ALTI YAŞ ÇOCUKLARININ GÜNLÜK YAŞANTILARINDA OYUNUN YERİ VE ANNELERİN OYUN ALGISI

Yıl 2012, Cilt: 13 Sayı: 2, 249 - 264, 01.05.2012

Filiz Erbay Neslihan Saltalı

Öz

Bu araştırmanın amacı, anasınıfına devam eden altı yaş çocuklarının günlük yaşantılarında oyunun yerini ve annelerinin oyuna ilişkin algılarını belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın çalışma grubunu, Konya ilinde Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde yer alan anasınıflarına devam eden altı yaşında çocuğa sahip 88 anne oluşturmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formundaki soruların yüz yüze görüşme yöntemiyle annelere sorulmasıyla elde edilmiştir. Annelere çocukların okul dışındaki günlük rutin etkinlikleri, çocuğun oyun arkadaşlığını kimin yaptığı, çocuğun nerede oyun oynadığı, annelerin çocuklarıyla oyun oynama konusunda yaşadıkları sıkıntılar ve annelerin oyun etkinliklerini nasıl anlamlandırdığı konusunda açık uçlu sorular yöneltilmiş ve bu konudaki görüşleri saptanmaya çalışılmıştır. Araştırma sonucunda çocukların okul dışı zamanlarının çoğunu oyun oynayarak ve televizyon izleyerek geçirdikleri, oyunlarını en çok arkadaşlarıyla ve anne-babalarıyla oynadıkları, ev içerisinde en çok kendi odaları ve salonda oyun oynadıkları bulunmuştur. Anneler çocuklarla oyun oynama konusunda ise en çok yorgunluk konusunda sıkıntı yaşamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Oyun, annelerin oyun algısı, altı yaş çocuğu

The Place of Play in Six-Year-Olds’ Daily Life and Mothers’ Play Perception

Öz

The purpose of this research is to determine the place of play in six-year-olds’ daily life who are attending to a kindergarten and their mothers’ perception regarding play. Based on this aim, sample was composed of mothers who have six-year-old children attending to a kindergarten affiliated to Konya Province Ministry of National Education. Qualitative research methods were used in the study. Research data were gathered in face to face manner by asking questions to mothers in a semi-structured interview scale developed by researchers. Mothers were asked open-ended questions addressing place of play in their children’s daily life; who their children’s playmates are; where their children play; how they attach meaning to their children’s play activities and the difficulties they experience in playing with their own children. As a result of research, it is pointed out that children spend most of out of their school time by playing games and watching television, the most playmates are friends and their parents, and, the most play area are lounge and their own rooms at the home. On the other hand, mother’s complains about the game generally tiredness

Anahtar Kelimeler

play, mother’s play perception, six years olds’

Kaynakça

• Akbulut, N. ve Kartopu, E. (2004). Çocuk ve televizyon. Çoluk Çocuk Dergisi, 40, (Temmuz), 22-24.
• Altınışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2008). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Çağdaş, A. ve Seçer, Z. (2011). Anne-baba eğitimi. Ankara: Eğiten Kitap.
• Demiriz, S., Karadağ, A. ve Ulutaş, İ. (2003). Okulöncesi eğitim kurumlarında eğitim ortamı ve donanımı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Dönmez, N. B. (2000). Oyun kitabı. İstanbul: Esin Yayınevi.
• Erden, Ş. (2001). Anaokullarına devam eden çocukların ebeveyn ve öğretmenlerin çocuk oyun ve oyuncakları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Erşan, Ş. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden altı yaş grubundaki çocukların oyun ve çalışma (iş) ile ilgili algılarının incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Farver, J. M., & Lee-Shin, Y (1997). Social pretend play in Korean- and European- American preschoolers. Child Development, 68, 544--556.
• Farver, J. M. (1998). Activity setting analysis: A model for examining the role of culture in development. In A. Göncü (Ed.), Children s engagement in the world: A sociocultural perspective. Cambridge: Cambridge University Press.
• Fjİrtoft, I. (2001). The natural environment as a playground for children: the impact of outdoor play activities in pre-primary school children. Early Childhood Education Journal, 29 (2), 111-117.
• Gmitrovaa, V., Podhajeckáb, M., & Gmitrovc, J. (2009). Children’s play preferences: implications for the preschool education. Early Child Development and Care, 179 (3), 339–351.
• Güney Karaman, N. (2009). Okulöncesi eğitim kurumuna devam eden 5–6 yaş grubu çocukların bilişsel üslûpları ile oyun davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ankara University, Journal of Faculty of Educational Sciences, 42 (2), 163-182.
• Hirose, T., Koda, N. & Minami, T. (2011). Correspondence between children's indoor and outdoor play in Japanese preschool daily life. Early Education and Development, 21(5), 652–680.
• Işıkoğlu, N. (2005). Eğitimde nitel araştırma. Eğitim Araştırmaları, 20, 158-165.
• İnan, Z. İ. (2011). Özel okul öncesi eğitim kurumları yönetici ve öğretmenlerinin oyun seçimi hakkındaki görüşleri. Yüksek Lisans tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İnanlı, M. S. (2009). Televizyondaki çocuk programlarının beş-altı yaş çocukları için sözel şiddet ve antisosyal sözcükler içerme durumunun incelenmesi. Yüksek Lisans tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü
• Kandır, A. (2000). Okul öncesi dönemde oyun ve oyuncaklar. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Dergisi, (4), 77-80.
• Kandır, A. (2001). Çocuk gelişiminde okul öncesi eğitim kurumlarının yeri ve önemi. Milli Eğitim Dergisi, Sayı:151,Temmuz-Ağustos-Eylül.
• Kaugars A. S., & Russ, S. W. (2009). Assessing preschool children's pretend play: preliminary validation of the affect in play scale-preschool version. Early Education and Development, 20(5), 733–755.
• Mangır, M. ve Aktaş, Y. (1993). Çocuğun gelişiminde oyunun önemi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 26 (16), 14-19.
• Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: okul öncesi dönem. İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Öztürk, A. (2001). Okul öncesi eğitimde oyun. İstanbul: Esin Yayınları
• Parmar, P., Harkness, S., & Super C. M. (2004). Asian and Euro-American parents’ ethnotheories of play and learning: Effects on preschool children’s home routines and school behaviour. International Journal of Behavioral Development, 28 (2), 97–104.
• Poyraz, H. (2003). Okul öncesi dönemde oyun ve oyuncak. Ankara: Anı Yayınları
• Saracho, O. N. (2001). Exploring young children's literacy development through play. Early Child Development and Care, 167, 103-114.
• Serhatlıoğlu, B. (2006). Televizyon programlarının okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 5-6 yaş grubu çocuklarının zihin ve dil gelişimini etkileme biçimlerine yönelik öğretmen ve veli görüşlerinin belirlenmesi (Elazığ ili örneği). Yüksek lisans tezi, Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Shahidi, B. (2010). Pretend play of young children in north tehran: a descriptive cultural study of children’s play and maternal values. Doctorat thesis. Berkeley: University of California.
• Tezel Şahin, F. (1993). Üç-altı yaş grubu çocuklarının anne babalarının çocuk oyun ve oyuncakları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Ulutaş, A. (2011). Okul öncesi dönemde drama ve oyunun önemi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), 233-242.
• Ünal, M. (2009). The place and ımportance of playgrounds in child development. Inönü Unıversıty Journal of the Faculty of Educatıon, 10(2), 95-109.
• Yavuzer, H. (2000). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.