HERALDIC WOMEN IN THE INTERNAL POLICY OF THE GREAT SELJUK STATE

Yıl 2021, Sayı: 50, 434 - 445, 22.06.2021

Fatma İnce

https://doi.org/10.17498/kdeniz.943478

Öz

Women have had a very important position in Turkish society since the earliest Turkish states. Turkish women, who play a very active role in social life, have been the subject of many epics such as the Epic of Creation, and in these epics, women are placed in a more important place than men. Turkish women have been very influential in the functioning of the state as well as in social life. Almost no work has been done without women in Turkish society. Especially, women who are members of the dynasty reach the power that can affect the fate of the state, sign inter-state agreements, mention their names in orders and decrees, have their own armies, go to war with this army when necessary, have their own treasures and iqta regions. are the clearest indicators. After the adoption of Islam, Turkish women preserved the same importance and value in social life and state life. When we look at the position of women in the Great Seljuk State, one of the important Turkish-Islamic States, we see that women, especially the wives of the rulers, had an important place in the social life and state functioning, as in the pre-Islamic Turkish History. Having an army and treasure of their own, Seljuk dynasty women played important roles in the domestic policy of the state as well as in foreign policy. They have always played a leading role in many important issues that determine the fate of the state, such as determining the heirs, choosing viziers, preparing orders and decrees. As in the example of Altuncan Hatun, the women of the Seljuk dynasty, who from time to time took part in the suppression of internal rebellions, acted as the absolute regent of the ruler in their power. These powers of the women of the dynasty sometimes caused troublesome processes in the state. In this study, the effects and roles of the women of the dynasty in the state's internal politics in the Great Seljuk State will be examined.

Anahtar Kelimeler

Turks, Women, Terken Hatun, Seljuk State

BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETİ’NİN İÇ POLİTİKASINDA HANEDAN KADINLARI

Öz

En eski Türk devletlerinden itibaren Türk toplumunda kadınlar oldukça önemli bir konuma sahip olmuşlardır. Toplumsal hayatta oldukça etkin bir rol oynayan Türk kadını, Yaratılış Destanı gibi birçok destana da konu olmuş ve bu destanlarda kadın erkekten daha önemli bir yere oturtulmuştur. Türk kadını toplumsal hayatta olduğu kadar devletin işleyişinde de oldukça etkili olmuşlardır. Türk toplumunda neredeyse kadınsız hiçbir iş yapılmamıştır. Özellikle hanedana mensup olan kadınların devletin kaderine etki edebilecek güce erişmeleri, devletlerarası anlaşmalara imza atmaları, emirname ve fermanlarda isimlerinin anılması, kendilerine ait ordularının olması, gerektiğinde bu orduyla savaşa gidebilmeleri, kendilerine ait hazineleri ve ikta bölgelerinin bulunması Türk toplumunda kadının ne kadar önemli bir konumda olduğunun en net göstergeleridir. İslamiyet’in kabulü sonrasında da Türk kadını toplumsal hayatta ve devlet hayatında aynı önemini ve değerini muhafaza etmiştir. Önemli Türk-İslam Devletleri’nden birisi olan Büyük Selçuklu Devleti’nde kadının konumuna baktığımızda, İslamiyet öncesi Türk Tarihinde olduğu gibi, özellikle hükümdar eşleri başta olmak üzere kadınların toplum hayatında ve devlet işleyişinde önemli bir yere sahip olduklarını görmekteyiz. Kendilerine ait bir orduya ve hazineye sahip olan Selçuklu hanedan kadınları, dış politikada olduğu kadar devletin iç politikasında da önemli roller üstlenmişlerdir. Veliahtların belirlenmesi, vezirlerin seçilmesi, emirname ve fermanların hazırlanması gibi devletin kaderini tayin eden birçok önemli meselede hep başrolde olmuşlardır. Altuncan Hatun örneğinde olduğu gibi zaman zaman iç isyanların bastırılmasında görev alan Selçuklu hanedan kadınları, kendilerine verilen iktalarında hükümdarın mutlak naibi olarak davranmışlardır. Hanedan kadınlarının bu güçleri bazen devlette sıkıntılı süreçlerin yaşanmasına da sebebiyet vermiştir. Bu çalışmada Büyük Selçuklu Devleti’ndeki hanedan kadınlarının devletin iç politikasındaki etkileri ve rolleri incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Türkler, Kadın, Terken Hatun, Selçuklu Devleti

ЖЕНЩИНЫ ИЗ ПРАВЯЩЕЙ ДИНАСТИИ ВО ВНУТРЕННЕЙ ПОЛИТИКЕ ВЕЛИКОГО СЕЛДЖУКСКОГО ГОСУДАРСТВА

Öz

Начиная из самых древних турецких государств женщины занимали очень важное положение в турецком обществе. Турчанка, играющая активную роль в общественной жизни, была предметом многих эпосов, к примеру такого как „эпос Творения“. Надо отметить, что в этих эпосах женщинам отводится более важное место, чем мужчинам. Турецкие женщины сыграли очень важную роль в деле функционировании государства и общественной жизни. В турецком обществе почти не одно дело не обходилась без женщин. Тот факт, что женщины из правящей династии имели власть влиять на судьбу государства, подписывали межгосударственные соглашения, упоминали свои имена в приказах и указах, имели свою собственную армии, при необходимости воевали, имели свое собственное казначейство и регионы с условиями икта (надел), указывает на то, насколько важное место имели женщины в турецком обществе. После принятия ислама турецкие женщины сохранили прежнее значение и достоинство в общественной и государственной жизни. При сравнении положения женщин в государстве Великих сельджуков, в одном из важных турецко-исламских государств, по сравнению до исламского периода, становится очевидным, что женщины, особенно жёны правителей, занимают важное место в жизни общества и функционировании государства. Женщины из династии сельджуков, имевшие собственную армию и казну, играли важную роль как во внутренней, так и во внешней политике государства. Они всегда играли ведущую роль во многих важных вопросах, влияющих на судьбу государства, таких как определение наследников, назначение визирей, подготовка приказов и указов. Пример Алтунджана Хатун показывает, что женщины из династии Сельджуков, которые время от времени принимали участие в подавлении внутренних восстаний, выступали в качестве абсолютных регентов правителя икты (наднла). Эти полномочия женщин из династии иногда вызывали в государстве неприятные процессы. В нижеследующем исследовании будут изучены влияние и роль женщин из правящей династии во внутренней политике государства Великих Сельджуков.

Anahtar Kelimeler

турки, женщины, Теркен-Хатун, Сельджукское государство

Kaynakça

• Ahmed b. Lütfullah Müneccimbaşı. (2000). Câmiu’d-Düvel, Selçuklular Tarihi I Horasan-Irak, Kirman ve Suriye Selçukluları, Haz. Ali Öngül, İzmir: Akademi Kitabevi. Ahmed b. Mahmud. (1977). Selçuk Name, II, Haz. Erdoğan Merçil, İstanbul: Tercüman 1001 Temel Eser. Alican, Mustafa. (2014). “Selçukluların Erken Döneminde Vezirlik Kurumu”, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S.16, Adıyaman, s.1-16.