ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARIYLA OKUL İKLİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2019, Cilt: 20 Sayı: 3, 1595 - 1632, 01.01.2019

Ahmet Melih Güneş

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile okul iklimi algıları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın örneklemini Balıkesir Üniversitesi Necatibey Eğitim Fakültesi son sınıflarda öğrenim görmekte olan 411 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada Üstüner 2006 tarafından geliştirilen “Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği” ve Terzi 2015 tarafından geliştirilen “Okul İklimi Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, Mann Whitney U-testi, Kruskal Wallis H-testi ve Pearson Moments analizleri kullanılmıştır. Araştırmada öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve okul iklimi algılarının “katılıyorum” düzeyinde olduğu saptanmıştır. Araştırma bulgularına göre öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum puanları ile okul iklimi algıları kalıtımcıların cinsiyet ve öğrenim görülen bölüm değişkenine göre anlamlı farklılıklar içermektedir. Araştırmada ayrıca öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum puanları ile okul iklimi algıları arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum, Okul iklimi, Öğretmen adayı

ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK TUTUMLARIYLA OKUL İKLİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz

Kaynakça

• Açışlı, S. and Kolomuç, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 266-271.
• Alkhateeb, H. M. (2013) Attitudes towards teaching profession of education students in Qatar. Innovative Teaching, 2(9), 1-5.
• Andronache, D., Bocoş, M., Bocoş, V. and Macri, C. (2014). Attitude towards teaching profession. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 142, 628-632.
• Austin, G., O’Malley, M. and Izu, J. (2011). Making sense of school climate: Using the California school climate, health, and learning survey system to inform your school improvement efforts. Los Alamitos: WestEd.
• Awan, S. A. (2015). Development of attitude towards teaching among prospective teachers of Punjab, Pakistan. International Journal of Current Research and Academic Review, 3(1), 2347- 3215.
• Aydın, R. and Sağlam, G. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının belirlenmesi (Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 10(2), 257-294.
• Aydoğan, İ. (2019). Öğretmenlerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin yordayıcısı olarak okul iklimi algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ayık, A., Savaş, M. and Çelikel, G. (2014). Ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin okul iklimi ve örgütsel güven algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(27), 203-220.
• Bayrakdar, U., Vural-Batık, M. and Barut, Y. (2016). Özel eğitim öğretmen adaylarının öğretmen özyeterlik düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(2), 133-149.
• Bhargava, A. and Pathy, M. K. (2014). Attitude of student teachers towards teaching profession. Turkish Online Journal of Distance Education, 15(3), 27-36.
• Bulut, D. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 651-674.
• Cohen, J., Mccabe, E. M., Michelli, N. M. and Pickeral, T. (2009). School climate: Research, policy, practice, and teacher education. Teachers College Record, 111(1), 180-213.
• Çağlayan, E. (2013). The relationship between school climate perceptions and school size and status. e- International Journal of Educational Research, 4(4), 100- 116.
• Çakmak, M. and Ercan, l. (2018). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(13), 29-43.
• Çalık, T, Türker, K. and Çalık, C. (2011). Güvenli okulun oluşturulmasında okul iklimi: Kavramsal bir çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 73-84.
• Çapa, Y. and Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73.
• Çapri, B. and Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
• Çeliköz, N. and Çetin, F. (2004). Anadolu öğretmen lisesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine
• yönelik tutumlarını etkileyen etmenler. Milli Eğitim Dergisi, 162(1), 139-157.
• Doğan, S. (2012). Lise öğrencilerinin okul iklimi algıları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(10), 56-92.
• Doğan, T. and Çoban, A. E. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(153), 157-168.
• Doğan, S. and Özdemir, Ç. (2019). Sivas ilinde öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin okul iklimine etkisinin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 18(69), 124-141.
• Durmuşçelebi, M., Yıldız, N. and Saygı, E. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(12), 8-32.
• Egwu, S. O. (2015). Attitude of students towards teaching profession in Nigeria: Implications for
• education development. Journal of Education and Practice, 6(29), 21-25.
• Engin, G. and Çiçekli-Koç, G. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(2), 153-167.
• Erarslan, B. (2018). Eğitim fakültesi öğrencilerinin okul iklimi algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Eren, Z. (2019). Investigation of safety and supportive school climate in schools according to various variables. European Journal of Education Studies, 5(11), 56-80.
• Girgin, G., Özyılmaz-Akamca, G., Ellez, A.M. and Oğuz, E. (2010). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, mesleki benlik saygıları ve mesleki yeterlik inançları. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1-15.
• Gökçe, F. and Sezer, G. O. (2012). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (Uludağ Üniversitesi Örneği). Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 1-23.
• Gündoğan, A. and Koçak, S. (2017). Öğretmen adaylarının okul iklimi algıları ile akademik öz-yeterlik inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 639- 657.
• Hoy, W. K. and Miskel, C. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (7. basım) (Çev. S. Turan). Ankara: Nobel.
• Karaman, Ö. and Yurtal, F. (2015) Şiddetin yaygın olduğu okullarda öğrencilerin okul iklimine ilişkin algıları. İlköğretim Online, 14(2), 421‐429.
• Karatekin, K., Merey, Z. and Keçe, M. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 70-96.
• Kartal, H. and Bilgin, A. (2009). Bullying and school climate from the aspects of the students and teachers. Eurasian Journal of Educational Research, 36, 209-226.
• Loukas, A., Suzuki, R. and Horton, K. D. (2006). Examining school connectedness as a mediator of
• school climate effects. Journal of Research on Adolesence, 16(3), 491-502.
• Maliki, A. E. (2013). Attitudes towards the teaching profession of students from the faculty of education, Niger Delta University. International Journal of Social Science Research, 1(1), 11-18
• Marshall, M. L. (2004). Examining school climate: Defining factors and educational influences. 21.07.2019 tarihinde http://education.gsu.edu/schoolsafety/ adresinden alınmıştır.
• Nakip, C. and Özcan, G. (2016). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik özyeterlik inançları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 783-795.
• Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Karip, E. and Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 213-224.
• Özgenel, M., Çalışkan Yılmaz, F. and Baydar, F. (2018). School climate as a predictor of secondary school students’ school attachment. Eurasian Journal of Educational Research, 78, 87-116.
• Pancholi, A. (2015). Students teachers attitude toward teaching profession. International Journal of Research in Humanities and Social Science, 3(8), 40-49.
• Rapti, D. (2012). School climate as ımportant component in school effectiveness. Academicus, 8, 110- 125.
• Recepoğlu, E. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam doyumları ile öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel sayı 1, 311-326.
• Renthlei, M. L. and Malsawmi, H. (2015). Construction of an attitude scale towards teaching profession: a study among secondary school teachers in Mizoram. International Journal of Arts, Humanities and Management Studies, 1(4), 29-36.
• Saks, K., Soosaar, R. and Ilves, H. (2016). The students’ perceptions and attitudes to teaching profession, the case of Estonia. The European Proceedings of Social ve Behavioural Sciences, 7th International Conference http://www.futureacademy.org.uk/files/images/upload/48_3544_fulltext.pdf adresinden alınmıştır. and Educational Psychology. 18.07.2019 tarihinde
• Saraç, K. (2015). Okul ikliminin ortaokul öğrencilerinin algılarına göre değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Saydam, S. and İlgar, L. (2018). Çocuk gelişimi ön lisans (uzaktan eğitim) öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Route Educational and Social Science Journal, 5(1), 1103-1115.
• Semerci, N. and Semerci, Ç. (2004). Türkiye’de öğretmenlik tutumları, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 137-146.
• Serin, M. K., Güneş, A. M. and Değirmenci, H. (2015). Sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile mesleğe yönelik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Cumhuriyet International Journal of Education, 4(1), 21-34.
• Sivakumar, R. (2018). Teachers attitude towards teaching profession in relation to their self concept. Journal of Contemporary Educational Research and Innovations, 8(3), 283-288.
• Soibamcha, E. and Pandey, N. (2016). Attitude of teachers towards teaching profession. Global Journal of Interdisiplinary Social Sciences, 5(3), 49-51.
• Sülen Şahin, F. (2010). Teacher candidates' attitudes towards teaching profession and life satisfaction levels. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 5196–5201.
• Şahin-Sak, İ. T., Sak, R. and Tuncer, N. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 12(2), 819-841.
• Şenel, T. and Buluç, B.(2016). İlkokullarda okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki ilişki. TÜBAV Bilim, 9(4), 1-12.
• Şengül Bircan, T. (2019). Pedagojik formasyon eğitimi alan tarih öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Kastamonu Education Journal, 27(2), 589-598.
• Tanel, Z. and Tanel, R. (2013). Fizik öğretmen adaylarının, fizik dersine ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesine ilişkin boylamsal bir çalışma. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 451- 468.
• Tavşanlı, Ö.F., Birgül, K. and Oksal, A. (2016). Ortaokul öğrencilerinin okul iklimine yönelik algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 11(9), 821-838.
• Terzi, A. R. (2015). Üniversite öğrencilerine yönelik okul iklimi ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 111-117.
• Terzi, A. R. ( 2018). Kuramdan araştırmaya okul iklimi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Terzi, A. R. and Tezci, E. (2007). Necatibey eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 52, 593-614.
• Uyanık, G. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Boylamsal bir araştırma. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 5, 196-206.
• Ürün Karahan, B. and Erdağı Toksun, S. (2018). Eğitim fakültesi ve pedagojik formasyon gruplarındaki öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(3), 1976
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Eğitim Yönetimi,12(45), 109–127.
• Üstüner, M., Demirtaş, H. and Cömert, M. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (İnönü üniversitesi eğitim fakültesi örneği). Eğitim ve Bilim Dergisi, 34(151)
• Welsh, W. N. (2000). The effects of school climate on school disorder. The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 567(1), 88-107.
• Yaşar-Ekici, F. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi örneği). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(35), 658-665.
• Yıldırım, K., Alpaslan, M. M. and Ulubey, Ö. Y. (2019). Pedagojik formasyon eğitimi sertifika programındaki öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyonlarının incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 428-439.
• Yüner, B. and Burgaz, B. (2019). Okul yönetişimi ile okul iklimi arasındaki ilişkinin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 44(199), 373–390.