SINIF ÖĞRETMENLERİNİN MATEMATİK YETERLİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN İNCELENMESİ

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 2, 255 - 272, 01.05.2013

Ramazan Gürbüz Emrullah Erdem Mehmet Gülburnu

Öz

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin matematik yeterliklerini etkileyen faktörleri ortaya çıkarmaktır. Özel durum yönteminin kullanıldığı bu araştırma, bir il merkezindeki okullarda çalışan 6 sınıf öğretmeni ve 3 ortaokul matematik öğretmeniyle yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak, açık uçlu sorulardan oluşan yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılmıştır. Veriler, ses kayıt cihazları kullanılarak ve görüşme esnasında araştırmacılar tarafından notlar alınarak kayıt altına alınmıştır. Elde edilen verilerin içerik analizi yapılarak çalışmanın amacı doğrultusunda bir ana tema ve dört alt tema oluşturulmuştur. Araştırmanın sonunda, öğretmenin alan bilgisinin, pedagojik alan bilgisinin, üniversitede aldığı eğitimin, matematiğe yönelik tutumunun ve mesleki deneyiminin matematik yeterliğini etkilediği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Matematik yeterliği, öğretmen eğitimi, sınıf öğretmeni, ortaokul matematik öğretmeni

An Investigation on Factors Affecting Classroom Teachers’ Mathematics Competence

Öz

The purpose of this study is to investigate the factors affecting classroom teachers’ mathematics competence. The study conducted through case study method was carried out with six classroom teachers and three middle-school mathematics teachers studying in a city center in Turkey. Data were gathered from semi-structured interviews, and were recorded by using audio-recorders and by researchers’ taking notes. After examining the data, one major theme and four sub-themes were found by using content analysis. Evidence was found that teacher’s content knowledge and pedagogical content knowledge, attitude toward mathematics, work experience, and university education affected mathematics competence

Anahtar Kelimeler

Mathematics competence, teacher education, classroom teacher, middleschool mathematics teacher

Kaynakça

• Aiken, L. R. (1976). Update on attitudes and other affective variables in learning mathematics. Review of Educational Research, 46, 293-311.
• Abell, S. K., & Roth, M. (1992). Constraints to teaching primary science: a case study of a science enthusiast student. Science Education, 76, 581-595.
• Anderson, L. W., Ryan, D. W., & Shapiro, B. J. (1989). (Eds), The IEA classroom environment study. Pergamon, New York.
• Arslan, M. (2000). İlköğretim okullarında fen bilgisi öğretimi ve belli başlı sorunları. IV. Fen Bilimleri Eğitimi Kongresi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eylül, 2000, Ankara.
• Arslan, S., & Özpınar, İ. (2008). Öğretmen nitelikleri: İlköğretim programlarının beklentileri ve eğitim fakültelerinin kazandırdıkları. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 38-63.
• Ball, D. L. (1988). Knowledge and reasoning in mathematical pedagogy: Examining what prospective teachers bring to teacher education. Unpublished doctoral dissertation, Michigan State University, East Lansing.
• Ball, D. L. (1990). The mathematical understandings that prospective teachers bring to teacher education. Elementary School Journal, 90, 449–466.
• Ball, D. L., & McDiarmid, G. W. (1990). The subject matter preparation of teachers. In W. R. Houston (Ed.), Handbook for research on teacher education. New York: Macmillan.
• Brown, C. A,. & Baird, J. (1993). Inside the teacher: Knowledge, beliefs, and attitudes. In Wilson, P. S. Research Ideas in the Classroom: High School Mathematics. New York: Macmillan.
• Bulmahn, B. J., & Young, D. M. (1982). On the transmission of mathematics anxiety. Arithmetic Teacher, 30 (3), 55-56.
• Cankoy, O. (2010). Mathematics teachers’ topic-specific pedagogical content knowledge in the context of teaching a0, 0 and a ğ 0. Educational Sciences: Theory & Practice, 10(2), 749-769.
• Centra, J. A., & Potter, D. A. (1980). School and teacher effects: An inter-relational model. Review of Educational Research, 50 (2), 273- 291.
• Çakan, M. (2004). Öğretmenlerin ölçme-değerlendirme uygulamaları ve yeterlik düzeyleri: ilk ve ortaöğretim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 99-114.
• Çakmak, M. (1999). Novice and experienced teachers’ strategies for mathematics teaching in english and turkish primary classrooms. Unpublished doctoral thesis, Leicester University, England.
• Çepni, S., Küçük, M., & Ayvacı, H. K. (2003). İlköğretim birinci kademedeki fen bilgisi programının uygulanması üzerine bir çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi, Dergisi, 23(3), 131-145.
• Davis, B., & Simmt, E. (2006). Mathematics-for-teaching: An ongoing investigation of the mathematics that teachers (need to) know. Educational Studies in Mathematics, 61, 293–319.
• Demir, S., & Bozkurt, A. (2011). İlköğretim matematik öğretmenlerinin teknoloji entegrasyonundaki öğretmen yeterliklerine ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 10(3), 850-860.
• Dursun, Ş. ve Dede Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler: Matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Erginer, E. (1995). Alan bilgisi öğretimine dayalı ilköğretime sınıf öğretmeni yetiştirme modeli. Abant İzzet Baysal Üniversitesi İlköğretim ve Sorunları Sempozyumu, Bolu.
• Franke, L., & Kazemi, E. (2001). Learning to teach mathematics: focus on student thinking. Theory into Practice. Spring, 40(2), 102-109.
• Gustafson, B. J., & Rowell, P. M. (1995). Primary preservice teacher: constructing conceptions about learning, teaching science and the nature of science, International Journal of Science Education, 17(5) 585-605.
• Gürbüz, R., & Birgin, O. (2011). Öğrenme ortamına çoklu zekâ kuramını taşıyan iki öğretmen ve iki araştırmacının yolculuğundan yansıyanlar. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 1-19.
• Hacıömeroğlu, G., & Şahin, Ç. (2011). Sınıf öğretmeni adaylarının uygulama öğretmenleri hakkındaki özel alan yeterlikleri algısı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 473-486.
• Hadfield, J. (1992). Classroom dynamics. Oxford: Oxford University Press.
• Hill, H. C., Rowan, B., & Ball, D. L. (2005). Effects of teachers’ mathematical knowledge for teaching on student achievement. American Educational Research Journal, 42(2), 371–406.
• Hollins, E. R. (2011). Teacher preparation for quality teaching. Journal of Teacher Education, 62(4), 395-407.
• Kelly, W. P., & Tomhave, W. K. (1985). A study of math anxiety/math avoidance in preservice elementary teachers. Arithmetic Teacher, 32, (5), 51-53.
• Küçük, A., Demir, B., & Baran, T. (2010). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin matematik öğretimi alanındaki yeterlilik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. 9. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 20-22 Mayıs 2010, Elazığ.
• Larson, C. N. (1983). Techniques for developing positive attitudes in preservice teachers. Arithmetic Teacher, 31 (2), 8-9.
• Meece, J. (1996). Gender differences in mathematics achievement: the role of motivation, In M. Carr (Ed.), Motivation in mathematics. Hampton Press, Inc. Cresskill, New Jersey.
• MEB (2009). İlköğretim matematik dersi 6-8. sınıflar öğretim programı. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
• MEB (2011). Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. Öğretmen Yeterlikleri “Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri” ve “Özel Alan Yeterlikleri”. http://otmg.meb.gov.tr/
• National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (1989). Curriculum and Evaluation Standards for School Mathematics, Reston, VA: Author.
• National Council of Teachers of Mathematics (NCTM) (2000). Principles and Standards for School Mathematics, Reston, VA: Author.
• Papanastasiou, C. (2002). Effects of background and school factors on the mathematics achievement. Educational Research and Evaluation. 8(1), 55-70.
• Peker, M. (2009). Genişletilmiş mikro öğretim yaşantıları hakkında matematik öğretmeni adaylarının görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 353-376.
• Petty, R. E., & Cacioppo, J. T. (1996). Attitudes and persuasion: classic and contemporary approaches. Colarado: Westviev Press.
• Romberg, T., & Carpenter, T. (1986). Research on teaching and learning mathematics: Two disciplines of scientific inquiry (s. 850–873). Ed: W.C. Wittrock., Handbook of Research on Teaching, MacMillan: New York.
• Rosenholtz, S. J. (1985). Political myth about education reform: Lessons from research on teaching. PhiDelta Kappan, 66(5), 349-355.
• Rowland, T., Huckstep, P., & Thwaites, A. (2005). Elementary teachers’ mathematics subject knowledge: The knowledge quartet and the case of Naomi. Journal of Mathematics Teacher Education, 8, 255–281.
• Seferoğlu, S. S. (2001). Sınıf öğretmenlerinin kendi meslekî gelişimleriyle ilgili görüşleri, beklentileri ve önerileri. Milli Eğitim Dergisi, 149.
• Shulman, L. S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. Educational Researcher, 15(2), 4–14.
• Shulman, L. S. (1987). Knowledge and teaching: Foundation of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1-22.
• Smith, M. (2000). Redefining success in mathematics teaching and learning. Mathematics Teaching in the Middle School, 5(6), 378-389.
• Tchoshanov, M. A. (2011). Relationship between teacher knowledge of concepts and connections, teaching practice, and student achievement in middle grades mathematics. Educational Studies in Mathematics, 76, 141-164.
• Ubuz, B. (2002). Üniversite eğitimi ve öğretmenlik: Matematik öğretmenlerinin ve adayların görüşleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
• Wood, E. F. (1988). Math anxiety and elementary teachers: What does research tell us? For the Learning of Mathematics, 8 (1), 8-13.
• Yin, R. K. (1994). Case study research design and methods. SAGE Publications.
• YÖK (1998). Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Fakülte- Okul İşbirliği, Ankara.