EĞİTİM FAKÜLTELERİNDEKİ SINIF ÖĞRENME ÇEVRESİNİN BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2009, Cilt: 10 Sayı: 3, 61 - 73, 01.08.2009

Erdoğan Köse Adnan Küçükoğlu

Öz

Bu araştırmada çeşitli üniversitelerin eğitim fakültelerinde öğrenim görmekte olan öğretmen adaylarının dahil oldukları sınıf öğrenme çevresinden nasıl etkilendiklerini belirlemek amaçlanmıştır. Buna bağlı olarak çalışmada, sınıf öğrenme çevresinin öğretmen adaylarının başarıları üzerindeki etkisinin cinsiyete, öğrenim gördüğü üniversiteye, ana bilim dalına ve sınıf düzeyine göre farklılaşıp farlılaşmadığı incelenmiştir. Bu araştırma betimsel bir çalışma olup durum saptaması yöntemiyle veriler toplanmıştır. Araştırmanın evrenini, Atatürk, Kafkas, Yüzüncü Yıl ve Karadeniz Teknik Üniversitelerinin Eğitim Fakülteleri; örneklemini ise ilköğretim bölümlerinde öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Veri toplama aracı, Moos, Trickett ve De Yong tarafından hazırlanan Classroom Encironment Scale CES temel öğrenme çevresi ölçekleri ile Kısakürek ve Açıkgöz tarafından Türkçe’ye çevrilip uyarlanan ölçekler dikkate alınarak, araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir. Araştırma sonucunda, cinsiyet, anabilim dalı ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre öğrenci görüşleri arasında, başarılarını etkileme yönünde anlamlı farklılıklar bulunmasının yanında, genel olarak da öğrenci başarılarında sınıf öğrenme çevresinin önemli bir etken olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenme çevresi, olumlu öğrenme ortamı, başarı güdüsü

Evaluation of Class Learning Environment in Faculties of Education In Terms Of Some Variables

Öz

The aim of this study is find out how teacher candidates studying at faculty of education in various universities are influenced by class learning environment in which they are included. Accordingly, in this study it was analysed if class learning environment has the same effect on the success of candidate teachers regardless of their gender, university, department and level of class or not. This study is descriptive and the data was collected via situation determination method. The universe of the study consists of Faculties of Education in Atatürk, Kafkas, Yüzüncü Yıl and Karadeniz Teknik Universities, the sampling consists of the students studying in departments of primary education. Means of data collection was developed by researchers taking into account the basic learning environment scales pepared by Moos, Trickett and De Yong CES and the scales translated and adapted into Turkish by Kısakürek and Acıkgöz. From the result of the study it was concluded that class learning environment is a significant factor on students’ success in general although there are remarkable discrepancies among the opinions of the students about gender, department and class level variables in this term

Anahtar Kelimeler

Learning environment, positive learning environment, success impetus

Kaynakça

• Açıkgöz K. (1989). Liselerdeki sınıf atmosferi üzerine bir araştırma. Eğitim Bilimleri Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 15-17 Haziran, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, (syf:93-111), Malatya.
• Açıkgöz, Ü. K., Özkal, N. ve Kılıç, A. G. (2003). Öğretmen adaylarının sınıf atmosferine ilişkin algıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25: 1-7. Ankara.
• Aldridge, J. M., & Fraser, B. J. (2000). A cross-cultural study of classroom learning environments in Australia and Taiwan. Learning Environments Research, 3, 101-134.
• Aldridge, J. M., Dorman, J. P., & Fraser B. (2004). Use of multitrait-multimethod modelling to validate actual and preferred forms of the technology-rich outcomes-focused learning environment inventory (Troflei) Australian Journal of Educational & Developmental Psychology. Vol 4, 2004, pp 110-125
• Byrne, D.B., Hattie, J.A., & Fraser, B.J. (1986). Student perceptions of preferred classroom nvironment. Journal of Educational Research, 81, 10-18
• Doğan, D. ve diğ. (2002). Farklı üniversitelerin eğitim fakültelerindeki genel kimya laboratuarı sınıf çevresinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi. http://www.fedu.metu.edu.tr/UFBMEK- kitabi/PDF/Kimya/Bildiri/t161.pdf ulaşım tarihi: 11.102008
• Fraser, B.J. & Butts, W.L. (1982) Relationship between perceived levels of classroom individualization and science-related attitudes. Journal of Research in Science Teaching, 19, 143-154.
• Fraser, B. J. (1990). Individualized classroom environment questionnaire. Melbourne: Australian Council for Educational Research.
• Fraser, B. (1998). Classroom environment instruments: development, validity and application. Learning environments research, 1, 7-33.
• Fraser, B. J., Giddings, G. J., & McRobbie, C. J. (1995). Evolution and validation of a personal form of an instrument for assessing science laboratory classroom environments. Journal of Research in Science Teaching, 32, 399-422.
• Fraser, B. J., & Treagust, D. F. (1986). Validity and use of an instrument for assessing classroom psychological environment in higher education. Higher Education, 15, 37-57.
• Haladyna, T., Olsen, R. & Shaughnessy, J. (1982) Relations of student, teacher and learning environment variables to attitudes toward science. Science Education, 66, 671-687.
• Hofstein, A., Nahum, T. L. ve Shore, R. (2001). Assessment of learning environment of inquiry-type laboratories in high school chemistry, Learning Environments Research, 4 (2001) 193-207.
• Kısakürek, M. A. (1985). Sınıf atmosferinin öğrenci başarısına etkisi, AÜ Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları No:144, Ankara.
• Moos, R. H., & Trickett, E. J. (1987). Classroom environment scale manual (2nd ed.). Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.
• Küçükoğlu, A., Köse, E. (2008). Yüksek öğretim düzeyinde sınıf atmosferinin öğrenci başarısına etkisi. AÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:12/8, Erzurum.
• Öner, N. (1997). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, (3.Basım) No: 584, İstanbul.
• Taylor, P. C., Fraser, B. J., & Fisher, D. L. (1997). Monitoring constructivist classroom learning environments. International Journal of Educational Research, 27, 293-302.
• Telli, S., Çakıroğlu, J. (2002) Biyoloji sınıfındaki öğrenme ortamının öğrencilerin biyolojiye yönelik tutumlarına etkisi. http://www.fedu.metu.edu.tr/ufbmek-5/B_kitabi/pdf/biyoloji/poster/t5.pdf 10.102008 ulaşım tarihi.
• Uslu, A. (2002). Yüzüncü Yıl Üniversitesinde Sınıf Atmosferinin Öğrenci Başarısına Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
• Wong, N.Y. (1993). Psychosocial environments in the hong kong mathematics classroom. Journal of Mathematical Behavior, 12,303-309.
• Wubbels, T., & Levy, J. (Eds.). (1993). Do you know what you look like? Interpersonal Relationships in Education. London: Falmer.