ÇOKLU YETERSİZLİĞİ OLAN ÇOCUKLARIN ANNELERİNİN ÇOCUKLARININ GELİŞİMLERİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİNİN BETİMLENMESİ

Yıl 2014, Cilt: 15 Sayı: 2, 335 - 356, 01.05.2014

Ayşenur Yazıcı Nur Akçin

Öz

Bu araştırmanın amacı, çoklu yetersizliği olan çocukların annelerinin, çocuklarının gelişimlerine ilişkin görüşlerinin betimlenmesidir. Araştırmaya, görme engelinin yanı sıra başka ek engelleri bulunan çok engelli çocuğa sahip 29 anne gönüllü olarak katılmıştır. Bu amaçla, nitel veri toplama tekniklerinden yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Elde edilen veriler, betimsel analiz metodu ile incelenmiştir. Araştırma sonucunda, çoklu yetersizliği olan çocukların doğum öncesi, doğum, bebeklik dönemi, şu anki gelişimleri, günlük rutinleri ve annelerinin beklentilerine ilişkin bulgular elde edilmiştir. Araştırma sonunda elde edilen bulgular, katılımcıların çeşitli önerilerinin ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bu önerilerden en önemlileri, görme engelinin yanı sıra başka engelleri bulunan çoklu yetersizliği olan çocukların eğitim alabilecekleri okullara, eğitim verebilecek meslek elemanlarına ihtiyaç duyulması, hastanelerin yeni doğan ve göz servislerinde çalışan personelin konuya dair bilinçlendirilmesi ve görme engelinin yanı sıra başka engelleri bulunan çoklu yetersizliği olan çocukların ailelerine destek amacıyla rehberlik hizmetleri verilmesi yönündedir.

Anahtar Kelimeler

çoklu yetersizliği olan çocuklar, gelişim özellikleri, yarı yapılandırılmış görüşme, betimsel analiz

Describing Mother's Opinions About Development Process of Their Children with Multiple Disability

Öz

The purpose of this study is describing mothers's opinions about development process of their children with multiple disability. 29 mothers who have children with multiple disability attended to the research voluntarily. For this purpose, semi structured interview method was used as a qualitative data collection method. The data was analysed with descriptive analysis method. As a result of the research, findings about children’s prenatal period birth, infancy, present development, everyday’s routine and expectation of mothers were reported. The results of the research elicited various suggestions. The most important suggestion is to orient children with multiple disability to the schools where they can be educated, to need professionals to educate children, to make people who works in newborn and eye services conscious of the subject and consulting families of children with mutiple disability

Anahtar Kelimeler

multiple disability, developmental characteristics, semi structured interview, descriptive analysis

Kaynakça

• Batu, S. E, ve Kırcaali-İftar, G. (2005). Kaynaştırma. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Besden, C. (2007). Design and implementation of an orientation and mobility program for a young woman with multiple disabilities. Journal of Visual Impairment and Blindness, 101 (10), 625-627.
• Bogdan, R. C & Biglen S. K. (1998) Qualitative Research for Education: An Introduction to Theory and Methods. Boston: Allyn and Bacon Inc.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
• Cavkaytar, A., & Diken, İ. H. (2005). Özel Eğitime Giriş. Ankara: Kök Yayıncılık
• Chen, D., Klein, D., Haney, M. (2007) Promoting interactions with infants who have complex multiple disabilities: Development and field-testing of the PLAI curriculum; infants and young children: An Interdisciplinary Journal of Special Care Practices, 20 (2), 149-162.
• Clark, C., ve McDonnell, A.P. (2008) Teaching choice making to children with visual impairments and multiple disabilities in preschool and kindergarten classrooms. Journal of Visual Impairment and Blindness, 102(7), 397-409.
• Dale, N, ve Salt, A. (2008). Social identity, autism and visual impairment in the early years. British Journal of Visual Impairment 26, 135-146.
• Gargiulo, R. M. (2004). Special Education in Contemporary Society An İntroduction to Exceptionality (2. baskı). Belmont: Thomson Wadsworth
• Hetzroni, O. E. (2003). A positive behaviour support: A preliminary evaluation of a school-wide plan for implementing aac in a school for students with intellectual disabilities. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 28(3) 283-96.
• Hobson, P., Lee, A., Brown, R. (1999) Autism and congenital blindness. Journal of Autism and Developmental Disorders, 29(1) 45-56
• Jan, J. E., ve Freeman, R. D. (2004) Melatonin therapy for circadian rhythm sleep disorders in children with multiple disabilities: What have we learned in the last decade? Developmental Medicine ve Child Neurology, 46, 776-782.
• Lancioni, G. E., O'Reilly, M. F., Nirbhay N., Singh, N. N., Piazzolla, S. P. G., Doretta Oliva, D. (2006). Social validation assessment of cooperative versus ındividual task engagement of persons with multiple disabilities. Journal of Visual Impairment and Blindness,10(3).
• Lowman, D. K. (2004). Self-care skills. F. P. Orelove, D. Sobsey ve R. K. Silberman (Eds.), Educating Children With Multiple Disabilities: A Collabortive Approach. (s.609-638). Baltimore: Paul Brookes Publishing
• Mallineni, S., Rishita Nutheti, R., Thangadurai, S., ve Thangadurai, P. (2006). Non-verbal communication in children with visual impairment. British Journal of Visual Impairment, 24 30-33.
• McHugh, E., ve Lieberman, L. (2003). The impact of developmental factors on stereotypic rocking of children with visual impairments. Journal of Visual Impairment and Blindness,97(8), 453-474.
• McLinden, M. (2004). Haptic exploratory strategies and children who are blind and have additional disabilities. Journal of Visual Impairment and Blindness,98(2), 99-115.
• Meyen, L. E., ve Skrtic, T. M. (1995). Special Education Student Disability An Introduction Traditional, Emerging and Alternative Perspectives. (4. Baskı). Colorado: Love Publishing Company
• Motavalli-Mukaddes, N., Kılınçaslan, A., Küçükyazıcı, G., Şevketoğlu, T., ve Tuncer, S. (2007), Autism in visually impaired individuals. Psychiatry and Clinical Neurosciences 61, 39–44.
• Öz-Göçer, C. (2006). Çok düşük doğum ağırlıklı riskli pretermlerin nörogelişimsel sorunları ve nörolojik morbiditeye etki eden faktörlerin araştırılması. Yayınlanmamış uzmanlık tezi, Sağlık Bakanlığı Bakırköy Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim Ve Araştırma Hastanesi.
• Petry, K., ve Maes, B. (2006). Identifying expressions of pleasure and displeasure by persons with profound and multiple disabilities. Journal of Intellectual and Developmental Disability, 31(1), 28-38.
• Petry, K., Maes, B., ve Vlaskamp, C. (2005). Domains of quality of life of people with profound multiple disabilities: The perspective of parents and direct support staff. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities,18(1), 35-46.
• Putten, A. V. D., Vlaskamp, C., Reynders, K., ve Nakken, H., (2005). Children with profound intellectual and multiple disabilities: the effects of functional movement activities; Clinical Rehabilitation, (19) 613-/620
• Silberman, R. K., Bruce, S. M. ve Nelson, C. (2004). Children with sensory impairments. F. P. Orelove, D. Sobsey ve R. K. Silberman (Eds.), Educating Children with Multiple Disabilities: A Collabortive Approach. (s.425-528). Baltimore: Paul Brookes Publishing
• Tekin-İftar, E. (2005). İleri derecede ve çoklu yetersizlikler. S. Eripek (Ed.), Özel Eğitim (s: 81-96). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Thuppal, M., ve Sobsey, D. (2004). Children with special health care needs. F. P. Orelove, D. Sobsey ve R. K. Silberman (Eds.), Educating Children With Multiple Disabilities: A Collabortive Approach. (s.311-378). Baltimore: Paul Brookes Publishing
• Turnbull, R., Turnbull, A., Shank, M., Smith, S. ve Leal, D. (2002). Exceptional Lives Special Education in Today’s School (3. baskı). Ohio: Merrill Prentice Hall
• Westling, D. L., ve Fox, L., (2000). Teaching Students with Severe Disabilities (2nd ed). New Jersey: Merrill Prentice Hall
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.