ANALYSIS OF KAVVALI RELIGIOUS MUSIC IN TERMS OF SIMILARITIES BETWEEN MEVLEVİ AND ÇİŞTİ SECTS

Yıl 2020, Sayı: 46, 413 - 428, 10.06.2020

İsmail Gevaş , Alper Akdeniz

https://doi.org/10.17498/kdeniz.732855

Öz

There are sub-groups in all religions, which incorporate new approaches and practices into basic belief and worshipping styles. These sub-groups emerge as communities with divergent practices from those traditional religious rituals. These religious formations mainly aim to address individuals’ emotional life through mystical approaches. Individuals achieve a greater satisfaction level in these groups with the wish to attain salvation, and they easily become their disciples. At the same time, it is observed that the mentioned mystical sects both meet the spiritual needs of individuals and direct the social actions of these people. In this study, which is limited to the Pakistani and Indian Kavvali religious musical style having its roots in Iran, it has been determined that there are similarities in beliefs, worshipping and music style of Mevlevi and Çisti sects, both of which appeared in the Islamic world after the Xth century HC, having important place in the lives of their followers. These similarities form the basis of this study.
In the study, qualitative analysis method with descriptive features is used. In the end of the study, the similarities between Mevlevi Sect and Çisti Sect, which have been influential in directing people’s attidudes, are presented.

Anahtar Kelimeler

Kavvali, Çisti, Çisti Sect, Mevlevi Sect, Mystical Music, Religious Music

АНАЛИЗ РЕЛИГИОЗНОЙ МУЗЫКИ КАВВАЛИ В УСЛОВИЯХ ПОДОБИЯ МЕЖДУ МЕВЛЕВСКОЙ И ЧИШТСКОЙ СЕКТАМИ

Öz

Все религии имеют подгруппы, которые применяют разные формы ритуалов. Эти подгруппы появляются как сообщества с практикой, отличающейся от традиционных религиозных ритуалов. Указанные религиозные образования обычно нацелены на эмоциональный аспект людей мистическим образом. Личности достигают большего уровня удовлетворения в этих группах с желанием достичь спасения, и они легко становятся их учениками. В то же время отмечается, что упомянутые мистические секты как удовлетворяют духовные потребности людей, так и направляют их социальные действия. В этой статье исследуется религиозный музыкальный стил пакистанской и индийской каввали, взявшее свое начало в Иране. Было установлено, что существуют сходства в верованиях и поклонениях в музыкальном стиле сект мевлеви и чишти, которые появились в исламском мире после Х-го века и они занимают важное место в жизни их последователей. В исследовании использовался метод качественного анализа, который имеет описательные особенности. В конце исследования были обнаружены сходства между сектой чишти и сектой мевлеви, которые оказывают важное влияние на формирование социального поведения.

Anahtar Kelimeler

каввали, чишты, секта чишти, секта мевлеви, суфийская музыка, религиозная музыка

KAVVÂLİ DÎNÎ MÛSİKÎ TÜRÜNÜN MEVLEVİ TARİKATI İLE ÇİŞTÎ TARİKATI ARASINDAKİ BENZERLİKLER BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Öz

Tüm dinlerin temel inanç ve ibadet şekillerine farklı yaklaşımlar, uygulamalar getiren alt gruplar bulunmaktadır. Bu alt gruplar, geleneksel dini fiillerinden, farklı uygulamalara sahip dini grupla olarak ortaya çıkmaktadır. Bu dini oluşumlar genelde mistik açıdan bireylerin duygusal yönünü hedef almaktadır. Bireyler, kurtuluşa erme arzusu ile bu gruplarda daha çok doyuma ulaşmakta ve bu grupların birer mürîdi olmaktadır. Aynı zamanda, söz konusu tasavvufî tarikatların hem kişilerin dinî ihtiyaçlarını destekledikleri hem de toplumsal davranışları yönlendirmede etkili oldukları görülmektedir. Bu çalışmada kaynaklarının İran’a kadar dayandığı Pakistan ve Hindistan dinî mûsikîsi Kavvâli ile sınırlı kalmak üzere; hicri X. asırdan sonra İslam dünyasında ortaya çıkan müslümanların toplumsal hayatında önemli bir yere sahip Mevlevî Tarikatı ve Çiştî Tarikatı arasında inanç, ibadet ve mûsikî alanlarında benzerlikler tespit edilmiştir ve bu benzerlikler incelenmeye çalışılmıştır.Çalışmada, betimsel özellik taşıyan nitel analiz yöntemi kullanılmıştır. Çalışma sonunda toplumsal davranışlara yön vermede önemli bir etkiye sahip Çiştî Tarikatı ile MevlevîTarikatı arasındaki benzerlikler ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kavvâli, Çiştî Tarikatı, mevlevi tarikatı

Kaynakça

• Adam , N. (1988). Origin and History of the Qawwali. İslamâbâd: Lok Virsa Research Centre.
• Ahmad, A. (1969). An Intellectual History of Islam in India,. Edinbourgb: Islamic Surveys.
• Aksu, C. (2012). Katre-i Aşk,. İstanbul: Mola Kitapevi.
• Armstrong, K. (1999). Tanrı’nın Tarihi. Çev. Hamide Koyukan,Kudret Emiroğlu ve Oktay Özel. Ankara: Ayraç Yayınları.
• Arpa, S. (2016). Musikinin Temeli Olan “Ses” İle İlgili Kur’an-ı Kerim’de Geçen Bazı Kavramların Tespit Ve Tahlili. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 113,130.
• Arslan, A., & Gazali, İ. (1981). İhya-i Ulumu'd-Din. İstanbul: Arslan Yayınlar.
• Cebecioğlu, E. (2009). Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü. İstanbul: Ağaç Kitapevi.
• Çakır, A. (2015). Türkiye’de Tarîkatlar Tarih ve Kültür. İstanbul : İSAM Yayınları.
• Demirci, K. (2013). Eski Mezopotamya Dinlerine Giriş: Tanrılar, Ritüel,. İstanbul: Ayışığı Kitapları.
• Derman, U. (2002). Mevlevîlik ve San’at, Konya’dan Dünyaya Mevlâna ve Mevlevîlik . İstanbul: Karatay Belediyesi .
• Develioğlu, F. (2011). Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lugat. Ankara: Aydın Kitabevi.
• Erşed, A. (1990). Bîs Barey Müselmân. Lahor.
• Faruqi, N. A. (2000). İmdâdullah Tehânevî. N. A. Faruqi içinde, TDV İslâm Ansiklopedisi (s. 222-224). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Gorlinski, V. (2018, 6 5). Nusrat Fateh Ali Khan, Qawwali. Encyclopedia Britannica: https://www.britannica.com adresinden alınmıştır
• Gölpınarlı, A. (2000). Divan-ı Kebir. Ankara .
• Güray , C. (2012). Anadolu’daki İnanç ve Müzik İlişkisinin Semâ-Semah Kavramları Çerçevesinde İncelenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İnal, i. (1970). Son Asır Türk Şâirleri. İstanbul: M.E.B Yayınları.
• İnançer, Ö. T. (2014). Osmanlı Tarihinde Sûfîlik Âyin ve Erkânları. Ankara: TTK.
• Kaptan, S. (1989). Bilimsel Araştırma Gözlem ve Teknikleri. Ankara: Tek Işık Aş.
• Kaush, F. (1999). Khwaja Gareeb Navaz. Mirpur: Shirket-i Islamiyya.
• Kemikli, B. (1997). Türk Tasavvuf Edebiyatında Risale-i Devran ve Sema Türü ve Gaybi’nin Konuya İlişkin Görüşleri. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi , 444-445.
• Küçük, S. (2003). Mevlevîligin Son Yüzyılı,, . İstanbul: Simurg Yayınları.
• Margoliouth, S. (1988). Çişti. İA içinde, İslam Ansiklopedisi (s. 435). İstanbul: TDVİA.
• Naz. (1970). Khwaja Mueen-ud-Din Chisti. Lahore.
• Nizami, K. (1993). Çiştî,. İA (s. 344). içinde İstanbul: DİA.
• Ocak, A. (2015). “Türk ve Türkiye Tarihinde İslâm’ı Çalışmak Yahut ‘Arı Kovanına Çomak Sokmak’, Kızılbaşlık Alevilik Bektaşilik-Tarih, Kimlik, İnanç, Ritüel. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ösen, S. (2011). 19. Yüzyıl Osmanlı Devlet Ve Toplum Hayatında Mevlevîlik. Kayseri: Kitap Yayınevi.
• Öztemir, B. (1988). Yezidiler ve Süryaniler. İstanbul : Ekin Yayınları.
• Öztuna, Y. (1989). İslam Devletler. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları .
• Qâsimî, G. M. (1959). Mihrûn jâ Motî. Karaçi: Hâshimîya Library.
• Qureshi, R. (1993). Popular Religious Music and Muslim Identity under British, Indian and Pakistani Hegemony. Asian Music.
• Rice, C. (1964). The Persian sûfîs. London: George Allen & Unwin Ltd.
• Rizwi, M. (2011). Hz. Khwaja Mueenudhin Chishty Rahmathullahi Alaihi. Maharashtra: Rahmani Publication.
• Sabâhaddin al-Rahmān. (1949). Bazm-i Süfiya. Azamgarh: Bazm-i Süfiya.
• Sami, Ş. (2006). Kamus-i Türki. İstanbul : Çağrı Yayınları.
• Schimmel, A. (1975). Mystical Dimensions of Islam. Carolina: The University of North Carolina Press.
• Taşğın, A. (2013). Dediği Sultan Menakıbı, Konya ve Çevresinde Ahmet Yesevi Halifelerinin İzleri. İstanbul: Çizgi Kitabev.
• Timuçin, Ç. (2008). Döndükçe Gönülde Aşk Tazelenir. Konya: Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
• Trimmingham, J. (1971). The Sufi Orders in Islam. Oxford: Clarendon Press. Oxford: Clarendon Press.
• Turan, O. (1993). Selçuklular Zamanında Türkiye. İstanbul: Turan Neşriyat Yurdu Yayınları.
• Türer, O. (1998). Ana Hatlarıyla Tasavvuf Tarihi. İstanbul: Seha Neşriyat.
• Türkdoğan, O. (2000). Bilimsel Araştırma Metodolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Uslu, R. (2011). Selçuklu Topraklarında Müzik, Hoca Ahmed Yesevî’den Hz. Mevlâna’ya. Konya: Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
• Yalkut, S. (2001). Melek Tavus'un Halkı Yezidiler. İstanbul: Metis Yayınları.
• Yazıcı, T. (1972). Mevlana Devrinde Sema. Ankara : Meb Yayınları.
• Yıldırım, A., & Şimşek., H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, H. (1986, 2 20). Aziz Mahmud Hüdaî'nin "Semâ' Risalesi". Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , s. 45-46.