SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BİLGİSAYAR ÖZ-YETERLİK İNANÇLARI VE EĞİTİM TEKNOLOJİLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI

Yıl 2011, Cilt: 12 Sayı: 2, 23 - 40, 01.05.2011

Cemalettin İpek Yusuf Acuner

Öz

Sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançları ve eğitim teknolojilerine karşı tutumlarının incelemeyi amaçlayan bu araştırma Rize Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği programında öğrenim görmekte olan toplam 217 sınıf öğretmeni adayı üzerinde yapılmıştır. Araştırmada, sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançları ile eğitim teknolojilerine karşı tutumları, öğrenim gördükleri sınıfa birinci ve dördüncü sınıf , cinsiyetlerine, eğitim yaşamlarında bilgisayarla ilk karşılaştıkları eğitim kademesine ve bilgisayar sahibi olup olmama gibi değişkenlere göre karşılaştırılmıştır. Ayrıca, öğretmen adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançları eğitim teknolojilerine yönelik tutumlarından kestirilmeye çalışılmıştır. Bilgisayar Öz-yeterlik Algısı Ölçeği Aşkar ve Umay, 2001 ve Teknoloji Tutum Ölçeği Yavuz, 2005 ile toplanan veriler üzerinde yapılan analizler sonucunda, sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançlarının eğitim teknolojilerine yönelik tutumlarından istatistiksel olarak anlamlı düzeyde kestirilebildiği gözlenmiştir. Öte yandan, erkek öğretmen adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançlarının kız öğretmen adaylarınkinden, kişisel bilgisayar sahibi olan öğretmen adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançları ise bilgisayar sahibi olmayan adayların bilgisayar öz-yeterlik inançlarından daha yüksek çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bilgisayar Öz-Yeterlik İnancı, Eğitim Teknolojilerine Karşı Tutum, Sınıf Öğretmeni Adayı

Primary Pre-Servıce Teachers’ Computer Self- Efficacy Beliefs and Attıtudes Toward Educatıonal Technologies

Öz

This study aims to investigate primary pre-service teachers’ computer self-efficacy beliefs and attitudes towards educational technologies. The study was performed on 217 primary pre-service teachers in the Faculty of Education in Rize University. Data were collected through the applications of Computer Self-Efficacy Scale Aşkar and Umay, 2001 and Technology Attitude Scale Yavuz, 2005 . Pre-service teachers’ computer self-efficacy beliefs and attitudes towards educational technologies were compared based on the variables such as class level, gender, computer ownership, and computer experiences. Moreover, pre-service teachers’ computer self-efficacy beliefs were predicted from their attitudes toward educational technologies. The study results revealed that male pre-service teachers have higher computer self-efficacy beliefs than their female counter parts and pre-service teachers owning personal computer have higher computer self-efficacy beliefs than those do not have personal computer. The study results also indicated that the preservice teachers’ computer self-efficacy beliefs can be predicted from their attitudes towards educational technologies

Anahtar Kelimeler

Computer Self-Efficacy Beliefs, Attitudes Toward Educational Technologies, Pre-Service Primary Teachers

Kaynakça

• Akkoyunlu, B.; Orhan, F (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz-yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki, The Turkish Online Journal of Educational Technology- TOJET, 2(3), 1-11.
• Akkoyunlu, B., Orhan, F. ve Umay, A. (2005). Bilgisayar öğretmenleri için “bilgisayar öğretmenliği öz-yetrlik ölçeği” geliştirme çalışması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 1-8.
• Akpınar, Y. (2003). Öğretmenlerin yeni bilgi teknolojileri kullanımında yükseköğretimin etkisi: İstanbul okulları örneği, The Turkish Online Journal of Educational Technology- TOJET, 2(2), 79-96.
• Arslan, A. (2008). Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitim yapmaya yönelik tutumları ve öz yeterlik algıları arasındaki ilişki, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi; www.esosder.org, 7(24), 101-109.
• Aşkar, P. ve Umay, A. (2001). İlköğretim Matematik Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilgisayarla İlgili Öz-Yeterlilik Algısı, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21,1-8.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84 (2), 191-215.
• Bandura, A. (1981). Self-referent thought: A developmental analysis of self-efficacy; in J. Flavell and L. Ross (Eds). Social Cognitive Development: Frontiers and Possible Futures, Cambridge, England: Cambridge University Press.,200-239.
• Başarıcı, R. ve Ural, A. (2009). Bilgisayar öğretmen adaylarının bilgisayar destekli eğitime yönelik tutumları, International Online Journal of Educational Sciences, 1(1), 165-176.
• Busch, T. (1995). Gender differences in self-efficacy and attitudes toward computers, Journal of Educational Computing Research, 12(2), 147-158.
• Can, Ş. (2010). Attitudes of pre-service teachers from the department of elementary education towards the effects of materials use on learning, The Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 9(2), 46-54.
• Çelik, H. C. ve Bindak, R. (2005). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin bilgisayara yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(10), 27-38.
• Çelik, H. C. ve Kahyaoğlu, M. (2007). İlköğretim öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumlarının kümeleme analizi, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(4), 571-586.
• Çuhadar, C. ve Yücel, M. (2010). Yabancı dil öğretmeni adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerinin öğretim amaçlı kullanımına yönelik öz-yeterlik algıları, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakütesi Dergisi, 27, 199-210.
• Çetin, B. (2008). Marmara Üniversitesi sınıf öğretmeni adaylarının bilgisayarla ilgili öz- yeterlik algılarının incelenmesi, Dicle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 101-114.
• Demiralay, R. ve Karadeniz, Ş. (2010). Bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımının ilköğretim öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlığı öz-yeterlik algılarına etkisi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(2), 819-851.
• Ekici, G., Gülya, H. ve Taşkın, N. (2008). Öğretmen adaylarının zekâ türleriyle bilgisayarla ilgili öz-yeterlik algıları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi, Akademik Dizayn Dergisi, 3, 94-103.
• Erdemir, N., Bakırcı, H. ve Eyduran, E. (2009). Öğretmen adaylarının eğitimde teknoloji kullanabilme özgüvenlerinin tespiti, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(3), 99-108.
• Khorrami-Arani, O. (2001). Researching computer self-efficacy, International Education Journal (Educational Research Conference 2001 Special Issue), 2(4), 17-25.
• Koohang, A. A. (1989). A study of attitudes toward computers: Anxiety, confidence, liking and perception of usefulness, Journal of Research on Computing in Education, 22, 137-150; Busch, T. (1995). Gender differences in self-efficacy and attitudes toward computers, Journal of Educational Computing Research, 12, 147-158.
• Köseoğlu, P., Yılmaz, M., Gerçek, C. ve Soran, H. (2007). Bilgisayar kursunun bilgisayara yönelik başarı, tutum ve öz-yeterlik inançları üzerine etkisi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 203-209.
• Loyd, B. H. ve Gressard, C. (1984). The effects of sex, age, and computer experience on computer attitudes, AEDS Journal, 18, 67-77; Busch, T. (1995). Gender differences in self-efficacy and attitudes toward computers, Journal of Educational Computing Research, 12, 147-158.
• Özçelik, H. ve Kurt, A. A. (2007). İlköğretim öğretmenlerinin bilgisayar öz-yeterlikleri: Balıkesir ili örneği, İlköğretim Online [Elementary Education Online], 6(3), 441-451. http://ilkogretim-online.org.tr.
• Seferoğlu, S. S. (2009). İlköğretim okullarında teknoloji kullanımı ve yöneticilrin bakış açıları, Akademik Bilişim ‘2009, XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 11-13 Şubat 2009, Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
• Tekinarslan, E. (2008). Eğitimciler için temel teknmoloji yeterlikleri ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi; www.esosder.org, 7(26), 186-205.
• Teo, T. (2008). Pre-service teachers’ attitudes towards computer use: A Singapore survey, Australasian Journal of Educational Technology, 24(4), 413-424.
• Usta, E. ve Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlikleri ve teknoloji kullanımına ilişkin algıları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 1335-1349.
• Yavuz, S. (2005). Developing a technology attitude scale for pre-service chemistry teachers, The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4, 1-9.
• Yavuz, S. ve Coşkun, A. E. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve düşünceleri [Attitudes and perceptions of elementary teaching through the use of technology in education], H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education), 34 (2008), 276-286.
• Yılmaz, M., Gerçek, C., Köseoğlu, P. ve Soran, H. (2006). Hacettepe Üniversitesi biyoloji öğretmen adaylarının bilgisayar öz-yeterlik inançlarının incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 278-287.
• Yılmaz, İ., Ulucan, H. ve Pehlivan, S. (2010). Beden Eğitimi Öğretmenliği Programında öğrenim gören öğrencilerin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve düşünceleri, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 105-118.