OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENLERİNİN KONUŞMA, DİNLEME VE EMPATİ BECERİLERİNİN ÇOCUK SEVME

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 1, 159 - 174, 01.01.2013

Neslihan Saltalı Filiz Erbay

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin çocuk sevme davranışının konuşma, dinleme ve empati becerilerini yordama düzeyinin incelenmesidir. Bu araştırmada nitel ve nicel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu için çalışma grubunu 155 okul öncesi öğretmeni oluşmuştur. Araştırmanın nitel boyutu için çalışma grubunu ise amaçlı örnekleme yöntemi ile seçilen 6 okul öncesi öğretmeni oluşturmuştur. Katılımcıların çocuk sevme düzeylerini ölçmek için Barnett Çocuk Sevme Ölçeği, öğretmenlerin çocuklarla iletişimleri sürecindeki konuşma, dinleme ve empati becerilerinin değerlendirilmesinde Öğretmen Çocuk İletişim Ölçeği’nin konuşma, dinleme ve empati alt boyutları kullanılmıştır. Ayrıca öğretmenlerin konuşma dinleme ve empati becerilerini değerlendirmek amacı ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, basit doğrusal regresyon analizi ve içerik analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre okul öncesi öğretmenlerinin çocuk sevme durumları çocuklarla iletişimlerinde konuşma, dinleme ve empati becerilerinin anlamlı bir açıklayıcısıdır. Ayrca çocuk seven öğretmenler çocuklarla iletişimlerinde konuşma, dinleme ve empati becerilerini dikkkate aldıkları görüşünü bildirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk sevme, okul öncesi öğretmeni, öğretmen çocuk iletişimi

Examination of Speaking, Listening, Empathy Skills of Preschool Teachers in Terms of Liking of Children

Öz

Purpose of study consists of revealing effect of liking of children on speaking, listening and empathy skills of teachers who are working in preschool education institutions.In this research, both qualitative and quantitative research methods were used together. Participants for quantitative dimension consist of 155 pre-school teachers. Participants for qualitative dimension consist of 6 preschool teachers who are selected according to purposeful sampling approach.As instruments, Barnett Liking of Children Scale BLOCS and Teacher-Child Communication Scale, the sub-dimension of speaking, listening and empathy skills were used.Also, semi-structured open-ended interview form was used.In order to analyze the data of the research Pearson’s moments correlation coefficient, simple linear regression andcontent analysis have been used. It was concluded that liking of children was a significant explanatory of speaking, listening and empathy skills.Also, it is found that teachers express opinion that they use effective speaking, listening and empathy skills during activities

Anahtar Kelimeler

Liking of children, preschool children, teacher-child communication

Kaynakça

• Arabacı, N. (2012). Okul öncesi dönemde anne-baba-çocuk-öğretmen iletişimi. İçinde G. Karadeniz & E. Aktan Kerem (Ed). Erken Çocukluk Dönemine Derinlemesine Bir Bakış Fikirler, Paylaşımlar, Dünyadan Yansımalar (34-59). Ankara: Özgün Kök Yayıncılık.
• Atay, M. (2009). Erken çocukluk döneminde gelişim 1. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Beyazkürk, D. & Kesner, J. E. (2005). Teacher-child relationships in Turkish and United States schools: A cross-cultural study. International Education Journal, 6(5), 547-554.
• Brazelton, T.B. & Sparrow, J.D. (2000) Touchpoints three to six: your child’s emotional behavioural development. Perseus Publishing.
• Brown, N. Morehead, P., & Julia B. Smith J. B. (2008) . . . . But I love children: changing elementary teacher candidates’ conceptions of the qualities of effective teachers. Teacher Education Quarterly, Winter, 169-183.
• Bulut, M. S. (2008). Okul öncesi eğitim ortamında etkili iletişim. İçinde: Okul öncesi eğitimde sınıf yönetimi. Ed. Yaşare Aktaş Arnas ve Fatma Sadık. 192-214. Ankara: Kök Yayıncılık.
• Cihangir Çankaya, Z. (2011). Kişiler arası iletişimde dinleme becerisi. Ankara: Nobel Yayınları.
• Çetindağ, (2011). Okul öncesi eğitimde iletişim. İçinde: Okul öncesi eğitimde sınıf yönetimi. Ed. Gülden Uyanık Balat ve Hülya Bilgin. (203-220.). Ankara: Eğiten Kitap.
• Deniz, M. E. (2006). Sınıfta iletişim. İçinde Sınıf yönetimi. Ed. Ramazan Arı ve M. E. Deniz. (129-150.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Durak Demirhan, T. (2012). Avcumdaki inciler. İçinde Erken çocukluk dönemine derinlemesine bir bakiş fikirler, paylaşımlar, dünyadan yansımalar. G. Karadeniz & E. Aktan Kerem (Ed). (7-33). Ankara: Özgün Kök Yayıncılık
• Duyan, V. & Gelbal, S. (2008). Barnett Çocuk Sevme Ölçeği’ni Türkçeye uyarlama çalışması. Eğitim ve Bilim, 33 (148): 40-48.
• Erbay, F., Ömeroğlu, E. ve Çağdaş, A. (2012). Öğretmen-Çocuk İletişimi Ölçeğinin geliştirilmesi ve geçerlik güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12 (4), 3165-3172.
• Erdem, Y., & Duyan, V. (2011). A determination of the factors that aff ect the level of pediatric nurses’ liking of children. Turk J Med Sci, 41 (2): 295-305.
• Gelbal, S. & Duyan, V. (2010). İlköğretim öğretmenlerinin çocuk sevme durumlarına etki eden değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38: 127-137.
• Gordon,T. (1996). Etkili öğretmenlik eğitimi. Çeviren Emel Aksay. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Gürkan, T. (2005). Öğretmen nitelikleri görev sorumlulukları. İçinde Okul öncesi eğitimde güncel konular. Yayıma haz. Ayla Oktayve Özgül Polat Unutkan. 61-84. İstanbul: Morpa Yayınları.
• Howes, C. (2000). Socio-emotional classroom climate in child care, child-teacher relationships and children’s second grade peer relations. Social Development, 9 (2), 191-204.
• Işıkoğlu, N. (2005). Eğitimde Nitel Araştırma. Eğitim Araştırmaları, 20: 158-165.
• Justice, L.M., Cottone, E.A., Mashburn, A., & Rimm-Kaufman, S.E. (2008). Relationships between teachers and preschoolers who are at risk: contribution of children's language skills, temperamentally based attributes, and gender authors. Early Education & Development, 19 (4), July 600 - 621
• Kasapoğlu, K., & Akyol, T. (2012). Linking of children as a predictor of attitudes toward children’s rights. The New Educational Review, 28 (2), 49-58.
• McKay, M., Davis, M., & Fanning, P. (2010). İletişim becerileri. Çeviren Ertuğrul Köroğlu. Ankara: HYB Yayıncılık.
• Murray, C., & Greenberg, M. T. (2000). Children’s relationships with teachers and bonds with school: An investigations of patterns and correlates in middle childhood. Journal of School Psycholojy, 38 (5), 423-445.
• Önder, A. (2003). Öğrenme sürecinde kişiler arası iletişim ve öğretmenin iletişim becerileri. İçinde Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar. Yayıma hazırlayan Müzeyyen Sevinç. (422-432). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Pianta, R.C., & La Paro, K. (2003). Improving early school success. Educational Leadership, April, 24-29.
• Rudasill, K. M. (2011). Child temperament, teacher–child interactions, and teacher–child relationships: A longitudinal investigation from first to third grade. Early Childhood Research Quarterly, 26 (2), 147-156.
• Şahin, D. & Anlıak, Ş. (2008).Okul öncesi çocuklarının öğretmenleriyle kurdukları ilişkiyi algılama biçimleri. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 7(14), 215-230.
• Tezel Şahin, F., Kandır, A., Can Yaşar, M. ve Yazıcı, E. (2012). Okul öncesi öğretmenlerin iletişim becerilerinin bazı değişkenler yönünden incelenmesi. İib Internatıonal Refereed Academıc Social Scıences Journal, 3(5), 95-108.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınları, Ankara.
• Yüksel, H. (2011). Konuşma ve dinleme. İçinde Etkili iletişim. Uğur Demiray (ed). (133- 188). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Zigler, E., Gilligam, W. S., & Johns, S. M. (2006). A vision for universal preschool education. UK: Cambridge University Press.