Öğretmen Yetiştirme Yaklaşım ve Modelleri

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 3, 413 - 435, 01.08.2016

Firdevs Güneş

Öz

Ülkemiz öğretmen yetiştirme konusunda köklü bir geleneğe sahiptir. Cumhuriyetin ilk yıllarında İlköğretmen Okulları ile öğretmen yetiştirilmeye başlanmış ve Köy Enstitüleri ile devam edilmiştir. Ardından 1982 yılından öğretmen yetiştirme görevi üniversitelere verilmiştir. Böylece VII. Millî Eğitim Şûrasında her öğretmenin en az lise seviyesinde bir genel kültüre erişmiş olması istenirken, XI. Millî Eğitim Şûrasında öğretmenin üniversite mezunu olması öngörülmüştür. XVII. Millî Eğitim Şûrasında ise öğretmenlik bir uzmanlık mesleği olarak lisansüstü düzeyde bir eğitim programına bağlanmalıdır, denilerek yüksek lisans eğitimi gündeme gelmiştir. Öğretmen yetiştirme konusunda çeşitli yaklaşım ve modeller uygulanmıştır. Bunlar zamana, döneme ve eğitim yaklaşımlarına göre değişmektedir. Öğretmen yetiştirme modelleri lisans öncesi, lisans, lisansüstü ve sertifika eğitimi şeklinde görülmektedir. Yaklaşımlar ise geleneksel, davranışçı, bilişsel ve yapılandırıcı olmak üzere dört grupta toplanmaktadır. Her biri farklı amaç ve uygulamaları içeren bu yaklaşımların öğretmen yetiştirme anlayışları da farklıdır. Geleneksel yaklaşımda her şeyi bilen öğretmen, davranışçı yaklaşımda örnek öğretmen, bilişsel yaklaşımda uzman öğretmen, günümüzde uygulanan yapılandırıcı yaklaşımda ise öğrenen öğretmen yetiştirme anlayışı egemen olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen yetiştirme, yaklaşım, model

Approaches and Models In Teacher Education

Öz

There exists a rooted tradition on teacher education in our country. In early years of the Republic, teacher education was started with “Teacher School” and continued with “Village Institutes”. Then, the responsibility of teacher education have been taken by the universities since 1982. Hence, the idea that each teacher “is expected to reach the level of liberal education referred by at least high school level” was stated in the 6th National Education Council and the one “teacher graduates from universities” was explained in the 11th National Education Council. The master education is talked “Teaching as an occupation of expertness should be connected with an education program at the graduate level” in the 17th National Education Council. Various approaches and models have been applied about teacher education. They vary based on time, term and education approaches. Teacher education models can be stated with pre-undergraduate, undergraduate, graduate and certificate education. Approaches are seperated into four groups which are traditional, behaviorist, cognitive and constructivist approaches. Teacher comprehension of these approaches including different aims and applications is different. They have different perceptions on teacher education, they are “teacher knowing everything” in traditional approach, “sample teacher” in behaviorist one, “technician teacher” in cognitive one and “learning teacher” in constructivist one applied nowadays

Anahtar Kelimeler

Teacher education, approaches, models

Kaynakça

• Akyüz,Y.(1994). Türk eğitim tarihi (başlangıçtan 1993’e), İstanbul: Kültür Koleji Yayınları
• Alamargot, D. (2001). L’acquisition des connaissances. In C. Golder & D. Gaonac’h (Eds.). Enseigner à des adolescents,Manuel de Psychologie, Coll. Profession Enseignant.Paris: Hachette Education.
• Barnier,G.(2005). Théories de l’apprentissage et pratiques d’enseignement, 15.01.2015
• tarihinde www.ac- nice.fr/.../Theories_apprentissage.pdf adresinden erişilmiştir.
• Basque, J. (1999). L’influence du béhaviorisme, du cognitivisme et du constructivisme sur le désign pédagogique. Actes du XIIe colloque du Conseil interinstitutionnel pour le progrès de la technologie éducative : inforoute et technologie éducative à l’aube de l’an 2000, Conseil interinstitutionnel pour le progrès de la technologie éducative, (http://www. fse.ulaval.ca/ext/cipte/activite/coll99/actes-99.pdf).
• Basque, J., Rocheleau, J., Winer, L. (1998). Une approche pédagogique pour l’école informatisée. Document de la collection L’École informatisée Clés en main. Montréal : Ministère de l’Éducation du Québec.
• FAPEO (2011).Quelle formation initiale pour nos enseignants ? Les analyses de la FAPEO 2011, Fédération des Associations de Parents de l’Enseignement Officiel, Bruxelles
• Güneş, F.(2012).Bologna süreci ile yükseköğretimde öngörülen beceri ve yetkinlikler, Yükseköğretim ve Bilim Dergisi,2,(1),1-9.
• Güneş, F. (2014). Sınıf Yönetimi yaklaşım ve modeller, Ankara: Pegem A Yayınları.
• Kozanitis A.(2005).Les principaux courants théoriques de l’enseignement et de l’apprentissage : un point de vue historique, Montréal: École Polytechnique
• Marchive, A. (2003). la modélisation dans la formation des enseignants, de la leçon modèle au modèle de la leçon, Recherche et Formation, ( 42) 143-159
• MEB, Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü (2002). Öğretmen Yeterlilikleri.
• Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB,Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (2005). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu,Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Ministére de la Communate Française (2001). Devenir enseignant: Le métier change, la formation aussi, 12.07.2015 tarihinde www. enseignement.be/ download.php? do_id.. adresinden erişilmiştir.
• Ministere Education Nationale (2012). Les dix compétences professionnelles d’un professeur http://www.education.gouv.fr/cid732... adresinden erişilmiştir. écoles, 12.06.2015 tarihinde
• Ministere Education Nationale (2012). Formation des enseignants :éléments de comparaison internationale, Concertation sur la refondation de l’école de la République, France
• Morissette, R. Voynaud, M. (2002). Accompagner la construction des savoirs. Montreal : Chenelière/McGraw-Hill
• Oğuzkan, A. Ferhan.(1990).Köy Enstitüleri öğretim programları, kuruluşunun 50. yılında
• köy enstitüleri, Eğit-Der Yayınları-2, 1990, s. 12-37.
• Perrenoud P. (1994). La formation des enseignants entre théorie et pratique, Paris: L’Harmattan.
• Raynal F., Rieunier A. (1997).Pédagogie: Dictionnaire des concepts clés. Collection Pédagogie,Paris : ESF
• Union Europe (2007).Compétences clés pour l’éducationet la formation tout au long de la
• vie un cadre de référence européen, Luxembourg
• YÖK.(2007.a). Eğitim fakültesi öğretmen yetiştirme lisans programları, Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayınları.
• YÖK.(2007.b).Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007), Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayınları.