The Investigation of the Burnout Levels of the Counselors

Yıl 2010, Cilt: 11 Sayı: 2, 25 - 43, 01.05.2010

Ebru İkiz

Öz

The purpose of this study was to investigate the burnout levels of counselors according to various variables. Counseling is a profession, aims to enhance the productivity, life quality, decision making and problem solving skills of the “others” in order to cope with the difficulties and distortions in their lives. Therefore counselors may feel burnout when feeling lower self-efficiency, feeling overinvolved with clients’ problem solving process or feeling their relation with the client as if it is a test interpretation or a vocational guidance activity without humanity. Participants were 120 counselors working in Izmir. The data were gathered by Maslach Burnout Inventory and a questionnaire developed by the researcher . Data were analyzed using Kruskal Wallis and Mann Whitney U. Results showed that age and gender of counselors had not statistically significant effect on their burnout levels. Personal perception of self efficacy, time of working, working place were found to be effective on burnout levels of counselors

Anahtar Kelimeler

Burnout, counselor, counseling

PSİKOLOJİK DANIŞMANLARIN TÜKENMİŞLİK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Öz

Bu arastırmanın amacı, psikolojik danışmanların tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi ve farklı değişkenler açısından incelenmesidir. Psikolojik danışmanlık mesleşi, “diğerlerinin” daha üretken, verimli yaşamaları, karar anlarında daha yeterli problem çözme becerileri sergilemeleri, yaşamlarındaki zorluklarla ve çarpıklıklarla daha kolay başa çıkabilmeleri için sunulan bir hizmettir. Bu nedenle psikolojik danışmanların kendilerini yetersiz hissetme, danışanın sundugu problemin çözümüne fazlaca dahil olma, danışanın insancıl özelliklerini göz ardı edip onunla ilişkisini adeta bir test yorumu veya bir mesleğe yönlendirme faaliyeti olarak görme sıkıntıları, diğer bir deyişle tükenmişlik yasayabilecekleri düşünülmektedir. Arastırmaya İzmir ili metropol bölgede çalısan 120 psikolojik danısman katılmıştır. Veriler Maslach Tükenmişlik Envanteri ve araştırmacı tarafından gelistirilen bilgi formu ile toplanmış, Kruskal Wallis ve Mann Whitney U ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda psikolojik danışmanların cinsiyete ve yaşa göre tükenmişlik düzeylerinde farklılaşma olmadığı, psikolojik danısmanlarda tükenmişlik düzeyinin çalıştığı kuruma, kaç yıldır çalışıyor olduğuna ve kişisel yeterlik algısına göre farklılaştığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, psikolojik danışman, psikolojik danışmanlık

Kaynakça

• Akçamete, G. (2002). Öğretmenlerde tükenmişlik, iş doyumu ve kişilik. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Baker, S. B. , & Gerler, E. R., Jr. (2004). School counseling for the twenty-first century (4th ed.). Upper Saddle River, NJ: Pearson Education.
• Baysal, A. (1995). ‘Lise ve dengi okul öğretmenlerinde meslekte tükenmişliğe etki eden faktörler.’ Yayınlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Başaran, I (1999). Zihinsel, Görme ve İşitme Özürlü Çocuklara Eğitim Veren Özel eğitim Kurumlarında Çalışan Öğretmenlerin Kişilik Özelliklerinin Belirlenmesi ve Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Beemsterboer, J., Baum, B.H.(1984) Burnout: Definitions and health care nurses, Research in Nursing and Health, 9(2).147-153.
• Burnard, P. (1999). Practical counselling and helping. Florence, KY, USA:Routledge
• Cherniss, C. (1993). Role of professioonal sel-efficacy in the etiology and amelioration of burnout. In W. B. Schoufeli, C. Maslach, & T. Marek (Eds.), Professional burnout: Recent developments in theory and research (pp.135-149). Washington, DC: Taylor and Francis.
• Collins, S., Long, A. (2003). Too Tired To Care? The Psychological Effects Of Working With Trauma. Journal Of Psychiatric And Mental Health Nursing. 10.
• Çam, O. (1992). Tükenmişlik Envanterinin Geçerlik Ve Güvenirliğinin Araştırılması. 7. Ulusal Psikoloji Kongresi. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.155-159.
• Çoban, A. E., & Hamamcı, Z. (2008). Stresle başaçıkma programının psikolojik danışmanların mesleki tükenmişlik düzeyleri üzerine etkisi. İlköğretim Online. 7(3), 600-613. (online): http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 19 Aralık 2008 tarihinde indirilmiştir.
• Çoban, A. E., & Demir. A. (2004) Güneydoğu Anadolu bölgesinde görev yapan psikolojik değişkenlerle Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(28), 20-28. arasındaki ilişkinin incelenmesi, Çukurova tükenmişlik
• Daley, M.R. (1979) Burnout-smoldering problem in protective services. Social Work. 58. 375-379.
• Doğan, S. (1998). Counseling in Turkey: Current status and future challenges. The Education //olam.ed.asu.edu/epaa Archives (online). Available at http
• Dolan, N. (1987). The relationship between burnout and job satisfaction in nurses. Journal of Advanced Nursing, 12 (1), 3-12.
• Dolunay, A. B. (2001). ‘Keçiören ilçesi genel liseler ve teknik-ticaret-meslek liselerinde görevli öğretmenlerde tükenmişlik durumu araştırması.’ Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Eastman, J. (1981). How you can beat job burnout. Parade. November,12. 16-17.
• Ergin, C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal psikoloji kongresi bilimsel çalışmaları. Türk Psikologlar Derneği Yayını: Ankara.
• Fleming, D. S., Barton, G.V., Stone, K. (1998). Teacher burnout, how to keep the flame burning. Professional And Personal Life, March, 8-9.
• Girgin, G. (1995).’ İlkokul öğretmenlerinde meslekten tükenmişliğin gelişimini etkileyen değişkenlerin analizi ve bir model önerisi.’ Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Izgar, H. (2000). ‘Okul yöneticilerinin tükenmişlik düzeyleri, nedenleri ve bazı etken faktörlere göre incelenmesi.’ Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İkiz, F. E. (2006). ‘Danışma becerileri eğitiminin danışmanların empatik eğilim, empatik beceri ve tükenmişlik düzeyine etkisi,’ Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kapıkıran, A. N. (2003). Okul öncesi öğretmenlerde tükenmişliğin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi. 4(13), 73-78.
• Kırılmaz, A. Y., Çelen, Ü. & Sarp, N. (2003). İlköğretim’de çalışan bir öğretmen grubunda “tükenmişlik durumu” araştırması. İlköğretim-Online. 2(1), 2-9. (online): http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 19 Aralık 2008 tarihinde indirilmiştir.
• Kovach, H.R. (2003). Relationships among stress, social support, burnout ın counseling graduate students. DAI. January. 3059714. 20 Kasım 2008 tarihinde indirilmiştir.
• Kraus, U.I. (2005). Relationship Betwen Self-Care And Compasion Satisfaction, Compassion Fatigue And Burnout Among Mental Health Professionals Working With Adolescent Sex Offenders. Counseling And Clinical Psychology Journal. 2(1).81-92.
• Milburn, B.M. (1981). Burnout. Personnel and Guidance Journal.59.484.
• Minahan, A. (1980). Burnout and organizational change. Social Work. 25. 87.
• Özabacı, N., İşmen, A.E:, Yıldız, S.A.(2004). Psikolojik Danışmanların İdeal Özellikleri ile Yılgınlık Düzeylerinin Karşılaştırması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10(37):8-25.
• Özdayı, N. (1990). ‘Resmi ve özel liselerde çalışan öğretmenlerin iş tatmini, iş streslerinin karşılaştırmalı analizi.’ Yayınlanmamış doktora tezi. İstanbul Üniversitesi
• Özer, R. (1998). ‘Rehber öğretmenlerde tükenmişlik düzeyi, nedenleri ve çeşitli değişkenlere göre incelenmesi’. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özben, Ş., Argun, Y.(2003). İlköğretim öğretmenlerinin umutsuzluk ve tükenmişlik düzeyleri üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3,1.33-44.
• Özmen, H. (2001). ‘Görme engelliler okulunda görev yapan öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri.’ Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi
• Öztürk, A. & Deniz, M. E. (2008). Okul öncesi öğretmenlerinin duygusal zeka yetenekleri, iş döyumları ve tükenmişlik düzeylerinin bazıdeğişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online. 7(3), 578-599. (online): http://ilkogretim- online.org.tr adresinden 10 Şubat 2009 tarihinde indirilmiştir.
• Pines, A., Kafry, D. (1978). Occupational tedium in the social services. Social Work. 23. 499-507.
• Reed, M. J. (1977). Stres in live-in child care. Child Care Quarterly.6.114-120.
• Rovero, M.V. (2004). A study of burnout and elementary, middle and secondary school counselors. DAI. March. 3104096. 20 Kasım 2008 tarihinde indirilmiştir.
• Savicki, V., Cooley, E. J. (1982). Implications of burnout research and theory for counselor educators. Personel And Guidance Journal.60.415-419.
• Savicki, V., Cooley, E. (1987). The relationship of work environment and client contact to burnout in mental health profesionals. Journal Of Counselling And Development, LLXV:249-235.
• Schauben, L. J., Frazier, P.A.(1995). Vicarious Taruma: The Effects On Female Counselors Of Working With Sexual Violence Survivors. Psychology Of Woman Quarterly.19.49-64.
• Seçer, Ş. Z. Ve Avşaroğlu, S. (2002). Okul öncesi eğitim kurumlarında çalışan öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Niğde Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim ve Bilim Dergisi, Cilt 1, No 1.
• Seğmenli, S. (2001) ‘Rehber öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi.’ Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sexton, L. (1999). Vicarious traumatization of counselors and effects on their work places. British Journal Of Guıdance And Counseling. 27(3). 393-403.
• Sheffield, D. S. & Baker, S. B. (2005). Themes from retrospective ınterviews of school cunselors who experienced burnout. Hacettepe University Journal of Education. 29: 177-186.
• Skovholt, T. M. (2001). The resilient practitioner: Burnout preventioon and self-care strategies for counselors, therapists, teachers and health professionals. Boston: Allyn and Bacon.
• Sucuoğlu, B., Kuloğlu, N. (1996). Özürlü çocuklarla çalışan öğretmenlerde tükenmişliğin değerlendirilmesi, Türk Psikoloji Dergisi, 10:36.
• Taşkın, Ö. (2004). ‘Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü merkez ve taşra örgütü yöneticilerinin tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu düzeylerine etkisi.’ Yayınlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tümkaya, S. (2000). Akademik tükenmişlik ölçeğinin geliştirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 19, 128-133.
• Tümkaya, S. (2005). Öğretmenlerin sınıf içi disiplin anlayışları ve tükenmişlikle ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 11(44) , 549-568.
• Warnath, C.F. (1979). Counselor burnout: existential crisis or a problem for the profession?. Personel And Guidance Journal. March. 325-328.
• Watkins, C.E. (1983) Burnout in counseling practice: some potential professional amd personal hazards of becoming a counselor. The Personel And Guidance Journal. January. 304-308.
• Wetzler, K.M. (2003).The relationship between sense of coherence and burnoutin residential counselors working with emotionally disturbed adolescents. DAI. November. 3088961. 20 Kasım 2008 tarihinde indirilmiştir.
• Wiseman, H. Ve Egozi, S. (2006). Personal therapy for Israeli school counselors. Psychotherapy Research. 16, 3, 332-347.