SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ SOSYO-KÜLTÜREL ÖZELLİKLERİ VE LİSANSÜSTÜ EĞİTİM İSTEKLİLİKLERİ ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA FIRAT, ERZİNCAN VE İNÖNÜ ÜNİVERSİTESİ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ABD ÖRNEĞİ

Yıl 2010, Cilt: 11 Sayı: 3, 277 - 299, 01.08.2010

Bahadır Köksalan İlhan İlter , Erhan Görmez

Öz

Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özelliklerini ve lisansüstü eğitim istekliliklerini belirlemektir. Çalışma grubunu 2008-2009 akademik yılında Fırat, İnönü ve Erzincan Üniversitesi Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda öğrenim gören 140 kız, 172 erkek olmak üzere toplam 312 öğretmen adayı oluşturmuştur. Tarama modelinin kullanıldığı bu araştırma betimsel niteliktedir. Veriler araştırmacı tarafından geliştirilen sosyo kültürel özellikleri belirleyici anketle ve lisansüstü eğitim isteklilikleri belirleyen Likert tipi ölçekle toplanmıştır. Ölçekteki veriler SPSS 15.0 paket programında frekans, yüzde dağılımı ve aritmetik ortalama teknikleri kullanılarak çözümlenmiştir.Yapılan istatistiksel analizler sonucunda araştırmada öğrencilerin %70,1’inin genel liselerden mezun olduğu; % 90,4’ünün annesinin ev hanımı olduğu; %35,6’sının babasının memur olduğu ve baba öğrenim durumuna göre, çoğunluğunun eğitim seviyesinin orta öğretim düzeyinde olduğu görülmüştür. Aile gelir durumuna göre ise öğrencilerin toplumun daha çok alt ve orta gelirli ailelerden geldiği tespit edilmiştir. Ayrıca öğrencilerin lisansüstü eğitim istekliliklerinin olumlu olduğu, ancak isteklilik puanlarının çok yüksek olmadığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik mesleği, sosyo-kültürel özellikler, lisansüstü eğitim

A Study On Socio-Cultural Characteristics And Postgraduate Education Willingness Of The Classroom Teachers

Öz

The purpose of this study is to determine the socio-cultural characteristics and willingness of graduate education of teacher candidates. The study consists of 312 candidates including 140 female and 172 male attending to Primary Education Departments in Fırat, İnönü and Erzincan Universities in the 2008-2009 academic years. This research in which screening model was used a descriptive character. The data were collected with identified socio-cultural characteristics questionnaire by which was developed researcher and with a Likert-type scale determined willingness of postgraduate. The data on the scale was analyzed using techniques such as arithmetic average, percentage distribution and frequency in the SPSS 15.0 package program. As a result of the statistical analysis in the research it was observed that 70,1 percent of students were graduated from public high schools; 90,4 percent of mothers were housewife; 35,6 percent of fathers were civil servant and according to the father educational status, the majority of level education was in the middle school level educational. According to the family’s income, it was seen that students had come from lower and middle income families of society. Also, it was concluded that students’ willingness to the postgraduate was positive but willingness scores not very high

Anahtar Kelimeler

Teaching profession, socio-cultural characteristics, post-graduate education

Kaynakça

• Akar, İ.(1998). Cumhuriyetin 75. Yılına Girerken Türkiye'de Öğretmen Yetiştirme ve İstihdama Genel Bakış. İstanbul: Yeni Türkiye, sayı.23- 27. ss.2127-2132.
• Alhas, A.(2006). Lisansüstü Eğitim Yapmakta Olan Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmenlerinin Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi. Eğitime Bakış Açıları. Ankara
• Anon, (1998a). T.B.M.M. Kızın Statüsünü Araştırma Komisyonu Raporu. T.C. Başbakanlık Kızın Statüsü Ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Kasım 1998, Takav Matbaacılık Yay., A.Ş., Ankara.
• Anon. (1998b). Cumhuriyet'in 75. Yılında Türkiye'de Kızın Durumu. T.C. Başbakanlık Kızın Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü.Ankara: Takav Matbaacılık Yay., A.Ş.
• Arıcı, H.(1997). Bilim insanı yetiştirme: Lisansüstü eğitim ve sorunları–Sosyal Bilimler alanında. (s. 53-64).Türkiye Bilimler Akademisi bilimsel toplantı serileri 7: Ankara.
• Çapa, Y., Çil, N.(2000). “Öğretmen Adayların Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumların Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi S. 18.
• Çelenk, S.(1988). Eğitim Yüksekokulu Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Ekiz, D.(2006). “Sınıf Öğretmenliği Mesleğine Yönelen Adayların Profilleri ve Geleceğe Yönelik Beklentilerinin İncelenmesi”. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 16, Sayı: 1
• Erdem, A. R. & Anılan, H. (2000). „PAÜ Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine İlişkin Tutumları”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Özel Sayı (IV. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu Bildirileri), 15-16 Ekim 1998, Pamukkale Üniversitesi, Denizli, Bildiri, 7, 144–149
• Erden, M. (1998).Öğretmenlik Mesleğine Giriş. İstanbul: Alkım Yay.
• Erjem, Y. (1999). Öğretmenlik Mesleğinin Seçiminde Rol Oynayan Sosyal ve Psikolojik Etkenler, Öğretmen Dünyası. Ankara:, ss.24-28.
• Erkılıç. T.A.(2007) Öğretmen Adaylarının Lisansüstü Eğitim İstekliliklerini Etkileyen Etmenler GAUJ. Soc. & Appl. Sci., 3(5), 46-72.
• Eskicumalı, A.(2002). Eğitim, Öğretim ve Öğretmenlik Mesleği. Ö.YEditör), Öğretmenlik Mesleğine Giriş. Ankara: Pegema Yay.
• Eskicumalı, A. Yaman, E.(2001). “Öğretmenlik Mesleğinin Sosyo-Ekonomik Statüsü ve Bu Mesleğin Bir Kız Mesleği Haline Dönüşmesi Üzerine Bir Araştırma”. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 2: 53-68.
• Güdek, B.(2007) Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Anabilim Dalı 1. ve 4. Sınıf Öğrencilerinin Müzik Öğretmenliği Mesleğine Yönelik Tutumlarının Öğrenciye Ait Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Ankara: Yayımlanmış Doktora Tezi.
• Hacıoğlu, F., Alkan, C.(1997). Öğretmenlik Uygulamaları Öğretim Teknolojisi. İstanbul:Alkım Yay.
• Karslı, D.M.(2004).Öğretmenlik Mesleğine Giriş Alternatif Yaklaşım.2.baskı, Ankara PegemA Yay.
• Karakütük, K.(1989).”Türkiye’de öğretim sorunları ve çözüm önerileri.” Ankara: Ankara Üniversitesi Dergisi.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Tekısık Web Ofset Tesisleri.
• Karasar, N.(2005).Bilimsel Araştırma Yöntemi. Nobel Yay.,12.Baskı, İstanbul.
• Kiraz ve Diğerleri .(2010). Öğretmen Adaylarının Eğitim Görüşlerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elementary Education Online
• MEB. 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanununun 43.maddesi.
• Ok, A. ve Önkol, P. (2007). Öğretmen Yetiştirme Programlarındaki Öğretmen Adaylarının Profili Eğitim ve Bilim, 32, 143, 13–25.
• Okçabol, R. & Gök, F.(1998).Öğretmen Profili Araştırma Raporu, Eğitim Sen Yay.
• Pehlivan, K.(2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sosyo Kültürel Özellikleri ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları Üzerine Bir Çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.Cilt 4, Sayı 2.
• Resmi Gazete, .(1990). MEB Anadolu Öğretmen Liseleri Yönetmeliği. Ankara: Sayı: 20723.
• Sevinç, B.(2001).Türkiye'de Lisansüstü Eğitim Uygulamaları. Sorunlar ve Öneriler, Journal Of Faculty Of Educational Sciences, C.34 S.1
• Sönmez, V. (1989). Türkiye'de Öğretmenin Ekonomik Durumu. Ankara: H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı.4, Ss.77-84.
• Saban, A. (2003). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Demografik Özellikleri ve Mesleki Eğilimleri”. Eğitim Araştırmaları, 10: 91–10.
• Şişman, M.(1999). Öğretmenliğe Giriş. PegemA Yay., Ankara.
• Tekişik, H.(1986). Türkiye’de Öğretmenlik Mesleği ve Sorunları.003/18
• Temiyürek, F.(2008). Türkçe Öğretmen Adaylarının Demografik Özellikleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Güz 2008, 6(4), 663-692
• Tezcan, M. (1981). Eğitim Sosyolojisine Giriş. Ankara: A.Ü. Edebiyat Fakültesi Yay.
• Tezcan, M.(1992).Eğitim Sosyolojisi. Zirve Ofset. Ankara.
• Uçan, A.(2002).Türkiye’de Çağdaş Sanat Eğitiminde Öğretmen Yetiştirme Süreci ve Başlıca Yapılanmalar. Sanat Eğitimi Sempozyumu. Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Matbaası.
• YÖK/Dünya Bankası.(1982-2007). Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri Öğretmenin Üniversitede Yetiştirilmesinin Değerlendirilmesi. Ankara.
• YÖK, YÖK Kanunun Mad. 2, Mad.3, 2547 Resmi Gazete, Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği, Ankara.
• Varış, F.(1972). “Türkiye’de Lisansüstü Eğitim.” Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Yay., Ankara
• Yıldırım, A.,Şimşek, H.(2008). Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yay., Ankara.