Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenlerinin Program Rehberliği Hakkındaki Görüşleri

Yıl 2021, Cilt: 22 Sayı: 1, 244 - 275, 30.04.2021

Hasan Dilek , Tayip Duman

Öz

EEğitimin genel amacı çocukların ve gençlerin yaşadıkları topluma ve dünyaya ayak uydurabilmelerini sağlamaktır. Eğitimin bu temel amacını gerçekleştirmek bir süreç içerisinde gerçekleşir. Eğitim süreci içerisinde önemli gerekliliklerden birisi uygulamaların eğitim programı çerçevesinde planlanmasıdır. Bu planlama aşamasında eğitim programı temel unsurları ve bu unsurlara yönelik açıklamalarıyla öğretmene rehberlik eder. Dolayısıyla öğretmene kılavuzluk edecek bir eğitim programında, öğrencilerin kazanacağı davranışlar ve eğitsel amaçlara (eğitsel amaçlar), eğitimsel amaçları gerçekleştirmeye araç olan öğrenim görevlerine (öğrenme yaşantıları) ve eğitimin amacının gerçekleşip gerçekleşmediği ile ilgili değerlendirme amaçlı bilgi toplama sürecine (öğrenmenin değerlendirilmesi) yer verilir. Bu araştırma, okul öncesi öğretmenlerinin program kitapçığındaki okul öncesi eğitim programının temel dört unsuru olan amaç, süreç, değerlendirme ve aile katımı hakkındaki açıklamaları ile ilgili görüşlerini değerlendirmek ve dolayısıyla program rehberliğini belirlemek amacıyla düzenlenmiştir. Araştırmadaki veriler geniş bir veri setinin bir bölümünü oluşturmaktadır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, öğretmenlerin programdaki temel unsurlarla ilgili açıklamaları okudukları, açıklamaları yeterli bulmadıkları ve açıklamaların gerekli olduğu yönünde görüş bildirdikleri tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitim, Okul Öncesi Eğitim Programı, Program Rehberliği, Okul Öncesi Eğitim Öğretmeni

The Preschool Education Teachers' View about the Curriculum Guiding

Öz

The general purpose of education is to ensure that children and young people can adapt to the society and the world they live in. Achieving this basic goal of education takes place in a process. One of the important requirements in the education process is to plan the applications within the framework of the curriculum. In this planning stage, the education curriculum guides the teacher with its basic elements and explanations about these elements. Therefore, an educational curriculum includes the behaviors and educational goals (educational goals) students will acquire and the learning tasks (learning experiences) that are instrumental in achieving educational goals, and the process of gathering information for evaluation (evaluation of learning) whether the purpose of education is realized or not. This study was designed to evaluate the preschool teachers' view about the four basic elements in the curriculum booklet, namely, goals, process, evaluation, parent involvement and thus to determine program guidance. The data in the study form part of a large data set. In line with the obtained results, it was determined that the teachers read the explanations about the basic elements of the curriculum, they did not find the explanations sufficient and stated that explanations were necessary. Suggestions were made in line with the results obtained.

Anahtar Kelimeler

Preschool Education, Preschool Education Curriculum, Curriculum Guiding, Preschool Education Teacher

Kaynakça

• Akkaya, D. (2009). 2006 okul öncesi eğitim programının uygulanmasında öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi (kayseri ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Akker, J. V. (2013). Curricular development research as a specimen of educational design research. In T. Plomp, N. Nieveen (Ed.), Educational design research (pp. 53-72). Enschede, the Netherlands: Netherlands Institute for Curriculum Development (SLO).
• Alisinanoğlu, F., Bay, N. (2007). Okul öncesi eğitim programlarının tarihsel gelişimi. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Tokat.
• Alvestad, M., & Duncan, J. (2006). New Zealand Preschool Teacher‘s understandings of the early childhood curriculum in New Zealand–A comparative perspective. International Journal of Early Childhood, 38. https://doi.org/10.1007/BF03165976
• Aral, N., Kandır, A. ve Can Yaşar, M. (2002). Okul öncesi eğitim ve okul öncesi eğitim programı. (İkinci baskı). İstanbul: Ya-Pa Yayıncılık.
• Arı, M. (2005). Türkiye’de erken çocukluk eğitimi ve kalitenin önemi. İçinde Sevinç, M. (Ed). Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar-I. (ss. 31-36). Morpa Kültür Yayınları: İstanbul.
• Baker-Henningham, H., ve López Bóo, F. (2010). Early childhood stimulation interventions in developing countries: A comprehensive literature review (IZA Discussions Paper No. 5282). Erişim adresi: tarihinde https://www.econstor.eu/bitstream/10419/46166/1/663155967.
• Başaran, İ.E. (2008). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ankara: Ekinoks Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Demirel, F., Karadeniz, Ş., ve Çakmak, E. K. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pagem Yayıncılık.
• Bolat, Y. (2017). Eğitim programı okuryazarlığı kavramı ve eğitim programı okuryazarlığı ölçeği. Electronic Turkish Studies, 12(18), 121-138.
• Burchinal, M., Vandergrift, N., Pianta, R., ve Mashburn, A. (2010). Threshold analysis of association between child care quality and child outcomes for low-income children in pre-kindergarten programs. Early Childhood Research Quarterly, 25(2), 166–176. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2009.10.004
• Catron E.C. ve Allen, J. (2003). Early childhood curriculum, A creative play model. New Jersey: Merril Prentice Hall.
• Cömert, S. (2003). 2002 yılı okul öncesi eğitim programı hakkında öğretmen görüşleri ve uygulamaları (Sakarya ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Çaltık, İ. (2004). Milli Eğitim Bakanlığına bağlı anaokulu ve anasınıflarında görev yapan öğretmenlerin uygulanan okul öncesi eğitim programına ve kullanımına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Decker, C. A., ve Decker, J.R. (2005). Planning and administering early childhood programs. New Jersey: Pearson Merrill.
• Demirel, Ö. (2011). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Ankara: Pagem Akademi Yayıncılık.
• Dilek, H. (2018). Türkiye’deki okul öncesi eğitim programı güncellemesi: Öğretmenlerin güncelleme hakkındaki ilk görüşleri nelerdir? Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 1745-1766. https://doi.org/10.29299/kefad.2018.19.02.019
• Düşek, G. (2008). 2006 yılında uygulamaya konulan okul öncesi eğitim programı hakkında ilköğretim müfettişleri, okul öncesi eğitim veren okul müdürleri ve okul öncesi öğretmenlerin görüşlerinin incelenmesi (Ordu ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Eliason, C. ve Jenkins, L. (2003). A practical guide to early childhood curriculum. New Jersey.
• Erden, E. (2010). Problems that preschool teachers face in the curriculum implementation. Unpublished Master’s Thesis. The Graduate School of Social Sciences Middle East Technical University, Ankara.
• Ertürk, S. (1994). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Meteksan A.Ş.
• Fantuzzo, J., McWayne, C., Perry, M., ve Childs, S. (2004). Multiple dimensions of family involvement and their relations to behavioral and learning competencies for urban, low-income children. School Psychology Review, 33(4), 467–480. https://doi.org/10.1080/02796015.2004.12086262
• Filiz, S.B. (2011). Eğitim ile ilgili temel kavramlar., Özdemir, M.Ç. (Editör). Eğitim bilimine giriş. Pagem Akademi Yayıncılık. Ankara: Pagem Akademi Yayıncılık.
• Follari, L.M. (2007). Foundations and best practices in early childhood education. New Jersey: Merril Printice Hill.
• Gül, Ş.C. (2009). Okul öncesi eğitimi öğretmen ve öğretmen adaylarının 2006 okul öncesi eğitim programının değerlendirme unsuruna yönelik görüş ve davranışlarının incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
• Gürkan, T. (2010). Okul öncesi eğitim programı. İçinde Zengin, R. (Ed.), Okul öncesinde özel öğretim yöntemleri. (ss. 35-60). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Gürsoy, F. ve Bıçakçı, M.Y. (2009). Okul öncesi eğitimde farklı yaklaşımlar. Fazlıoğlu, Y. (Ed.). Erken çocukluk gelişimi ve eğitimi. (s. 153-170). İstanbul: Kriter Yayıncılık.
• Hass, G., ve Parkay, F.W. (1993). Curriculum planning. A new approach. Massachusetts.
• Henniger, L.M. (2005). Teaching young children. New Jersey: Pearson Merril Prentice Hall.
• Hewitt, T.W. (2006). Understanding and shaping curriculum. What we teach and why. California: Sage Publications.
• Howes, C., Burchinal, M., Pianta, R., Bryant, D., Early, D., Clifford, R. ve BArbarin, O. (2008). Ready to learn? Children’s pre-academic achievement in pre-kindergarten programs. Early Childhood Research Quarterly, 23(1), 27–50. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2007.05.002
• Işık, E. N. (2015). Öğretmenlerin MEB 2013 okul öncesi eğitim programı hakkındaki görüşleri ve programı kullanma durumları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Johnson, E. J., ve Roopnarine, L. J. (2000). Approaches to early childhood education. Third Edition. New Jersey.
• Kandır, A. (2005). Erken çocukluk eğitiminde kaliteyi belirleyen ölçütler. Sevinç, M. (Ed.). Gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar-I. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Kandır, A., Özbey, S., ve İnal, G. (2010). Okul öncesi eğitimde kuramsal temeller (I). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Kartal, H. (2008). Geçmişten günümüze erken çocukluk eğitimi uygulamaları. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• Lehrl, S., Kluczniok, K., ve Rossbach, H.G. (2016). Longer-term associations of preschool education: The predictive role of preschool quality for the development of mathematical skills through elementary school. Early Childhood Research Quarterly, 36(3), 475-488. https://doi.org/10.1016/j.ecresq.2016.01.013
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB, 1994). Okul öncesi eğitim programı. Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB, 2002). Okul öncesi eğitim programı (36-72 aylık çocuklar için). Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB, 2006). Okul öncesi eğitim programı (36-72 aylık çocuklar için). Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB, 2013a). Okul öncesi eğitim programı (36-72 aylık çocuklar için). Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB, 2013b). Okul öncesi eğitim programı ile bütünleştirilmiş aile destek eğitim rehberi. Ankara.
• MEB. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Erişim adresi: http://otmg.meb.gov.tr/Yet Genel.html.
• National Association for the Education of Young Children (NAEYC) (2014). Early childhood program standards and accreditation guidance for assessment. April. Erişim adresi: http://www.naeyc.org/files/academy/file/AllCriteriaDocument.pdf
• Öner, D. (2010). Öğretmenin bilgisi özel bir bilgi midir? Öğretmek için gereken bilgiye kuramsal bir bakış. Bogazici University Journal of Education, 27(2), 23-32.
• Pianta, R., Howes, C., Burchinal, M., Bryant, D., Clifford, R., Early, D., ve Barbarin, O. (2005). Features of pre-kindergarten programs, classrooms, and teachers: Do they predict observed classroom quality and child-teacher interactions? Applied Developmental Science, 9, 144–159. https://doi.org/10.1207/s1532480xads0903_2.
• Posner, G. F. (1995) Analyzing the curriculum. New York: McGraw-Hill.
• Poyraz, H., ve Dere, H. (2003). Okul öncesi eğitiminin ilke ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Remillard, J. T. (2005). Examining key concepts in research on teachers’ use of mathematics curricula. Review of Educational Research, 75(2), 211-246. https://doi.org/10.3102/00346543075002211
• Schweinhart, L. (2003). Validity of the high/scope preschool education model. High/scope educational research foundation. The U.S. Department of Education’s Program Effectiveness Panel.
• Shulman, L. (1987). Knowledge and teaching: Foundations of the new reform. Harvard educational review, 57(1), 1-23. https://doi.org/10.17763/haer.57.1.j463w79r56455411
• Sofou, E., ve Tsafos, V. (2010). Preschool teachers’ understanding of the national preschool curriculum in Greece. Early Childhood Education Journal, 37(5), 411-420. https://doi.org/10.1007/s10643-009-0368-2
• Sönmez, V. (2009). Program geliştirmede öğretmen el kitabı (15. baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Spillane, J. P., Reiser, B. J., ve Reimer, T. (2002). Policy Implementation and Cognition: Reframing and Refocusing Implementation Research. Review of Educational Research, 72(3), 387–431. https://doi.org/10.3102/00346543072003387
• Sürücü, A. (2009). Eğitim psikolojisine giriş. Aral, N.; Duman, T. (Ed.). Eğitim Psikolojisi. İstanbul: Kriter Yayınları.
• Şahin, F.T. ve Özyürek, A. (2009). Anne-baba eğitimi ve okul öncesi eğitimde aile katılımı. İstanbul: Morpa Kültür Yayıncılık.
• Şahin, F. (2012). Reggio emilia yaklaşımı. Temel, F. (Ed.). Erken çocukluk eğitiminde yaklaşımlar ve programlar. Vize Yayıncılık: Ankara.
• Şıvgın, N. (2005). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan eğitim programına ilişkin öğretmen görüşleri (Denizli ili örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Temel, F.; Kandır, A.; Erdemir, N. ve Çiftçibaşı, H.K. (2005). Proje yaklaşımı ve program örnekleri. Morpa İstanbul: Kültür Yayınları.
• Thomason, A. C., ve La Paro, K. M. (2009). Measuring the quality of teacher–child interactions in toddler child care. Early Education and Development, 20, 285–304. https://doi.org/10.1080/10409280902773351
• Varış, F. (1996). Eğitimde program geliştirme. Teori ve teknikler. Ankara: Alkım Yayınevi.
• Wiles, J., ve Bondi, J. (1998). Curriculum development. A guide to practice. New Jersey: Prentice Hall.