RELIGIOSITY AND SOCIAL MEDIA USE IN RURAL AREAS (GIRESUN PROVINCE FINDIKLI VILLAGE EXAMPLE)

Yıl 2021, Sayı: 51, 90 - 115, 30.09.2021

Lokman Cerrah

https://doi.org/10.17498/kdeniz.984919

Öz

The concept and phenomenon of religiosity, which is considered as the reflection of religion on human life, always varies. Each social group has different types of religiosity according to their educational and economic status and living areas. In this study, normative and popular religiosity preferences of people living in rural areas are discussed and evaluated through various variables. Our research, which is based on a field study, also evaluates these religiosity preferences in terms of social media usage preferences. Because the use of social media has become almost a necessity for today's people. In our study, the quantitative method was used, and in this context, Normative religiosity scale, Popular religiosity scale and Social media usage scale, which were previously developed and evaluated in some academic studies, were used. Reliability tests were conducted for all three scales and they had higher C.Alpha coefficients from these tests in all three scales. The questionnaire form prepared for the study was applied to the participants face to face. According to the results of this study, in which we evaluated religiosity preferences and social media use in rural areas, normative religiosity level in rural areas is higher than popular religiosity in terms of all variables. The religiosity scale scores of women, older people, divorced/deceased people, illiterate people, those with middle class economic status, those who show the religious elders known in the region as the source of their religious knowledge, and those who follow social media groups are higher than the others. Men, younger people, singles, high school graduates, economically lower classes and those who participate in social media groups have higher social media usage scale scores than others. In addition, the data reveal a negative relationship between religiosity scales and social media use.

Anahtar Kelimeler

Religiosity, Popular Religiosity, Normative Religiosity, Social Media, Rural

РЕЛИГИОЗНОСТЬ И ИСПОЛЬЗОВАНИЕ СОЦИАЛЬНЫХ СЕТЕЙ В СЕЛЬСКИХ МЕСТНОСТЯХ (НА ПРИМЕРЕ ДЕРЕВНИ ФЫНДЫКЛЫ В ПРОВИНЦИИ ГИРЕСУН)

Öz

Определение и явление религиозности, которая рассматривается как отражение религии в жизни человека, всегда изменчиво. Каждая социальная группа содержит в себе разные типы религиозности, в зависимости от их образовательного и экономического статуса, а также их места проживания. В этом исследовании, с помощью различных переменных, рассматриваются и оцениваются нормативные и популярные религиозные предпочтения людей, живущих в сельских местностях. Наше изучение, основанное на полевом исследовании, также рассматривает эти религиозные предпочтения с точки зрения предпочтений в использовании социальных сетей. Причиной тому является факт, что использование социальных сетей стало почти необходимостью для современного общества. В нашем исследовании был применен количественный метод, и в этом контексте в исследовании были использованы шкала нормативной религиозности, шкала популярной религиозности и шкала использования социальных сетей, которые были ранее оценены в некоторых академических исследованиях. Тесты на надежность проводились для всех трех шкал и все три имели высокие коэффициенты C.Alpha по этим тестам. Анкета, подготовленная для исследования, применялась к участникам лично. Согласно результатам данного исследования, в котором мы оценивали религиозные предпочтения и использование социальных сетей в сельской местности, нормативный уровень религиозности в сельской местности выше, чем популярная религиозность с точки зрения всех параметров. Оценка по шкале религиозности у женщин, пожилых женщин, разведенных/овдовевших, без навыков чтения и писания, с экономическим статусом среднего класса, лиц, признающих религиозных старейшин, известных в регионе как источник их религиозных знаний, и тех, кто подписан на группы в социальных сетях числится выше, нежели чем у остальных людей. Баллы по шкале у мужчин, мужчин более молодого возраста, одиночек, выпускников средних школ, экономически низших классов и тех, кто участвует в группах в социальных сетях, выше, чем у остальных. Кроме того, результативные данные показывают отрицательную взаимосвязь между шкалами религиозности и использованием социальных сетей.

Anahtar Kelimeler

религиозность, популярная религия, нормативная религиозность, социальные сети, сельская местность.

KIRSAL KESİMDE DİNDARLIK VE SOSYAL MEDYA KULLANIMI (GİRESUN İLİ FINDIKLI KÖYÜ ÖRNEĞİ)

Öz

Dinin, insan hayatına yansıması olarak değerlendirilen dindarlık kavram ve olgusu her zaman için değişiklik göstermektedir. Her toplumsal grubun eğitim ve ekonomik durumları ile yaşam alanlarına göre farklılaşan dindarlık tipleri bulunmaktadır. Bu çalışmada kırsalda yaşayan insanların normatif ve popüler dindarlık tercihleri çeşitli değişkenler üzerinden ele alınıp değerlendirilmektedir. Bir saha çalışmasına dayanan araştırmamız ayrıca söz konusu dindarlık tercihlerini sosyal medya kullanım tercihleri açısından da değerIendirmektedir. Çünkü sosyal medya kullanımı, günümüz insanı açısından nerdeyse bir gereklilik halini almış durumdadır. Çalışmamızda nicel yöntem kullanılmış bu bağlamda daha önce geliştirilmiş ve bazı akademik çalışmalarda değerlendirilmiş olan Normatif dindarlık ölçeği, Popüler dindarlık ölçeği ve Sosyal medya kullanım ölçeği kullanılmıştır. Her üç ölçek için güvenirlik testi yapılmış ve yine her üç ölçekte bu testlerden yüksek C.Alpha katsayıları almışlardır. Çalışma için hazırlanan anket formu yüz yüze olarak katılımcılara uygulanmıştır. Kırsal da dindarlık tercihlerini ve sosyal medya kullanımını değerlendirdiğimiz bu çalışma sonuçlarına göre, kırsalda normatif dindarlık düzeyi bütün değişkenler açısından popüler dindarlık düzeyine göre daha yüksektir. Kadınlar, yaşça büyük olanlar, ayrılmış/eşi vefat etmiş kişiler, okuma yazma bilmeyenler, orta sınıf ekonomik duruma sahip olanlar, dini bilgilerinin kaynağı olarak bölgede tanınan din büyüklerini gösterenler ve sosyal medya gruplarını takip edenlerin dindarlık ölçek puanları diğerlerine göre yüksektir. Erkekler, yaşça daha küçük olanlar, bekarlar, lise mezunları, ekonomik olarak alt sınıflar ve sosyal medya gruplarına katılım gösterenlerin ölçek puanları diğerlerine göre daha yüksektir. Ayrıca veriler dindarlık ölçekleri ile sosyal medya kullanımı arasında negatif bir ilişkiyi ortaya koymaktadır

Anahtar Kelimeler

Dindarlık, Popüler Dindarlık, Normatif Dindarlık, Sosyal Medya, Kırsal

Kaynakça

• Akçay, H. (2011), “Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Sosyal Medya Kullanımı: Gümüşhane Üniversitesi Üzerine Bir Araştırma”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 33, 137-161
• Akgül, M. (2004), "Yaşlılık Ve Dindarlık: Dindarlık, Hayattan Zevk Alma Ve Mutluluk İlişkisi: Konya Huzurevi Örneği." Dini Araştırmalar, 7 /19, 19-56
• Aksan, G.- SÖNMEZ, A. Ö. (2019), “Üniversite Gençliğinin Değerlerinin Farklılaşan Yönleri: Değerler ve Dindarlık İlişkisi Bugün Bizlere Ne Anlatıyor?”, Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
• Akseki, A. H. (1970), İslam Dini, Ankara, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları
• Albayrak, A.- KURT, E. (2019), "Türkiye’de Din Psikolojisi Tezlerinde Dindarlık Ölçekleri: Bibliyografik Bir Araştırma (1997-2019)" Bilimname, 40, 137-172.
• Arslan, H. (2018), "Normatif Ve Popüler Dindarlığın Çeşitli Değişkenler Acısından İncelenmesi: Çankırı Örneği." Journal of Islamic Research, 29 /3, 642-66.
• Arslan, M. (2003), "Popüler Dindarlık Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması." Din bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 3/4, 97-116
• Berger, P. L. (1999), Dini Kurumlar, çev.: Adil Çiftçi, İzmir, Anadolu Yayınları
• Bilgin, V. "Popüler Kültür Ve Din: Dindarlığın Değişen Yüzü." Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12/1 (2003)
• Cerrah, L. (2016), "Sosyal Medya ve Bazı Kurumsal Etkileşimler ve Sosyal Medyaya Eleştirel Yaklaşım", Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20/4, 1393-1414
• Çapar, B. (2008), Farklı Orta Öğretim Öğrencilerinde Dindarlık ile Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans tezi
• Çoban, R. (2013), Lise Öğrencilerinde Dindarlık ve Sanal Bağımlılık Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi
• Coştu, Y. (2009), "Normatif ve Popüler Yaklaşım: "Bir Dini Yönelim Ölçeği Denemesi." Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8/15, 119-139.
• Çekin, A. (2014), "Kur’an Kurslarına Giden Kadınların Dindarlık Algıları: Normatif Ve Popüler Dindarlık Üzerine Nicel Bir Çalışma." EKEV Akademi Dergisi 18/58, 523-536.
• ----------- (2013), "Din ve Eğitiminin Toplumsal Yönü Üzerine Değerlendirmeler." İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 2/2, 36-48.
• Demir, T. (2016), "Postmodern Perspektiften Popüler Kültür ve Dindarlığın Yeni Formları." Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7/15, 117-133.
• Deniz, L.- Tutgun-Ünal, A. (2019), "Sosyal Medya Çağında Kuşakların Sosyal Medya Kullanımı Ve Değerlerine Yönelik Bir Dizi Ölçek Geliştirme Çalışması". OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11/18, 1025-1057.
• Freyer, H. (1964), Din Sosyolojisi. Ankara, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fak. Yayınları
• Günay, Ü. (2006), “Dindarlığın Sosyolojisi”, Dindarlığın Sosyo Psikolojisi, edit.: Ü. Günay, Ünver- C. Çelik, Celalettin. Adana, Karahan Kitabevi ------------ (1999), Erzurum Kenti ve Çevre Köylerinde Dini Hayat, (Yayımlanmış doçentlik tezi), Erzurum, Erzurum Kitaplığı Yy
• Güven, İ. F. (2019), “Makyavelizm ve Dindarlık: Demografik Değişkenler Üzerine Ampirik Bir Araştırma”, Bilimname
• Haberli, M. (2013), "Dini tecrübe Aracı Olarak Sanal Ritüeller", Akademik Araştırmalar Dergisi, 57, 17-38
• Kalafat, Y. (1999), “Türkiye’de Halk İnançları ve Alevilik” Hacı Bektaş-ı Veli Araştırma Dergisi, Bahar 99/9
• Kaplan, M. A.- HAENLEİN, M. (2010), “Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media”, Business Horizons, 53
• https://www.academia.edu/1274371/Users_of_the_world_unite_The_challenges_and_opportunities_of_social_media (Erişim: 24.04.2021)
• Karaca, F. (2014), Yabancılaşma ve Din, İstanbul, Çamlıca Yayınları, 2. Baskı
• Karslı, N. (2020), "Üniversite Öğrencilerinde Sabır ve Dindarlık İlişkisi", Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c: 17, 52-72 -------------- (2012), "Dindarlık Ve Öfke Kontrolü İlişkisi Üzerine Tecrübî Bir Araştırma". EKEV Akademi Dergisi, 16
• Kırık, A.M. (2012), “Arap Baharı Bağlamında Sosyal Medya-Birey Etkileşimi ve Toplumsal Dönüşüm”, 21.Yüzyılda Eğitim ve Toplum, 1/3, 87-98
• Kızılgeçit, M. (2015), Yalnızlık Umutsuzluk ve Dindarlık Üzerine Psiko Sosyal Bir Çalışma. Ankara, Gece Kitaplığı,
• Kimter, N. (2008), Benlik Saygısı Ve Dindarlık İlişkisi, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi
• Koç, M. (2008), Yetişkinlik Döneminde Dindarlık İle Benlik Kavramı Değişkenleri Arasındaki İlişki, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi
• Kurt, A. (2008), “Sosyolojik Din Tanımları ve Dine Teolojik Bakış Sorunu”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (UÜİFD), 17/ 2 -------- (2009), "Dindarlığı Etkileyen Faktörler." Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18/2, 1-26
• Kuşat, A. (2006), “Ergenlerde Allah Tasavvuru”, Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi. Adana, Karahan Kitabevi
• Mehmedoğlu, A. U. (2004), Kişilik ve Din. İstanbul, Dem Yayınları
• Menekşe, Ö. (2015), "Dinin Dijitalleşmesi ve Mobil Uygulamalar", Dijitalleşen Din, ed. Mahmut Çamdereli vd. İstanbul, Köprü Yayınları, 175-222
• Onay, A. (2001). "Dindarlık Ölçme Çalışmaları: Dindarlık Ölçümünde Üç Farklı Yaklaşım Ve Ölçmenin Esasları." İslami Araştırmalar Dergisi, 14/3-4, 439-449
• ------------ (2004), Dindarlık, Etkileşim Ve Değişim. İstanbul, DEM Yayınları
• Okumuş, E. Gösterişçi Dindarlık. İstanbul: Pınar Yayınları, 2002.
• Örnek, S. V. (1996), Sivas ve Çevresinde Hayatın Kesin Safhalarıyla İlgili Batıl İnançların ve Büyüsel İşlemlerin Etnolojik Tetkiki, Ankara, A.Ü. Basımevi
• Spınks, G. S. (2008), “Psikoloji ve Din”, çev. Bozkurt Koç- Zeynep Özcan, F. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi (FÜİFD), 13/1
• Thurau, T. H. vd. (2010), “The İmpact Of New Media On Customer Relationships”, Journal of Service Research, 13/3, 311-30.
• TanyoL, C. (1960), "Din ve Adetler”, Türk Folklor Araştırmaları, c:6, No: 127
• Taplamacıoğlu, M. (1962) “Yaşlara Göre Dinî Yaşayışın şiddet ve Kesafeti Üzerinde Bir Anket Denemesi”, https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/49512/18127.pdf?sequence=1&isAllowed=y, (8 Nisan 2021, 14:00)
• Tekin, M. (2006), "Dindarlık Bağlamında Amel-i Sâlih Kavramına Sosyolojik Bir Yaklaşım", Dindarlık Olgusu (Sempozyum Tebliğ ve Müzakereleri) İstanbul: KURAV Yayınları, 49-63
• Topuz, İ. (2012), "Gençlerde Normatif, Popüler Ve Paranormal İnançlar Üzerine Bir Araştırma: SDÜ Örneği" Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi,2/29
• Uysal, V. (1995), “İslami Dindarlık Ölçeği Üzerine Bir Pilot Çalışma”, İslami Araştırmalar, VIII/ 3-4, 263-271.
• ------------ (2006), Türkiye’de Dindarlık Ve Kadın. İstanbul, Dem Yayınları
• ------------ (2015), “Genç Yetişkinlerde Affetme Eğilimleri ve Dinî Yönelim/Dindarlık”, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 48/48
• Wach, J. (1995), Din Sosyolojisi, Çev. Günay, Ünver. İstanbul, MÜİF Yayınları
• Yapıcı, A. (2006), "Yeni Bir Dindarlık Ölçeği Ve Üniversiteli Gençlerin Dinin Etkisini Hissetme Düzeyi." Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 6/1, 65-115
• Yavuz, K. (1987), Psikanalizde İlk Dini Gelişmelerin Değeri, Erzurum, Atatürk Üniversitesi Basımevi
• Yazır, E.M. H. (1992), Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul, Azim Dağıtım
• Yıldız, M. (2001), “Dindarlığın Tanımı ve Boyutları Üzerine Psikolojik Bir Çalışma”, Tabula‐Rasa,1/1, 19‐42 ------------- (2006), Ölüm kaygısı ve dindarlık. İzmir, İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları