Yakutii / I.N. Vinikurov. – Novosibirsk: Nauka, 2009. – 256 s.
- Gogolev A.I. Istoricheskaya etnografiya yakutov. – Yakutsk. 1983.
- Yemelyanov N.V. Suzhety olonkho o rodonachalnikakh plemeni. – M.: Nauka, 1990.
- Zalervskaya A.A. Mezhkulturniy aspect problem assosiasiy // Slovar assosiativnykh norm russkogo yazyka. – M., 1977.
- Karaulov Yu. N. Semanticheskiy geshtalt assosiativnogo polya i obrazy soznaniya [Tekst] / Yu.N. Karaulov, Ye.F. Tarasov // Yazykovoe soznanie: soderzhanie i funksionirovanie: tez. dokl. XIII Mezhdunar. simp. po psikholingvistike i teorii kommunikasii. – M., 2000. – S. 107-109.
- Kun Djehegey ogoto = Svyashchennaya loshad sakha / [khomuyan onordular: R.I. Bravina, S.G. Alexeeva, N.P. Stepanov]. – Djokuuskay: Bichik, 2011. – 184 s.
- Kryuchkova N.V. Lingvokulturnoe varjirovanie konseptov. – Saratov, 2005.
- Potapov L.P. Kon v verovaniyakh i epose narodov Sayano-Altaya // Folklor I etnografiya. Svyazi folklore s drevnimi predstavleniyami i obryadami. - L., 1977.
- Seroshevskiy V.L. Yakuty. Opyt etnograficheskogo issledovaniya. – 2-e izd., - M., 1993. – 736 s.
- Stepanov Yu.S. Konstanty: Slovar russkoy kultury: Izd. 3-e, ispr. I dop. – M.: Akademicheskiy Proekt, 2004.
- Karaulov Yu.N. Assosiativniy tezaurus sovremennogo russkogo yazyka. Pryamoy slovar: ot stimuli k reaksii, Chast 2, M.: IRYA RAN, 1996. – s. 212.
- Pekarskiy E.K. Slovar yakutskogo yazyka. – M.: Izd. AN SSSR, 1958. Vyp. 1-4. – T. I. 1280 stlb.
- Sakhalyy-nuuchchalyy kylgas tyldjyt = Kratkiy yakutsko-russkiy slovar: yerekh tyldjyta / [sost.: T.I. Petrova}. – 2-e izd., dop. – Yakutsk: Bichik, 2006. – 256 s.
- Tolkoviy slovar yakutskogo yazyka / Pod. Red. P.A. Sleptsova. – Novosibirsk: Nauka, 2004. – 60 s. (Bukva A).
- Tolkoviy slovar yakutskogo yazyka = Sakha tylyn byhaaryylaakh tyldjyta / Pod red. P.A. Sleptsova. – Novosibirsk: Nauka, 2006. – 844 s. (Bukvy G, D, Dj, I).
- Borisova I.Z., Zamorshchikova L.S., Romanenko A.A. Assosiativniy slovar yakutskogo yazyka / Borisova I.Z., Zamorshchikova L.S., Romanenko A.A. – [Elektronniy resurs]. – Rezhim dostupa: http://adictsakha.nsu.ru/dict
- Liudmila S. Zamorshchikova. Linguistic consciousness of the northern peoples: Psycholinguistic issues // Language, Communication, and Culture: The Journal of the Linguistic Society of the North East, Vol. 1. 2012. 11 11
Öz
В статье предпринята попытка выявления и описания концептуальных признаков, формирующих структуру концепта «сылгы/лошадь» в языковом сознании якутов. Исследования национально-культурной специфики языкового сознания якутов в условиях социально-культурных и языковых контактов могут послужить научно-методологической базой для более углубленного изучения языковых процессов, в том числе ментального лексикона этноса. Проведено исследование на основе анализа семантики концепта «сылгы/лошадь» и ассоциативно-вербальной сети языкового сознания носителей якутского языка. Показано, что традиционное мировоззрение и мировосприятие находят отражение в традиционном знании, языке и мифопоэтическом сознании якутов. Ключевые слова: языковое сознание, концепт, традиционная культура, ассоциативные реакции.
Anahtar Kelimeler
языковое сознание концепт традиционная культура ассоциативные реакции
Kaynakça
- Bulatnikova Ye. N. Konsepty loshad I avtomobil v russkom yazyke. Diss. … kand. Filol. Nauk. Yekaterinburg. 2006.
- Vinokurov I.N. Traditsionnaya kultura narodov Severa: produktivnoe konevodstvo severo-vostoka Yakutii / I.N. Vinikurov. – Novosibirsk: Nauka, 2009. – 256 s.
- Gogolev A.I. Istoricheskaya etnografiya yakutov. – Yakutsk. 1983.
- Yemelyanov N.V. Suzhety olonkho o rodonachalnikakh plemeni. – M.: Nauka, 1990.
- Zalervskaya A.A. Mezhkulturniy aspect problem assosiasiy // Slovar assosiativnykh norm russkogo yazyka. – M., 1977.
- Karaulov Yu. N. Semanticheskiy geshtalt assosiativnogo polya i obrazy soznaniya [Tekst] / Yu.N. Karaulov, Ye.F. Tarasov // Yazykovoe soznanie: soderzhanie i funksionirovanie: tez. dokl. XIII Mezhdunar. simp. po psikholingvistike i teorii kommunikasii. – M., 2000. – S. 107-109.
- Kun Djehegey ogoto = Svyashchennaya loshad sakha / [khomuyan onordular: R.I. Bravina, S.G. Alexeeva, N.P. Stepanov]. – Djokuuskay: Bichik, 2011. – 184 s.
- Kryuchkova N.V. Lingvokulturnoe varjirovanie konseptov. – Saratov, 2005.
- Potapov L.P. Kon v verovaniyakh i epose narodov Sayano-Altaya // Folklor I etnografiya. Svyazi folklore s drevnimi predstavleniyami i obryadami. - L., 1977.
- Seroshevskiy V.L. Yakuty. Opyt etnograficheskogo issledovaniya. – 2-e izd., - M., 1993. – 736 s.
- Stepanov Yu.S. Konstanty: Slovar russkoy kultury: Izd. 3-e, ispr. I dop. – M.: Akademicheskiy Proekt, 2004.
- Karaulov Yu.N. Assosiativniy tezaurus sovremennogo russkogo yazyka. Pryamoy slovar: ot stimuli k reaksii, Chast 2, M.: IRYA RAN, 1996. – s. 212.
- Pekarskiy E.K. Slovar yakutskogo yazyka. – M.: Izd. AN SSSR, 1958. Vyp. 1-4. – T. I. 1280 stlb.
- Sakhalyy-nuuchchalyy kylgas tyldjyt = Kratkiy yakutsko-russkiy slovar: yerekh tyldjyta / [sost.: T.I. Petrova}. – 2-e izd., dop. – Yakutsk: Bichik, 2006. – 256 s.
- Tolkoviy slovar yakutskogo yazyka / Pod. Red. P.A. Sleptsova. – Novosibirsk: Nauka, 2004. – 60 s. (Bukva A).
- Tolkoviy slovar yakutskogo yazyka = Sakha tylyn byhaaryylaakh tyldjyta / Pod red. P.A. Sleptsova. – Novosibirsk: Nauka, 2006. – 844 s. (Bukvy G, D, Dj, I).
- Borisova I.Z., Zamorshchikova L.S., Romanenko A.A. Assosiativniy slovar yakutskogo yazyka / Borisova I.Z., Zamorshchikova L.S., Romanenko A.A. – [Elektronniy resurs]. – Rezhim dostupa: http://adictsakha.nsu.ru/dict
- Liudmila S. Zamorshchikova. Linguistic consciousness of the northern peoples: Psycholinguistic issues // Language, Communication, and Culture: The Journal of the Linguistic Society of the North East, Vol. 1. 2012. 11 11
Öz
Makalede yakut dilinde «сылгы/at» kelimesinin belirtileri üzerinde çalışılmıştır. Sosyal-kültürel ve dilsel temaslar şartlarda Yakut’ların dil bilinç özelliklerindeki milli- kültürel özelliklerini incelediğimizde bilim açısından dilin gelişme süreçlerinin ve ulusun mantalite sözlüğünün daha da etraflıca araştırmamız mümkün olmaktadır. İşbu çalışma «сылгы/at» kelimenin anlamı ile Yakutçanın çağrışım-sözlü ağlara dayalı yapılmıştır. Çalışmalar sonucunda geleneksel dünya görüşler ile dünya kavramlar tarafından Yakut Dilinin, destan bilincinin ve ilminin oldukça etkilediği tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Dil bilinci kavrayış geleneksel kültür çağrışım karşılıkları
Kaynakça
- Bulatnikova Ye. N. Konsepty loshad I avtomobil v russkom yazyke. Diss. … kand. Filol. Nauk. Yekaterinburg. 2006.
- Vinokurov I.N. Traditsionnaya kultura narodov Severa: produktivnoe konevodstvo severo-vostoka Yakutii / I.N. Vinikurov. – Novosibirsk: Nauka, 2009. – 256 s.
- Gogolev A.I. Istoricheskaya etnografiya yakutov. – Yakutsk. 1983.
- Yemelyanov N.V. Suzhety olonkho o rodonachalnikakh plemeni. – M.: Nauka, 1990.
- Zalervskaya A.A. Mezhkulturniy aspect problem assosiasiy // Slovar assosiativnykh norm russkogo yazyka. – M., 1977.
- Karaulov Yu. N. Semanticheskiy geshtalt assosiativnogo polya i obrazy soznaniya [Tekst] / Yu.N. Karaulov, Ye.F. Tarasov // Yazykovoe soznanie: soderzhanie i funksionirovanie: tez. dokl. XIII Mezhdunar. simp. po psikholingvistike i teorii kommunikasii. – M., 2000. – S. 107-109.
- Kun Djehegey ogoto = Svyashchennaya loshad sakha / [khomuyan onordular: R.I. Bravina, S.G. Alexeeva, N.P. Stepanov]. – Djokuuskay: Bichik, 2011. – 184 s.
- Kryuchkova N.V. Lingvokulturnoe varjirovanie konseptov. – Saratov, 2005.
- Potapov L.P. Kon v verovaniyakh i epose narodov Sayano-Altaya // Folklor I etnografiya. Svyazi folklore s drevnimi predstavleniyami i obryadami. - L., 1977.
- Seroshevskiy V.L. Yakuty. Opyt etnograficheskogo issledovaniya. – 2-e izd., - M., 1993. – 736 s.
- Stepanov Yu.S. Konstanty: Slovar russkoy kultury: Izd. 3-e, ispr. I dop. – M.: Akademicheskiy Proekt, 2004.
- Karaulov Yu.N. Assosiativniy tezaurus sovremennogo russkogo yazyka. Pryamoy slovar: ot stimuli k reaksii, Chast 2, M.: IRYA RAN, 1996. – s. 212.
- Pekarskiy E.K. Slovar yakutskogo yazyka. – M.: Izd. AN SSSR, 1958. Vyp. 1-4. – T. I. 1280 stlb.
- Sakhalyy-nuuchchalyy kylgas tyldjyt = Kratkiy yakutsko-russkiy slovar: yerekh tyldjyta / [sost.: T.I. Petrova}. – 2-e izd., dop. – Yakutsk: Bichik, 2006. – 256 s.
- Tolkoviy slovar yakutskogo yazyka / Pod. Red. P.A. Sleptsova. – Novosibirsk: Nauka, 2004. – 60 s. (Bukva A).
- Tolkoviy slovar yakutskogo yazyka = Sakha tylyn byhaaryylaakh tyldjyta / Pod red. P.A. Sleptsova. – Novosibirsk: Nauka, 2006. – 844 s. (Bukvy G, D, Dj, I).
- Borisova I.Z., Zamorshchikova L.S., Romanenko A.A. Assosiativniy slovar yakutskogo yazyka / Borisova I.Z., Zamorshchikova L.S., Romanenko A.A. – [Elektronniy resurs]. – Rezhim dostupa: http://adictsakha.nsu.ru/dict
- Liudmila S. Zamorshchikova. Linguistic consciousness of the northern peoples: Psycholinguistic issues // Language, Communication, and Culture: The Journal of the Linguistic Society of the North East, Vol. 1. 2012. 11 11
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2013 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Temmuz 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Sayı: 20 |
- Makale Dosyaları