Öğretmenlerin Demokrasi ve Eğitim Söylemleri

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 2, 238 - 262, 30.12.2020

Şeyma Şahin , Abdurrrahman Kılıç

Öz

Araştırmanın amacı öğretmenlerin demokrasi ve eğitim algıları ile bunlar arasındaki ilişkileri belirlemektir. Araştırma, nitel araştırma desenlerinden “olgu bilim” deseni kapsamında yürütülmüştür. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik örneklemesi tercih edilmiştir. Farklı okul türlerinden dokuz farklı okulda görev yapan, farklı branşlardan, sekizi kadın, 10’u erkek toplamda 18 öğretmen araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında projeksiyon tekniklerinden “hikâye yorumlama tekniği” kullanılmıştır. Veri toplama araçları olarak demokrasi ve eğitim konuları ile ilgili iki ayrı “hikaye yorumlama formu” kullanılmıştır. Veriler “söylem analizi” yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, genel olarak öğretmenlerin demokrasi ve öğrenci merkezli eğitim algıları arasında ilişki olduğu, demokratik algıya sahip öğretmenlerin aynı zamanda öğrenci merkezli algıya da sahip oldukları, demokratik algıya sahip olmayan öğretmenlerin ise öğrenci merkezli eğitim algısına da sahip olmadıkları görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Eğitim, Öğrenci Merkezli Eğitim, Öğretmen, Söylem.

Teachers' Discourses of Democracy and Education

Öz

The aim of this research is to determine teachers' perceptions of democracy and education, and the relationships between those. The research was carried out phenomenology design of qualitative research. The study group of the research was formed using “maximum diversity sampling” method. The study group of the research consists of 18 teachers who are working in these schools. Data was collected with the “story interpretation technique” which is one of the projection techniques and data was analyzed with the “discourse analysis” technique. Two different “story completion” forms were used as data collection tools. As a result of the research it was found that there is a relationship between teachers' perceptions of democracy, and student-centered education. It was seen that teachers with democratic perception also had student-centered perception, whereas teachers without democratic perception did not have student-centered education perception.

Anahtar Kelimeler

Democracy, Education, Student-Centered Education, Teacher, Discourse.

Kaynakça

• Akyıldız, S. (2018). Yabancı uyruklu öğrencilerin devam ettiği okullardaki sınıf öğretmenlerinin çokkültürlü yeterlik algıları ile demokratik değerleri arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 43(195), 151-165.
• Aldan Karademir, Ç., & Özsoy, N. (2009). Düzey dersliklerine ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri. I. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Aslan, G., Küçüker, E., & Gürbüzler, A. (2014). Seviye sınıfları uygulamasına ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi. International Journal of Human Sciences, 11(2), 894-913.
• Bailey, G., & Colley, H. (2015). ‘Learner-centred’ assessment policies in further education: putting teachers’ time under pressure. Journal of Vocational Education & Training, 67(2), 153–168.
• Bakioğlu, A., & Tokmak, N. (2009). Öğretmenlerin değer yargılarının eğitim süreçlerine etkisinin incelenmesi. M. Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 30, 65-83.
• Bavelas, J. B., Kenwood, C., & Phillips, B. (2000). Handbook of interpersonal communication. In M. Knapp & J. Daly (Eds.), Discourse analysis (pp. 102-129). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Bostan, L. (2007). Lise Biyoloji öğretmenlerinin “ögrenci merkezli öğretim ve uygulamalı çalışmalar” hakkındaki görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Certel, H. (2010). Din istismarı üzerine. Journal of Islamic Research, 22(1), 1-11.
• Cornelius-White, J. (2007). Learner-centered teacher-student relationships are effective: A meta-analysis. Review of Educational Research, 77(1), 113–143.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approach. USA: Sage Publication.
• Çiydem, E. (2014). The perceptions of prospective teachers about democracy and human rights, and the roles laid by them on social sciences course on this subject. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 143, 679-686.
• Daley, B. (2003). A case for learner-centered teaching and learning. New Directions for Adult and Continuing Education, 98, 23-30.
• Daniels, D., & Perry, K. (2003). “Learner-centered” according to children. Theory Into Practice, 42(2), 102-108.
• Duman, B. (2008). Öğrenme-öğretme sürecindeki entelektüel şizofrenizm. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 287- 321.
• Gündoğan, A. O. (2002). Çoğulculuk ve değer bunalımı. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8, 43-52.
• Güven, S., & Akdağ, M. (2002). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin sınıf yönetimi etkinliklerine ilişkin öğrenci algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 29(29), 69-80.
• İnan, A. (2001). Din istismarı ve din istismarının istismarı. Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 3(1), 163-174.
• Kartal, A. (2018). Sınıf öğretmeni adaylarının demokrasi algısı: Polonya-Türkiye karşılaştırması. Elementary Education Online, 17(2), 562-579.
• Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. California: John Wiley & Sons, Inc.
• Miri, L. R. (2006). Using projective techniques in the evaluation of groups for children of rehabilitating drug addicts. Issues in Mental Health Nursing, 27(5), 519-535.
• Moate, R. M., & Cox, J. A. (2015). Learner-centered pedagogy: Considerations for application in a didactic course. The Professional Counselor, 5(3), 379–389.
• Okumuş, E. (2014). Değer ve din istismarı. The Journal of Academic Social Science Studies, 24, 13-31.
• Özpolat, V. (2013). Öğretmenlerin mesleki önceliklerinde öğrenci merkezli eğitim yaklaşımının yeri. Milli Eğitim, 200, 5-26.
• Sabancı, A., & Yücel, E. (2013). İlköğretim okullarında öğretmen veli ilişkilerinde veliye yönelik psikolojik yıldırma davranışları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(2), 348-363.
• Sadık, F., & Sarı, M. (2011). Öğretmen adayları ve demokrasi: Sınıf öğretmeni adaylarının demokrasi algılarının metaforlar yoluyla değerlendirilmesi. 10. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, Sivas.
• Sarı, M., & Sadık, F. (2011). Öğretmen adaylarının demokrasi algıları (Çukurova üniversitesi örneği). Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1(2), 67-82.
• Schweisfurth, M. (2014). Learner-centred pedagogy: Towards a post-2015 agenda for teaching and learning. International Journal of Educational Development, 40, 259-266.
• Siyez, D. M. (2009). Liselerde görev yapan öğretmenlerin istenmeyen öğrenci davranışlarına yönelik algıları ve tepkileri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 67-80.
• Subba, D. (2014). Democratic values and democratic approach in teaching: A perspective. American Journal of Educational Research, 2(12), 37-40.
• Şahin, Ş. (2015). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi öğretim uygulamalarının öğrenci merkezli anlayışa göre geliştirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Şahin, Ş., Ökmen, B., & Kılıç, A. (2018). Söylem analizi model önerisi. Uluslararası Öğrenme Öğretim ve Eğitim Araştırmaları Kongresi, Amasya.
• Toper, T. (2007). İlköğretim ikinci kademede demokrasi eğitimi: İkinci kademe öğretmenlerinin demokratik tutum ve davranışları sergileme düzeyleri (Kars ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• Ünal, A., Yıldırım, A., & Çelik, M. (2010). İlköğretim okulu müdür ve öğretmenlerinin velilere ilişkin algılarının analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 261-272.
• Zabeli, N., Anderson, J., & Saqipi, B. (2018). Towards the development and implementation of learner-centered education in Kosovo. Journal of Social Studies Education Research, 9(4), 49-64.