“STAMBULSKIYE NOVOSTI" - THE FIRST NEWSPAPER IN RUSSIAN IN THE HISTORY OF THE TURKISH PRESS

Yıl 2013, Sayı: 18, 38 - 43, 01.03.2013

D.a. Korkmasova

Öz

"Stambulskiye Novosti", the illustrated weekly newspaper, is the first newspaper in Russian in the history of the Turkish press. It was published in Constantinople in 19091910. The increased interest in Russia in the political and social developments in the Ottoman Empire after Young Turks revolution was the reason of the emergence of this edition. Mutually advantageous development of cultural and economic relations between Russia and Turkey was considered to be the main goal of the newspaper. The newspaper was distributed in Turkey, Russia, Bulgaria, and a number of countries in Western Europe. The circulation was 1000 copies. The newspaper fitted the format of magazines of that time. The newspaper was printed in İstanbul in the first and only Russian printing house. The editorial board included well-known Turkish politicians and public figures as well as representatives of the Russian and Caucasian intellectual elite. The executive director of the edition was Ahmed Dzhevad who was in the Young Turks movement. The Russian citizen Dzhelalutdin Korkmasov was the editor-in-chief of the newspaper. The themes covered in the paper were the main directions concerning issues of economics, political and public sphere, but a considerable coverage was devoted to cultural issues. News stories reflect its close contacts with many famous Turkish journalists, writers and poets.  In the spring of 1910, the newspaper began to experience difficulties with the import and newspaper distribution in Russia as evidenced by archival documents.  Recently 33 issues of the newspaper are available, from the first one of October 23, 1909 to the number of June 4, 1910. Issues of the newspaper collection are stored nowadays in the Institute of Oriental Manuscripts of the Russian Academy of Science in St.-Petersburg, in the State Historical Public Library of Russia in Moscow. The photocopies could also be found in The Institute of History, Archeology and Ethnography of the Daghestan Scientific Centre of Russian Academy of Sciences in Makhachkala.  

Anahtar Kelimeler

D. Korkmasoff, Press, “Stambulskiye Novosti”, Russian-Turkish Relations

СУДЬБА ПЕРВОЙ ТУРЕЦКОЙ ГАЗЕТЫ НА РУССКОМ ЯЗЫКЕ «СТАМБУЛЬСКИЕ НОВОСТИ»

Öz

Иллюстрированная еженедельная газета «Стамбульские новости» - первая газета на русском языке в истории турецкой прессы. Издавалась в Константинополе в 19091910гг. Возросший интерес в России к событиям в Османской империи после младотурецкой революции послужил причиной появления данного издания. Главной целью издатели считали взаимовыгодное развитие культурных и экономических связей между Россией и Турцией. Газета распространялась в Турции, России, Болгарии, ряде стран Западной Европы. Тираж составлял 1000 экземпляров. Газета соответствовала формату журналов того времени. Печаталась газета в Константинополе в первой и единственной русской типографии.  В состав редакции входили известные турецкие политики и общественные деятели, представители русской и кавказской интеллигенции. Ответственным директором газеты был Ахмед Джевад, принадлежавший к младотурецким кругам. Главным редактором газеты был русский подданный Джелалутдин Коркмасов. Тематику публикаций можно выделить в несколько основных направлений, касающихся вопросов экономики, политической и общественной сфер, значительное место отведено вопросам культуры. Материалы газеты отражают ее тесные контакты со многими известными турецкими журналистами, писателями, поэтами.  Весной 1910 года газета начинает испытывать определенные трудности, связанные с ввозом и распространением газеты в России, о чем свидетельствуют архивные материалы.  В настоящее время доступны 33 номера газеты, начиная с первого номера от 23 октября 1909г. до номера от 4 июня 1910г. Коллекции этих номеров хранятся в Институте восточных рукописей в С.-Петербурге, в Государственной публичной исторической библиотеке России в г. Москве, имеются фотокопии в Рукописном фонде Института истории, археологии и этнографии Дагестанского научного центра РАН в г. Махачкале. 

Anahtar Kelimeler

Дж. Коркмасов, печать, «Стамбульские новости», Русскотурецкие отношения

TÜRK BASIN TARİHİNDE RUS DİLİNDE YAYINLANMIŞ İLK GAZETE: ‘İSTANBUL HABERLERİ’

Öz

1909-1910 yıllarında İstanbul'da yayınlanan haftalık "İstanbul Haberleri"/ STAMBULSKİYE NOVOSTİ resimli gazetesi Rus- Türk basınının ilk örneğiydi. Gerçekleşen Jön Türk Devrimi'nden sonra, Rusya’da Osmanlı  İmparatorluğu’ndaki olaylara ilgi artamaya başladı ve bu durum yayının bilinirliğini arttırdı. Yayıncıların temel amacı, Rusya ve Türkiye arasındaki kültürel ve ekonomik ilişkilerin karşılıklı olarak geliştirilmesini sağlamaktı. Sadece Rus dilinde yayınlanan gazete; Türkiye, Rusya, B ulgaristan ve birkaç Batı Avrupa ülkesinde dağıtılıyordu. Haftada bir çıkan  gazete, 1000 nüsha dolaşımıyla, Batı Avrupa ve Rus basında olumlu e leştiriler aldı. Gazete, o zamanların dergi formatlarına benziyordu ve – her s ayıda 16 sayfa vardı. Her gazetede kesinlikle çok sayıda kaliteli resimler  vardı. Gazete ilk ve tek Rus matbaası olan Konstantinopol’de basılıyordu. 23 Ekim   1909 tarihinden 4 Haziran 1910’a kadar yayınlann gazete toplamda 33 sayı çıktı. Gazetenin yayın kurulunda bazı Türk politikacılar ve tanınmış kişiler, Rus ve  Kafkas aydınlarının temsilcileri bulunuyordu. Gazetenin sorumlu müdürü, Jön  Türk çevrelerinden, daha evvel çıkmış bazı Jön Türk gazetelerinin de yayıncısı olan Ahmed Cevad idi. XX yüzyılın başında Rusya'nın önemli, sosyal, kamu ve siyasi figürü bir Rus  vatandaşı Celaleddin Korkmasov (1877-1937) gazetenin editörlüğünü yapıyordu.  Gazete içeriği başlıca, ekonomik, siyasi, sosyal ve kültürel konulardan oluşmaktaydı. Gazete y ayınları, birçok ünlü Türk gazeteci, yazar ve şairler ile yakın teması  yansıtmaktadır.  Arşiv kaynaklarına göre, 1910 baharından itibaren, bu gazetenin Rusya’ya ithalati ve dağıtımı büyük zorluklarla karşı karşıya geldi. (Şu anda arşivlerde gazetenin 33 sayısı da mevcuttur; ilk gazete 23 Ekim 1909 ve son ise 4 Haziran 1910 tarihlidir. Bu gazetelerin koleksiyonları St.Petersburg Doğu El Yazmaları Enstitüsü’nde, Rusya Devlet Halk Tarihi Kütüphanesi’nde (Moskova); ve fotokopileri Dağıstan Bilimsel Merkezi RAN, Tarih, Arkeoloji ve Etnografya El Yazmaları Enstitüsü’nde bulunmaktadır.) 

Anahtar Kelimeler

C. Korkmasov, basın, “Stambulskiye Novosti” Rus-Türk ilişkileri