BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ BÖLÜMLERİNE YÖNELİK BİLİŞSEL ALGILARININ KİT ARACILIĞIYLA İNCELENMESİ

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 2, 255 - 272, 01.05.2017

Nezih Önal

Öz

Bu araştırmada amaç, Kelime İlişkilendirme Testi kullanarak Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümünde BÖTE öğrenim gören öğretmen adaylarının bölümlerine ilişkin bilişsel algılarını ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın verileri 2016-2017 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Ömer Halisdemir Üniversitesi Eğitim Fakültesi, BÖTE Bölümünde öğrenim gören katılımcılardan toplanmıştır. Öğretmen adaylarına BÖTE bölümünün adını oluşturan beş adet anahtar kavram Bilgisayar, Öğretim, Teknoloji, Eğitim, Öğretmenlik verilmiştir. Belli bir süre dâhilinde bu anahtar kavramların öğrencilerde uyandırdığı çeşitli kelimeler, frekans tablolarına kaydedilmiştir. Veriler ışığında BÖTE bölümü öğretmen adaylarının bilişsel algılarını ortaya çıkaran çeşitli kavram ağları çizilmiştir. Bu ağlar neticesinde öğretmen adaylarının daha çok eğitim, öğretim ve öğretmenlik kavramlarını birbirleri ile ilişkilendirirlerken, teknoloji ve bilgisayar kavramlarını da birlikte ve diğer üç kavramdan bağımsız düşündükleri; bilgisayarı donanım birimlerinden ve oyundan ibaret, teknolojiyi ise telefon ve kolaylık olarak algıladıkları görülmüştür. Bu sonuçların BÖTE öğretmen adaylarının öğretmenlik deneyimlerini etkileyebileceği bu nedenle hizmet öncesi eğitimde öğretmen adaylarının bu algıları ışığında çeşitli eğitimler almaları gerektiği önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

BÖTE, Bilgisayar, Öğretim, Teknoloji, Eğitim, Öğretmen Adayları

Investigation of Information Technologies PreService Teachers’ Cognitive Perceptions towards Their Departments with WAT

Öz

The purpose of this research is to reveal the cognitive perceptions of computer student teachers CEIT of their departments with the Word Association Test. The research data was collected from the student teachers who are studying in Ömer Halisdemir University Education Faculty in the fall term of the academic year of 2016-2017. The participants were provided with Computer, Instruction, Technology, Education, Teachingconcept . According to data, several concept networks were drawn to reveal cognitive perceptions of the participant of CEIT department. It was seen that the participants associated the concepts Education, Instruction and Teaching rather with each other, thought of the concepts Technology and Computer together but independently from other three concepts and perceived computer as only being about hardware components and games and technology as phone and convenience. It can be recommended for the pre-service teachers to apply educational practices in their pre-service trainings in accordance with these perceptions

Anahtar Kelimeler

CEIT, Computer, Instruction, Technology, Education, Teacher Candidates

Kaynakça

• Altun, E., ve Ates, A. (2008). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri öğretmen adaylarının sorunları ve geleceğe yönelik kaygıları. Elementary Education Online, 7(3), 680- 692.
• Bahar, M., ve Özatlı, S. (2003). Kelime İlişkilendirme testi yöntemi ile lise 1. sınıf öğrencilerinin canlıların temel bileşenleri konusundaki bilişsel yapılarının araştırılması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5, 75-85.
• Bahar, M. (2003). Misconceptions in biology education and conceptual change strategies. Educational Sciences: Theory & Practice, 3(1) 55-64.
• Bahar, M., Johnstone, A.H., & Sutcliffe, R.G. (1999). Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics through word association tests. Journal of Biological Education, 33, 134-141.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Ercan, F., Taşdere, A., ve Ercan, N. (2010). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla bilişsel yapının ve kavramsal değişimin gözlenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(2), 136- 154.
• Eren, F. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilişim teknolojileri algılarının kelime ilişkilendirme testi kullanılarak incelenmesi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• Işıklı, M., Taşdere, A., ve Göz, N. L. (2011). Kelime ilişkilendirme testi aracılığıyla öğretmen adaylarının Atatürk ilkelerine yönelik bilişsel yapılarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 50-72.
• Karataş, S. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri (BÖTE) öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin zihin haritalarının analizi (Gazi Üniversitesi örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 159-173.
• Karatekin, K., ve Elvan, Ö. (2016). 8. Sınıf öğrencilerinin demokrasi kavramına ilişkin bilişsel yapıları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, (USBES Özel Sayı II), 1405-1431.
• Kurt, H., ve Ekici, G. (2013). Biyoloji öğretmen adaylarının “bakteri” konusundaki bilişsel yapılarının ve alternatif kavramlarının belirlenmesi. Turkish Studies, 8(8), 885-910.
• Kurtoğlu, M., ve Seferoğlu, S. S. (2012). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü öğrencilerinin geleceğe yönelik bakış açıları üzerine bir inceleme. 6. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu (BOTS-2012), 4-6 Ekim 2012, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
• Kurtoğlu-Erden, M., ve Seferoğlu, S. S. (2015). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü öğrencilerinin bölümlerine yönelik algılarının incelenmesi. Eğitim Teknolojileri Araştırmaları Dergisi, 6(2), 1-20.
• Özatlı, N. S., ve Bahar, M. (2010). Öğrencilerin boşaltım sistemi konusundaki bilişsel yapılarının yeni teknikler ile ortaya konması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 10(2), 2010.
• Özmen, H. (2007). The effectiveness of conceptual change text in remediating high school students’ alternative conceptions concerning chemical equilibrum, Asia Pasific Education Review 8(3), 413-425.
• Pajares, M. F. (1992). Teacher’ Beliefs and Educational Research: Cleaning up a Messy
• Construct. Review of Educational Research, 62, 307-332.
• Sevim, N., İslim, Ö.F., ve Akıllı Kaplan, G. (2016). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının bölümlerine yönelik algısı: ODTÜ BÖTE Örneği. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17(1), 439-459.
• Şahin, S. (2010). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi özel öğretim yöntemleri I-II (Ed.). Ankara: Pegem Akademi.
• Telli, E., ve Selim, Y. (2009). BÖTE öğrencilerinin tercih aşamasındaki ve sonrasındaki mesleki beklentilerinin belirlenmesi. P. Aşkar, B. Akkoyunlu, A. Altun, M. Erdem, S.S. Seferoğlu, Y.K.Usluel, H. Tüzün, A. Özkök, ve H. Yurdagül (Ed.), Proceedings of the 9th International Education Technology Conference (s. 529-535). Ankara, Türkiye. www.iet-c.net/publications/ietc2009.pdf adresinden 21 Ekim 2017 tarihinde edinilmiştir.