OKUL ÖNCESİ DÖNEM RESİMLİ ÖYKÜ KİTAPLARININ COĞRAFİ KAVRAMLARI İÇERMESİ YÖNÜNDEN İNCELENMESİ

Yıl 2014, Cilt: 15 Sayı: 1, 35 - 52, 01.01.2014

Özge Kılıç Havise Güleç Salih Zeki Genç

Öz

Bu araştırmada, Türkiye’de basılmış okul öncesi dönem çocuklarına yönelik hazırlanan resimli öykü kitaplarının coğrafi kavramları içerip içermediğini analiz etmek ve buna ek olarak, okul öncesi dönem öğretmenlerinin, çocuklara coğrafi kavramları öğretmede resimli öykü kitaplarını kullanma durumlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda; örneklemde yer alan resimli öykü kitaplarında en fazla işlenen kavramın “yer” olduğu, en az işlenen kavramın ise, “harita” olduğu saptanmıştır. Coğrafi kavramların okul öncesi dönem resimli öykü kitaplarındaki yeri ve önemi ve bu kitapların ne derece etkin kullanıldığını belirlemek amacıyla 15 açık uçlu sorudan oluşan görüşme formu kullanılarak öğretmenlerle görüşmeler yapılmıştır. Bulgular sonucunda, genel olarak okul öncesi öğretmenlerinin coğrafi kavramları içeren resimli öykü kitaplarını çocuklara coğrafya eğitimi vermek amacıyla kullandıkları anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çocuk edebiyatı, okul öncesi, resimli öykü kitapları, coğrafi kavramlar

Researching The Pictured Story Books of The Pre- school Period In Terms of Consisting of Geographical Concepts

Öz

This research study aims to analyze whether picture story books published for preschoolers in Turkey include geographic concepts and to investigate preschool teachers' opinions about the importance of using picture story books and whether they use these books to teach children geographic concepts. Results indicate that “place” is the most mentioned concept among the picture story books in the sample, while “map” is the least mentioned one. Teachers have been interviewed using a questionnaire including 15 openended questions to determine the place and importance of geographic concepts in preschool picture story books and how efficient these books are being used. Findings suggest that preschool teachers, in general, use picture story books which include geographic concepts to teach children geography and that they think geographic education is essential for preschoolers

Anahtar Kelimeler

Children’s literature, preschool, picture story books, geographic concepts

Kaynakça

• Akengin, H. ve Süer, S. (2011). Coğrafi Kavramlar Bakımından Öğrencilerin Hazırbulunuşluk Düzeyleri ve Bu Kavramların Geliştirilmesi Üzerine Deneysel Bir Araştırma. Marmara Coğrafya Dergisi, 24, 26-48.
• Artvinli, E. ve Kaya, N. (2010). 1992 Uluslararası Coğrafya Eğitimi Bildirgesi ve
• Türkiye’deki Yansımaları. Marmara Coğrafya Dergisi, 22, 93-127.
• Çılgın Sınar, A. (2007). Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Dinçer, Ç. (1999). Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Çevresel Farkındalıklarını Arttırma Yolları. Çevre ve İnsan Dergisi, 44, 28-31.
• Erdoğan, S. (2009). Erken Çocukluk Döneminde Fen Eğitimi. Y. Fazlıoğlu (Ed.), Erken Çocukluk Gelişimi ve Eğitimi içinde (s.391-404), İstanbul: Kriter Yayınları.
• Fromboluti, C. S. (1999). Helping Your Child Learn Geography, Office of Educational Research and Improvement, U.S. Department of Education. 01.05.2011 tarihinde
• http://www2.ed.gov/pubs/parents/Geography/relation.html adresinden alınmıştır.
• Gönen, M. (2005). Dil Gelişiminde Çocuk Kitaplarının Rolü. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, 62, 35-36.
• Güleç, H. ve Metin, N. (2006). Erken Çocukluk Döneminde Çevre ve Kitaplar aracılığı ile Temel Coğrafya Kavramlarının ve Harita Bilgisi Verilmesi. Athens Institute For Education And Research. Atina, Yunanistan.
• Gürel, Z., Temizyürek, F. ve Şahbaz, N. K. (2007). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Öncü Kitap.
• Haktanır, G. ve Gürkan, T. (1997). Okul Öncesi Yayınlara İlişkin Anne-Baba Görüşleri. Okul Öncesi Eğitim Sempozyumu. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
• Karasar, N.(2004). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karamustafaoğlu, S. ve Kandaz, U. (2006). Okul Öncesi Eğitimde Fen Etkinliklerinde Kullanılan Öğretim Yöntemleri ve Karşılaşılan Güçlükler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 65-81.
• Kızılçaoğlu, A. (2007). Harita Becerilerine Pedagojik Bir Bakış. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 341-358.
• Koç, H. ve Aksoy, B. (2012). Coğrafya Eğitiminde Bölge Kavramı. Marmara Coğrafya Dergisi. 25, 319-339.
• Miles, M. B. ve A.M. Huberman (1994). Qualitative Data Analysis : An Expanded Sourcebook. (2nd Edition). Calif. : Sage Publications.
• Murphey, C. E. (2002). Places in the heart: Geography through children's literature. Social Studies http://findarticles.com/p/articles/mi_qa4033/is_200204/ai_n9066591/ adresinden alınmıştır. Review. 13.05.2011 tarihinde
• Özdemir, T. (2010). Coğrafya Öğretiminin Gerekliliği. C. Şahin (Ed.), Genel Coğrafya içinde (s.31-40), Ankara : Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Sever, S. (2010). Çocuk ve Edebiyat. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Sever, S. (2008). Niçin Çocuk Edebiyatı?. Okyanus Dergisi, 4, 14-17.
• Stoltman, Joseph P. (1991). Teaching Geography At School And Home. Eric Clearinghouse for Social Studies/Social Science Education. 06.04.2011 tarihinde
• http://www.ericdigests.org/1992-5/geography.htm adresinden alınmıştır.
• Tuğrul, B. ve Güler, T. (2007). Okul Öncesi Çocuklarına Yönelik Sosyal Çalışma Alanında Tarih ve Coğrafya Eğitimi. Çukurova Üniversitesi eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 29-35.
• Wiegand, P. (2006). Learning And Teaching With Maps. London; New York. 04.06.2011 tarihinde http://books.google.com.tr/books?id=1SuTfWoBGFYC&printsec=frontcover&hl =tr&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false alınmıştır. adresinden
• Yaşar Can, M., İnal, G., Yazıcı, H. ve Uyanık, Ö. (2012). Okul Öncesi Dönemde Coğrafya Eğitimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 39, 75-87.