TÜRKÇE DERSİ DEĞERLER EĞİTİMİNDE KUTADGU BİLİG’İN KULLANIMI

Yıl 2012, Cilt: 13 Sayı: 3, 1 - 17, 01.08.2012

Keziban Tekşan

Öz

Değerler toplumun temel yapı taşını oluşturur. Bunun içindir ki milletler varlıklarını korumak ve devam ettirmek için sahip oldukları değerleri korumak zorundadırlar. Değerlerin hatırlanması, yeni içeriklerle zenginleşerek yeniden hayata aktarılması o millet için büyük bir güç kaynağı oluşturur. Bu yönüyle millet hafızasında saklanan maddi ve manevi değerlerin süreklilik göstermesi büyük önem taşır. Bu yüzden milleti millet yapan temel değerlerin hafızalarda sürekli tekrarlanarak gelecek nesillere aktarılması gerekir. Bu aktarım eğitim yoluyla gerçekleşir. Günümüzde değerler eğitimi farklı başlıklar altında yapılmaktadır. Bu çalışmada Reşid Rahmeti Arat’ın günümüz Türkçesine aktardığı Kutadgu Bilig kitabı, Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı 6,7.Sınıflar ’nda yer verilen yirmi değer dikkate alınarak betimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. Kutadgu Bilig’de bu değerlerden bağımsızlık, özgürlük ve vatanseverlik değerleri dışında diğer bütün değerlerin yer aldığı tespit edilmiştir. Adil olma, dürüstlük, bilimsellik, yardımseverlik, duyarlılık eserde üzerinde en çok durulan değerlerdendir. Değerleri yansıtan beyitler Türkçe dersinde kullanılarak öğrencilere değer öğretimi gerçekleştirilebilir.

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, Türkçe öğretimi, değerler, değer öğretimi

The Use of Kutadgu Bilig in the Values Teaching Of Turkish Course

Öz

Values constitute the building block of a society, thus the nations have to preserve their values in order to retain their existinces. Remembering the values and transferring them to the life by enriching their content may build up a power source for the nation. Therefore, being continuous of the material and spiritual values which are kept in memory of nation is very important. It is necessary to hand the values which are very crucial for a nation down from generation to generation by repeating in memories. This only materializes by means of education. Today, values teaching is carried out under different headings.This paper analyzes the book of Kutadgu Bilig which transcripted by Reşid Rahmeti Arat into modern Turkish, taking 20 values in the curriculum of the Social Studies Course 6. and 7. classes into consideration. It has been determined that all those values exist in Kutadgu Bilig except from the values of independence, freedom and patriotism. The values of fairness, honesty, being scientific, helpfulness and sensibility are the most emphasized values in the book. The values can be teached the students by using the couplets reflecting the values in the Turkish courses

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, value teaching, Turkish teaching, values

Kaynakça

• Akbaş, O.(2004). “ Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim ikinci kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi”yayımlanmamış doktora tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Altun, S.A. (2003).Eğitim yönetimi ve değerler. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (1), 7-18.
• Arat, R. R. (1993).Kutadgu Bilig. İslam Ansiklopedisi. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı. 6.c, 1038-1047.
• Arsal, S.M.(1947). Kutadgu Bilig. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, XIII(XIII), 657-683.
• Balcı, A.F. ve Yanpar, T.(2010).İlköğretim öğretmenlerinin değer kavramına yükledikleri anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,39,81-90.
• Çetin, A.(2010). Kutadgu Bilig’de Türk aile kültüründe bir babanın oğul imajı ya da süre giden bellek/kültür. Millî Folklor, 22( 85),122-132.
• Demircioğlu, İ.H.veTokdemir, M.A.( 2008 ). Değerlerin oluşturulma sürecinde tarih eğitimi: amaç, işlev ve içerik. Değerler Eğitimi Dergisi,6(15),69-88.
• Güneş, F.(2009). Türkçe öğretiminde günümüz gelişmeleri ve yapılandırıcı yaklaşım. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,6(11),1-21.
• Kafesoğlu, İ.(1980). Kutadgu Bilig ve kültür tarihimizdeki Yeri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatay, H.(2007).Dil edinimi ve değer öğretimi sürecinde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,3(5),463-477.
• Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Engin Yayıncılık.
• MEB. (2006). İlköğretim Türkçe dersi öğretim programı ve kılavuzu (6, 7, 8. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları.
• MEB. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi (6-7.sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
• Özbay, M. ve Esra, K,T.(2011).Dede Korkut hikâyelerinin Türkçe öğretimi ve değer aktarımı açısından önemi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi,1(1),21-31.
• Sarı, E.(2005).Öğretmen adaylarının değer tercihleri: Giresun örneği. Değerler Eğitimi Dergisi,3(10),73-88
• Yaman, H.ve Taflan, S.ve Çolak, S.(2009).İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarında yer alan değerler. Değerler Eğitimi Dergisi,18(7),107-120.
• Yılmaz, E. (2009).Öğretmenlerin değer tercihlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi,17(7),109-128.