KOVALENT BAĞLAR KONUSUNDA ÖĞRENCİ İMAJ VE YANLIŞ KAVRAMALARININ BELİRLENMESİ

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 1, 287 - 303, 01.01.2013

Hüseyin Akkuş Ümmüye Nur Tüzün Gülseda Eyceyurt

Öz

Bu araştırmanın amacı, dokuzuncu sınıf öğrencilerinin kovalent bağlar konusundaki imajlarını belirlemek ve imajlar yoluyla yanlış kavramalarını ortaya koymaktır. Araştırma 2011–2012 öğretim yılının birinci döneminde Ankara ili Mamak ilçesinde bir ortaöğretim kurumunda öğrenim gören 104 dokuzuncu sınıf öğrencisi ile yürütüldü. Araştırmada dokuzuncu sınıf öğretim programında yer alan kazanımlara uygun biçimde kavramlarla ilgili çizim ve açıklama yaptıran çalışma yaprakları ile yarı yapılandırılmış görüşme formları veri toplama aracı olarak kullanıldı. Verilerin analizinde içerik analizi kullanıldı. Araştırma sonunda öğrencilerin kovalent bağlar konusundaki imajlarının yetersiz olduğu bulundu, ayrıca öğrencilerin çizimlerinden ve öğrencilerle yapılan görüşmelerden atomun yapısı ve kovalent bağlarla ilgili birçok yanlış kavrama tespit edildi.

Anahtar Kelimeler

Kovalent bağlar, imaj, yanlış kavrama

Determining Students’ Images and Misconceptions about Covalent Bonds

Öz

In this research, the aim is to determine ninth grade students’ images about covalent bonds and to research students’ misconceptions through these images. Research was conducted on 104 ninth grade students from a high school in Mamak district of Ankara province in the first semester of 2011–2012 educational year. In this qualitative research, worksheets that make students to draw and explain the concepts on the base of ninth grade’s educational programme’s targets, and semi-structured interview forms were used as data collecting devices. Content analysis was used for data analysis. At the end of the research, it was found that the students’ images about covalent bonds are insufficient and in addition to that it was also found a variety of misconceptions about atom’s structure and covalent bonds

Anahtar Kelimeler

Covalent bonds, image, misconception

Kaynakça

• Adbo, K. and Taber, K. S. (2009). Learners’ mental models of the particle nature of matter: A study of 16 – year – old Swedish science students. International Journal of Science Education, 31(6), 757-786.
• Aslan, S. (2010). Tartışma esaslı öğretim yaklaşımının öğrencilerin kavramsal algılamalarına etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 467-500.
• Atasoy, B. (2004). Fen Öğrenimi ve Öğretimi. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Atasoy, B., Kadayıfçı, H. ve Akkuş, H. (2003). Lise 3. sınıftaki öğrencilerin kimyasal bağlar konusundaki yanlış kavramaları ve bunların giderilmesi üzerine yapılandırmacı yaklaşımın etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1, 61-79.
• Atasoy, B., Kadayıfçı, H. ve Akkuş, H. (2007). Öğrencilerin çizimlerinden ve açıklamalarından yaratıcı düşüncelerinin ortaya konulması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 679-700.
• Ayas, A. ve Özmen, H. (2002). Lise kimya öğrencilerinin maddendin tanecikli yapısı kavramını anlama seviyelerine ilişkin bir çalışma. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 45-60.
• Bilgin, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Bozoğlu, M., 2007, ‘İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinde atom kavramı hakkında imaj oluşturmada rol oynama yönteminin etkisi’, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.
• Canbazoğlu, S., 2008, ‘Fen bilgisi öğretmen adaylarının maddenin tanecikli yapısı ünitesine ilişkin pedagojik alan bilgilerinin değerlendirilmesi’, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.
• Devetak, I. and Glazar, S.A. (2009). The influence of 16-year-old students' gender, mental abilities, and motivation on their reading and drawing submicrorepresentations achievements. International Journal of Science Education, 32, 1561-1593.
• Elmas, R., Demirdöğen, B. and Geban, Ö. (2011). Preservice chemistry teachers’ images about science teaching in their future classrooms. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 164-175.
• Erickson, E. (2004). Demystifying data construction and analysis. Anthropology and Education, 35(4), 486-493.
• Gabel, D.L. (1993). ChemSource, Vol. 1, pp. 1-28. Washington DC: American Chemical Society.
• Gabel, D. L., and Samuel, K. V. (1986). High school students’ ability to solve molarity problems and their analog counterparts. Journal of Research in Science Teaching. 23(2), 165-176.
• Goh, N. K. and Chia, L. S. (1992). Students' learning difficulties on covalent bonding and structure concepts. Teaching and Learning, 12(2), 58-65.
• Gülkılık, H, 2008, ‘Öğretmen adaylarının bazı geometrik kavramlarla ilgili sahip oldukları kavram imajlarının ve imaj gelişiminin incelenmesi üzerine fenomenografik bir çalışma’, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.
• Gümüş, Şen, B., 2009, ‘Bilimsel öykülerle fen ve teknoloji eğitiminin öğrencilerin fen tutumlarına ve bilim insanı imajlarına etkisi’, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Harrison, A. G. (1994). Is there a scientific explanation for refraction of light? - A review of textbook analogies. Australian Science Teachers Journals, 40, 30-35.
• Mirzalar, Kabapınar, F. (2007). Öğrencilerin kimyasal bağ konusundaki kavram yanılgılarına ilişkin literatüre bir bakış I. Milli Eğitim Dergisi, 176, 18-35.
• Mirzalar, Kabapınar, F. ve Adik, B. (2005). Secondary students’ understanding of the relationship between physical change and chemical bonding. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 38, 123-147.
• Nakhleh, M. B. (1992). Why some students don’t learn chemistry. Journal of Chemical Education, 69, 191-196.
• Olmansaon, A. E., 2011, ‘The effects of student drawing in their science notebooks on their understanding of science in seventh grade science’, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Montano Üniversitesi.
• Pabuçcu, A. ve Geban, Ö. (2006). Kimyasal bağlarla ilgili kavram yanılgılarının kavramsal değişim metinleri kullanılarak düzeltilmesi. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 184-192.
• Taber, K. (1993). Student conceptions of chemical bonding: using interviews to follow the development of A level students' thinking. Paper presented at the Conference on On-going Research.
• Taber, K.S. (2002). Chemical misconception: Prevention, diagnosis and cure: Vol. 1 Theoretical background. London: Royal Society of Chemistry.
• Tan, K. D. and Treagust, D. F. (1999). Evaluating students’ understanding of chemical bonding. School Science Review, 81(294), 75-84.
• Ulutaş, B., 2010, ‘Kimya eğitimi öğrencilerinin kimyasal bağlar konusundaki zihinsel modelleri ve bilişsel haritaları’, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi.
• Ünal, S., Coştu, B. ve Ayas, A. (2010). Secondary school students’ misconceptions of covalent bonding. Journal of Turkish Science Education, 7(2), 3-29.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
• Yürümezoğlu, K. ve Çökelez, A. (2010). Akım geçiren basit bir elektrik devresinde neler olduğu konusunda öğrenci görüşleri. Journal of Turkish Science Education, 7(3), 147-166.