ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÇEVRİMİÇİ BİLGİ ARAMA STRATEJİLERİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2014, Cilt: 15 Sayı: 2, 191 - 206, 01.05.2014

Mustafa Sırakaya Hasan Çakır

Öz

Bu araştırmanın amacı öğretmen adaylarının çevrimiçi bilgi arama stratejilerini belirlemektir. Ayrıca çevrimiçi bilgi arama stratejileri cinsiyet, internette bilgi arama sıklığı ve internette bilgi arama düzeyi açısından incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda Tsai 2009 tarafından geliştirilen Aşkar ve Mazman 2013 tarafından Türkçeye uyarlanan çevrimiçi bilgi arama strateji envanteri kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını 2013-2014 öğretim yılında bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 139 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız iki örneklem t-testi ve tek yönlü ANOVA analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının çevrimiçi bilgi arama stratejilerinin kaybolma stratejilerine düşük, değerlendirme ve problem çözme stratejilerine orta, deneme yanılma, temel fikirleri ayırt etme, kontrol ve amaçlı düşünme stratejilerine orta düzeyin üzerinde sahip oldukları görülmüştür. Cinsiyet açısından sahip olunan strateji düzeylerinde anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Bilgi arama sıklığı ve bilgi arama düzeyi yüksek olan öğretmen adaylarının strateji düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öneri olarak yapılacak çalışmalarda stratejilere sahip olma düzeyleri internet öz-yeterliliği açısından incelenebilir.

Anahtar Kelimeler

öğretmen adayları, çevrimiçi bilgi arama stratejisi

Determination of Teacher Candidates’ Online Searching Strategies

Öz

The purpose of this study is to determine teacher candidates’ online information searching strategies. Also, online information searching strategies was examined in terms of gender, frequency of searching information on internet and skill of searching information on internet. For this purpose, Online Information Searching Strategy Inventory was used. The study group consisted of 139 teacher candidates. In data analysis, descriptive statistics, ttest and ANOVA were used. According to research results, it was found that mean of evaluation and problem solving strategies scores are middle level, disorientation, purposeful thinking, select main ideas, trial and error and control strategies score are over the middle level. There is no significant difference on owned strategy levels in terms of gender. It was concluded that teacher candidates with high levels of information search and information search frequency have higher strategy levels. Owned strategy levels can be examined in terms of internet self-efficacy in future researchs

Anahtar Kelimeler

teacher candidates, online information searching strategy

Kaynakça

• Aşkar, P., Mazman, S. G. (2013). Çevrimiçi Bilgi Arama Stratejileri Envanteri’nin Türkçeye Uyarlama Çalışması, Eğitim ve Bilim, 38 (168), 167-182.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Akademi Yayınevi, Ankara.
• Debowski, S. (2001). Wrong way: Go back An exploration of novice search behaviours while conducting an information search. The Electronic Library, 19, 371–382.
• Dias, P, Gomes, M J and Correia, A P (1999) Disorientation in hypermedia environments: mechanisms to support navigation, Journal of Educational Computing Research, 20, 2, 93–117
• Graff, M. (2005). Individual differences in hypertext browsing strategies. Behaviour and Information Technology, 24(2), 93–99.
• Hill, J R and Hannafin, M J (1997) Cognitive strategies and learning from the World Wide Web, Educational Technology Research & Development, 45, 4, 37–64.
• Ho,L., Kuo, T., ve Lin, B. (2012). The mediating effect of website quality on Internet searching behavior, Computers in Human Behavior, 28.
• Jansen, B. J., & McNeese, M. D. (2005). Evaluating the effectiveness of and patterns of interactions with automated searching assistance. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 56(14), 1480–1503
• Kalaycı, Ş. (2010) SPSS Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri, PegemA Yayınları, Ankara.
• Kim, K. S. (2001). Information-seeking on the Web: Effects of user and task variables, Library & Information Science Research, 23(3). 233-255.
• Kuiper, E., Volman, M., & Terwel, J. (2005). The Web as an information resource in K- 12 education: Strategies for supporting students in searching and processing information. Review of Educational Research,75(3), 285–328.
• Kurulgan, M. ve Argan, M. (2007). “Anadolu Üniversitesi Öğrencilerinin Internet Üzerinden Bilgi Arama Davranışları”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1). 291-304
• Lorenzen, M. (2002). The land of confusion? High school students and their use of the World Wide Web for research. Research Strategies, 18(2), 151–163
• Nazim, M. (2008). Information searching behavior in the Internet age: A users’ study of Aligarh Muslim University, The International Information & Library Review, 40.
• Olcay, N. E. (2003). Türkçe Internet Tarama Motoru Kullanıcılarının Arama Stratejilerinin Analizi: Arabul Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara
• Tekinarslan, E. (2008). Blogs: A qualitative investigation into an instructor and undergraduate students' experiences. Australasian Journal of Educational Technology, 21(4), 402-412
• Tsai, M.J. Liang, J-C., Hou, H-T. & Tsai, C-C. (2012). University students’ online information searching strategies in different search contexts. Australasian Journal of Educational Technology. 28(5), 881-895.
• Tsai, M.J. (2009). Online Information Searching Strategy Inventory (OISSI): A quick version and a complete version. Computers & Education, 53. 473–483.
• Tsai, M.-J., & Tsai, C. C. (2003). Information searching strategies in web-based science learning: The role of Internet self-efficacy. Innovations in Education and Teaching International, 40(1), 43–50.
• Walraven, A., Brand-Gruwel, A. & Boshuizen, P. A. H. (2009). How students evaluate information and sources when searching the World Wide Web for information. Computers & Education. 52(1), 234-246.
• Zhu, Y-Q., Chen L., Chen H, Chern, C. (2011) How does Internet information seeking help academic performance? – The moderating and mediating roles of academic self-efficacy. Computers & Education. 57. 2476–2484.