Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkçe Ders Kitaplarındaki Kelimelerin Morfolojik Özellikleri, Sayıları, Sıklıkları ve Zorluk Düzeyleri

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 2, 464 - 500, 30.05.2025
https://doi.org/10.29299/kefad.1581405

Öz

Çalışmada farklı yayınevleri tarafından hazırlanmış üç 4. sınıf Türkçe ders kitabındaki kelimelerin sayıları, morfolojik özellikleri, sıklıkları ve hece sayılarının incelenmesi hedeflenmiştir. Çalışmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. İnceleme öncesinde MEB Yayınevine ait kitapta 9836, Özgün Yayınevine ait kitapta 8990, Koza Yayınevine ait kitapta 11.474 kelime bulunmaktaydı. Kelimelerin morfolojik incelenmesinden sonra kitaplardaki kelime sayılarının sırasıyla 4801, 4647 ve 5542’ye düştüğü belirlenmiştir. Üç kitapta ortak ve en sık kullanılan kelimelerin “bir, ve, da, metin, bu, etkinlik, olmak, kelime, yazmak, anlam, çok’’ şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Kelimelerin hece sayılarının ise 1 ile 8 arasında olduğu belirlenmiştir. Erişilen bulgular ışığında incelenen kitapların ortak bir kelime sıklık listesi gözetilmeden hazırlandığı, kitaplardaki kelimelerin morfolojik açıdan karmaşık olduğu ve çeşitliliğe sahip olduğu, en az 1 en fazla 8 heceli kelimelere yer verildiği, böylece okunabilirliği düşüren çok az sayıda kelime bulunduğu (6, 7 ve 8 heceli) söylenebilir. Çalışmanın bulgularını iki araştırmacının incelemeleri sonucu uyuşma %96 olarak belirlenmiş, çalışma güvenilir bulunmuştur.

Etik Beyan

Çalışmanın verileri toplanmaya başlamadan önce Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Araştırma Etik Kurulu’ndan 17.05.2024 tarihli ve E-77278857-300-00003523527 sayılı etik kurul izni alınmıştır. Ders kitapları üzerinden doküman incelemesi şeklinde yapılan bu çalışma, sorumlu araştırmacının halen yürütmekte olduğu doktora tez çalışmasındaki bir bölümden bölme hatası yapılmadan üretilmiştir. Doktora tezinde yapacağı uygulamalar paket bir program halinde olduğundan çalışma için doktora tezine ait etik kurul izni kullanılmıştır.

Destekleyen Kurum

HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ

Teşekkür

Hacettepe Üniversitesine etik komisyon izin sürecimizdeki desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • Adıgüzel, M. S. (2004). Türkçe öğretim yöntemleri. Yeryüzü Yayınları.
  • Aksan, D. (2000). Her yönüyle dil, ana çizgileriyle dilbilim. TDK Yayınları.
  • Aksan, D. (2006). Türkçenin sözvarlığı. Engin Yayınevi.
  • Aksan, D. (2015). Türkçenin sözvarlığı. Bilgi Yayınevi.
  • Aksan, Y., Aksan, M., Mersinli, Ü., & Demirhan, U. (2017). A frequency dictionary of Turkish. Routledge.
  • Apaydın, N. (2010). 6.sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Apel, K., Henbest, V. S., & Petscher, Y. (2022). Effects of affix type and base word transparency on students performance on different morphological awareness measures. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 66(1), 239-256. https://doi.org/10.1044/2022_JSLHR-22-00195
  • Arslan, K. ve Bay, Y. (2023). İlkokul Türkçe ders kitaplarının söz varlığı bakımından incelenmesi. Turkish Journal of Primary Education (TUJPED), 8(1), 14-27. https://doi.org/10.52797/tujped.1282167
  • Arslan-Kutlu, H. (2006). MEB ilköğretim 6, 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin söz varlığı açısından değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Ataşçi, A. (2019). Koza Yayınevi 4.sınıf Türkçe ders kitabı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. Dil Dergisi, (58) 71-74.
  • Aydın, İ. ve Aydın, G. (2020). 2018 Türkçe dersi öğretim programı bağlamında 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığına yönelik etkinliklerin sözcük öğretimi açısından incelenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(1), 1-23.
  • Baş, B. (2011). Söz varlığı ile ilgili çalışmalarda kullanılacak ölçütler. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, (29), 27-61.
  • Batur, Z. ve Ünal, İ. (2023). Çizgi filmlerde Türkçenin söz varlığı: Kral Şakir örneği. Academic Social Resources Journal, 8(49), 2692-2711. http://dx.doi.org/10.29228/ASRJOU RNAL.69763
  • Benzer, A. (2013). Kelime dağarcığını geliştirmede 6. sınıf Türkçe ders kitabının etkisi. İlköğretim Online, 12(2), 425-435.
  • Berninger, V. W., Abbott, R. D., Nagy, W., & Carlisle, J. (2010). Growth in phonological, orthographic, and morphological awareness in grades 1 to 6. Journal of Psycholinguistic Research, 39(2), 141–163. https://doi.org/10.1007/s10936-009-9130-6
  • Braun, V., & Clarke, V. (2013). Successful qualitative research: A practical guide for beginners. Sage Press.
  • Carlisle, J. F. (2000). Awareness of the structure and meaning of morphologically complex words: Impact on reading. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 12(3-4), 169–190. https://doi.org/10.1023/A:1008131926604
  • Cheng, Y., Li, L., & Wu, X. (2015). The reciprocal relationship between compounding awareness and vocabulary knowledge in Chinese: A latent growth model study. Frontiers in Psychology, 6, Article 440. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.00440
  • Çakmak, S. (2013). “Var’’ ve “yok’’ sözcüklerinin morfolojik kimliği. Journal of Turkish Studies, 8(4), 463-471. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4656
  • Çınar, İ. ve İnce, B. (2015). Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarındaki söz varlığına derlem temelli bir bakış. International Journal of Languages Education and Teaching, 3(1), 198-209.
  • Çobanlı-Erdönmez, I. (2019). İletişimin döngüsel süreci bağlamında sözlü iletişim. Uluslararası Sanat, Kültür ve İletişim Dergisi, 2(1), 81-98.
  • Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Thousand Oaks: SAGE.
  • Çetinkaya, G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıflandırılması [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Daharlı, G. (2016). 5. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Demir, C. (2006). Türkçe/edebiyat eğitimi ve kişisel kelime serveti. Millî Eğitim Dergisi, (169), 207-225.
  • Demir, C. (2016). Türkçe eğitim-öğretim programları ve kişisel söz varlığı. Millî Eğitim Dergisi, 45(210), 141-161.
  • Desrochers, A., Manolitsis, G., Gaudreau, P., & Georgiou, G. (2018). Early contribution of morphological awareness to literacy skills across languages varying in orthographic consistency. Reading and Writing, 31(8), 1695–1719. https://doi.org/10.1007/s11145-017-9772-y
  • Erdem, M. (2014). Türkçede çekim ve türetim morfolojisi ve sözlüklere yansıması. N. Demir, B. Karakoç ve A. Menz (Eds.) Turcology and linguistics (ss. 141-149) içinde. Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Ergin, M. (2013). Türk dil bilgisi. Bayrak Yayınları.
  • Esgin, A. (2016). Yurt dışında yapılmış söz varlığı çalışmalarının yöntemleri üzerine bir değerlendirme. Millî Eğitim Dergisi, 45(210), 55-83.
  • Fejzo, A. (2021). The contribution of morphological awareness to vocabulary among L1 and L2 French-speaking 4th-graders. Reading and Writing, 34, 659–679. https://doi.org/10.1007/10.1007/ s11145-020-10084-8
  • Frost, R. (1998). Toward a strong phonological theory of visual word recognition: True issues and false trails. Psychological Bulletin, 123(1), 71–99. https://doi.org/10.1037/0033-2909.123.1.71
  • Goodwin, A., Petscher, Y., & Tock, J. (2021). Multidimensional morphological assessment for middle school students. Journal of Research in Reading, 44(1), 70-89. https://doi.org/10.1111/1467-9817.12335
  • Göçer, A. (2010). Türkçe eğitiminde öğrencilerin söz varlığını geliştirme etkinlikleri ve sözlük kullanımı. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(1), 1007-1036. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1318
  • Göz, İ. (2003). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü. TDK Yayınları.
  • Güldenoğlu, B., Kargın, T. ve Miller, P. (2015). Okuma güçlüğü olan ve olmayan öğrencilerin cümle anlama becerilerinin incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 30(76), 82-96. https://www.researchgate.net/publication/290441566
  • Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Hiebert, E. H., Goodwin, A. P., & Cervetti, G. N. (2018). Core vocabulary: Its morphological content and presence in exemplar texts. Reading Research Quarterly, 53(1), 29-49. https://doi.org/10.1002/rrq.183
  • Hirik, E. (2017). Türkiye Türkçesi duyu fiillerinde anlam ve kelime sıklığı ilişkisi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (41), 53-74. https://doi.org/10.21563/sutad.317760
  • İnanç, B. Y., Bilgin, M. ve Atıcı, M. K. (2013). Gelişim psikolojisi. Pegem Yayınları.
  • İpek-Eğilmez, N. (2010). İlköğretim Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığının ilköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin yazılı anlatımlarına aktarımı [Doktora tezi, Uludağ Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Kan, M. O. ve Karadavut, Z. (2021). Derlem temelli bir karşılaştırma: 4. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 1597-1610. https://doi.org/10.17679/inuefd.952657
  • Karadağ, Ö. (2005). İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir araştırma [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Karadağ, Ö. (2019). Aynı sınıf düzeyi için hazırlanan Türkçe ders kitaplarının ortak söz varlığı açısından karşılaştırılması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1130-1140. https://doi.org/10.16916/aded.616942
  • Karadağ, Ö. ve Kurudayıoğlu, M. (2010). Türkçedeki kelime türetme özelliğinin ilköğretim öğrencilerinin yazılı anlatımlarına yansıması. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, (27), 437-455.
  • Karadağ, Ö. ve Maden, S. (2014). Yazma eğitimi: Kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. A. Güzel ve H.
  • Karatay (Eds.), Türkçe öğretimi el kitabı (ss. 265-301) içinde. Pegem Akademi.
  • Karatay, H. (2007). Kelime öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153.
  • Kargın, F. (2019). 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığı ögeleri üzerine bir inceleme [Yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Kargın, T., Güldenoğlu, B. ve Sümer, H. M. (2019). Morfolojik farkındalık becerilerinin okuma sürecindeki rolünün gelişimsel bakış açısıyla incelenmesi: İşiten ve işitme engelli okuyuculardan bulgular. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(2), 339-367. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.456557
  • Karşılayan, S. (2022). Ak Başat Türkçe A1-A2 kitabındaki metinlerin okunabilirlik sayısı ve metinlerdeki ses birimlerin okumaya etkisi. Türk Dünyası ve Türkçe Öğretimi, 1(1), 1-17.
  • Katı, T. ve Baş. B. (2023). Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarının söz varlığı unsurları üzerine bir araştırma. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 689-706. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2023..-1143503
  • Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Hasırcı, S. (2016). Türkçe öğretimi. Anı Yayıncılık.
  • Kirby, J. R., Deacon, S. H., Bowers, P. N., Izenberg, L., Wade-Wooley, L., & Parrila, R. (2012). Children’s morphological awareness and reading ability. Reading and Writing, 25(2), 389-410.
  • Kolaç, E. (2003). İlköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 105-137.
  • Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü. TDK Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2007). Türkiye Türkçesi grameri (şekil bilgisi). Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Kuo, L., & Anderson, R. C. (2006). Morphological awareness and learning to read: A crosslanguage perspective. Educational Psychologist, 41(3), 161-180. https://doi.org/10.1207/s15326985ep4103_3
  • Kurtdede-Fidan, N., & Gedik, H. (2019). Values in the human rights, citizenship and democracy textbook. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 251-272.
  • Kurudayıoğlu, M. (2006, 26-27 Eylül). Türkçenin morfolojik yapısının kelime hazinesi açısından önemi [Bildiri sunumu]. Büyük Türk Dili Kurultayı, Ankara, Türkiye.
  • Kurudayıoğlu, M. (2011, 18-21 Şubat). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin kelime hazinesi [Bildiri sunumu]. Okuma Kültürü ve Söz Varlığını Geliştirme Çalıştayı, Ankara, Türkiye.
  • Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2005). Kelime hazinesi çalışmaları açısından kelime kavramı üzerine bir değerlendirme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 293-307.
  • Kurudayıoğlu, M. ve Soysal, T. (2016). Cumhuriyet dönemi ortaokul Türkçe dersi öğretim programlarının söz varlığının geliştirilmesi açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 559-598. https://doi.org/10.16916/aded.90932
  • Göçen, G. ve Okur, A. (2015). Ortaokula yönelik söz varlığı araştırmalarının incelenmesi: Tezler. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(1), 64-79. https://doi.org/10.16916/aded.66746
  • Gürler, H. ve Yıldız, M. (2024). Doğan kardeş dergisinin söz varlığı üzerine bir araştırma. Millî Eğitim Dergisi, 53(242), 969-996. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1226031
  • Labuschagne, A. (2003). Qualitative research: Airy fairy or fundamental? The Qualitative Report, 8(1), 100-103.
  • Levesque, K. C., Kieffer, M. J., & Deacon, S. H. (2017). Morphological awareness and reading comprehension: Examining mediating factors. Journal of Experimental Child Psychology, 160, 1–20. https://doi.org/10.1016/j.jecp.2017.02.015
  • Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications.
  • Maden, A. (2020). İlkokul Türkçe ders kitaplarının söz varlığını zenginleştirme açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(76), 1631-1650. https://doi.org/10.17755/esosder.711074
  • Memiş, M. R. (2018). Yapım eki öğretiminin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kelime hazinesi üzerindeki etkisi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47(2), 439- 491.
  • Memiş, M. R. (2019). Morfolojik farkındalık ve morfolojik farkındalık eğitimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(3), 1355-1368.
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
  • Merriam, S. B. (2023). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal eserin basım tarihi 2013)
  • Metsala, J. L., Sparks, E., David, M., Conrad, N., & Deacon, S. H. (2021). What is the best way to characterise the contributions of oral language to reading comprehension: Listening comprehension or individual oral language skills? Journal of Research in Reading, 44(3), 675–694. https://doi.org/10.1111/1467-9817.12362
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications. Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (1-8. sınıflar). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. (2021). T.C. Resmî Gazete, (31628), 1-12. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/10/20211014-1.htm
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2022). Taslak ders kitabı ve eğitim araçları ile bunlara ait elektronik içeriklerin incelenmesinde değerlendirmeye esas olacak kriterler ve açıklamaları. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2024). İlkokul Türkçe dersi öğretim programı (1-4. sınıflar). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Muse, A. E. (2005). The nature of morphological knowledge [Doctoral dissertation, Florida State University]. FSU Digital Repository University Libraries. http://purl.flvc.org/fsu/fd/FSU_migr_etd-2161
  • Nagy, W. E., Carlisle, J. F., & Goodwin, A. P. (2014). Morphological knowledge and literacy acquisition. Journal of Learning Disabilities, 47(1), 3–12. https://doi.org/10.1177/0022219413509967
  • Nagy, W.E., & Townsend, D. (2012). Words as tools: Learning academic vocabulary as language acquisition. Reading Research Quarterly, 47(1), 91–108. https://doi.org/10.1002/RRQ.011
  • Onan, B. (2005). İlköğretim ikinci kademe Türkçe öğretiminde dil yapılarının anlama becerilerini (okuma/dinleme) geliştirmedeki rolü [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Onan, B. (2009). Türkçe dil yapılarının ana dili eğitimindeki işlevleriyle ilgili bazı tespitler. Gazi Türkiyat Dergisi, 1(4), 83-92.
  • Onan, B. (2016). Söz varlığı terminolojisi üzerine bir analiz çalışması. Millî Eğitim Dergisi, 210, 11-29.
  • Ölker, G. (2011). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü (1945-1950 arası) [Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Ömeroğlu, A. F. ve Hakkoymaz, S. (2022). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin söz varlığı öğretiminde kullanılan yöntem ve teknikler açısından değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(2), 347-362. https://doi.org/10.16916/aded.1053964
  • Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe eğitiminde kelime hazinesinin önemi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 30-45.
  • Özkan, B. (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Parlak, H. (2018). Yabancılar için Türkçe ders kitaplarında görevsel sesbilimin kullanım özellikleri üzerine bir değerlendirme. International Journal of Languages Education and Teaching, 6(4), 240-243.
  • Passaretti, B., Turkstra, L. S., Gallagher, T., Jiang, A., Cahill, P., & Campbell, W. (2023). Reporting of classroom-based morphologic alawareness ınstruction and intervention for kindergarten to grade 3 students in theliterature: A scoping review. American Speech-Language-Hearing Association, 54(2), 648-669.https://doi.org/10.1044/2022_LSHSS-22-00090
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Pegem Akademi. (Orijinal eserin basım tarihi 2012)
  • Robert, A. D., & Boullaguet, A. (1997). Analyse de contenu. P.U.F.
  • Sak, R., Şahin-Sak, İ. T., Öneren-Şendil, Ç. ve Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. http://doi.org/10.33400/kuje.843306
  • Sayar, B., Korkmaz Değer, F., Polat, H., Erdoğan, İ., Yeşilova, K., Taşdemir, M. ve Zengin, T. (2023). Millî Eğitim Bakanlığı 4. sınıf Türkçe ders kitabı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Sayın, H. ve Doğan, Y. (2023). İlköğretim Türkçe ders kitaplarındaki dinleme/izleme metinlerinin söz varlığı bakımından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (65), 512-548. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1161947
  • Sparks, E., & Deacon, S. H. (2015). Morphological awareness and vocabulary acquisition: A longitudinal examination of their relationship in English-speaking children. Applied Psycholinguistics, 36(2), 299–321. https://doi.org/10.1017/S0142716413000246
  • Stahl, S. A., & Nagy, W. E. (2006). Teaching word learning strategies: Word parts. In Stahl, S. A., & Nagy, W. E. (Ed.), Teaching word meanings (pp. 157-172). Routledge.
  • Stake, R. E. (1995). The art of case study research. Thousand Oaks: SAGE.
  • Şen, E. (2019). 1980-2008 yılları arasında yazılmış yerli çocuk tiyatrosu metinlerinin söz varlığı açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(1), 79-93. https://doi.org/10.16916/aded.460754
  • Tağa, T. (2016). Kelime öğretiminde hedef kelimelerin belirlenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 45(210), 163-177.
  • Turhan, H. (2010). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin söz varlığı açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Türk Dil Kurumu (2024). Güncel Türkçe Sözlük. 20 Eylül, 2024 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Türkben, T. (2019). Türkçe ders ve öğrenci çalışma kitaplarının deyim varlığı ve öğretimi açısından incelenmesi. Bayterek Uluslararası Akademik Araştırmalar Dergisi, 2(2), 63-90.
  • Tyler, A., & Nagy, W. (1989). The acquisition of English derivational morphology. Journal of Memory and Language, 28, 649-667.
  • Uludağ, Ç. (2010). 7.sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Yalçın, I. U. (2019). Özgün yayınevi 4.sınıf Türkçe ders kitabı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Yapıcı, Ş. (2004). Çocukta dil gelişimi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1-17. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/101
  • Yavuz, İ. (2021). Ders kitaplarında okunabilirlik. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Yavuzer, H. (2001). Eğitim ve gelişim özellikleriyle okul çağı çocuğu. Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Zorbaz, K. Z. (2007). Türkçe ders kitaplarındaki masalların kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3(1), 87–101.
  • Wach, E., & Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. IDS Practice Paper in Brief, 13, 1-11.

Morphological Characteristics, Number, Frequency and Difficulty Levels of Words in Turkish Textbooks

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 2, 464 - 500, 30.05.2025
https://doi.org/10.29299/kefad.1581405

Öz

The study aimed to examine the vocabulary in 4th grade Turkish textbooks prepared by different publishing houses in terms of morphological features, frequencies and number of syllables. In the study where the descriptive scanning model was used, a total of three textbooks, one book each belonging to private publishing houses Koza and Özgün Publishing houses and one book belonging to the Ministry of National Education Publishing House, were examined. Three books constitute the data source of the study. Before the examination, it was determined that the book belonging to MEB Publishing house had 9836 words, the book belonging to Özgün Publishing house had 8990 words, and the book belonging to Koza Publishing house had 11.474 words. After the morphological examination of the words in the books, it was determined that the number of words decreased to 4801, 4647 and 5542, respectively. It was determined that the common and most frequently used words in the three books were “bir, ve, da, metin, bu, Aktivite, olmak, kelime, yazma, anlam, çok”. In addition, after determining the morphological features of the words in the books and taking their frequencies, the syllable numbers of the words were determined; syllable counts of words: 2 syllables, 3 syllables, 4 syllables, 5 syllables, 1 syllable, 6 syllables, 7 syllables and 8 syllables. Based on the findings, it can be said that the textbooks of the three publishing houses were prepared without observing a common word frequency list; the words in the books were morphologically complex and varied; words with at least 1 and at most 8 syllables were included; thus, there were very few words (6, 7 and 8 syllables) that reduced readability. The findings were accessed by two researchers; as a result of the researchers' examinations, agreement was determined as 96%; it was determined that the study was reliable.

Kaynakça

  • Adıgüzel, M. S. (2004). Türkçe öğretim yöntemleri. Yeryüzü Yayınları.
  • Aksan, D. (2000). Her yönüyle dil, ana çizgileriyle dilbilim. TDK Yayınları.
  • Aksan, D. (2006). Türkçenin sözvarlığı. Engin Yayınevi.
  • Aksan, D. (2015). Türkçenin sözvarlığı. Bilgi Yayınevi.
  • Aksan, Y., Aksan, M., Mersinli, Ü., & Demirhan, U. (2017). A frequency dictionary of Turkish. Routledge.
  • Apaydın, N. (2010). 6.sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Apel, K., Henbest, V. S., & Petscher, Y. (2022). Effects of affix type and base word transparency on students performance on different morphological awareness measures. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 66(1), 239-256. https://doi.org/10.1044/2022_JSLHR-22-00195
  • Arslan, K. ve Bay, Y. (2023). İlkokul Türkçe ders kitaplarının söz varlığı bakımından incelenmesi. Turkish Journal of Primary Education (TUJPED), 8(1), 14-27. https://doi.org/10.52797/tujped.1282167
  • Arslan-Kutlu, H. (2006). MEB ilköğretim 6, 7. ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin söz varlığı açısından değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Ataşçi, A. (2019). Koza Yayınevi 4.sınıf Türkçe ders kitabı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Ateşman, E. (1997). Türkçede okunabilirliğin ölçülmesi. Dil Dergisi, (58) 71-74.
  • Aydın, İ. ve Aydın, G. (2020). 2018 Türkçe dersi öğretim programı bağlamında 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığına yönelik etkinliklerin sözcük öğretimi açısından incelenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(1), 1-23.
  • Baş, B. (2011). Söz varlığı ile ilgili çalışmalarda kullanılacak ölçütler. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, (29), 27-61.
  • Batur, Z. ve Ünal, İ. (2023). Çizgi filmlerde Türkçenin söz varlığı: Kral Şakir örneği. Academic Social Resources Journal, 8(49), 2692-2711. http://dx.doi.org/10.29228/ASRJOU RNAL.69763
  • Benzer, A. (2013). Kelime dağarcığını geliştirmede 6. sınıf Türkçe ders kitabının etkisi. İlköğretim Online, 12(2), 425-435.
  • Berninger, V. W., Abbott, R. D., Nagy, W., & Carlisle, J. (2010). Growth in phonological, orthographic, and morphological awareness in grades 1 to 6. Journal of Psycholinguistic Research, 39(2), 141–163. https://doi.org/10.1007/s10936-009-9130-6
  • Braun, V., & Clarke, V. (2013). Successful qualitative research: A practical guide for beginners. Sage Press.
  • Carlisle, J. F. (2000). Awareness of the structure and meaning of morphologically complex words: Impact on reading. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 12(3-4), 169–190. https://doi.org/10.1023/A:1008131926604
  • Cheng, Y., Li, L., & Wu, X. (2015). The reciprocal relationship between compounding awareness and vocabulary knowledge in Chinese: A latent growth model study. Frontiers in Psychology, 6, Article 440. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2015.00440
  • Çakmak, S. (2013). “Var’’ ve “yok’’ sözcüklerinin morfolojik kimliği. Journal of Turkish Studies, 8(4), 463-471. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4656
  • Çınar, İ. ve İnce, B. (2015). Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarındaki söz varlığına derlem temelli bir bakış. International Journal of Languages Education and Teaching, 3(1), 198-209.
  • Çobanlı-Erdönmez, I. (2019). İletişimin döngüsel süreci bağlamında sözlü iletişim. Uluslararası Sanat, Kültür ve İletişim Dergisi, 2(1), 81-98.
  • Creswell, J. W. (2013). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Thousand Oaks: SAGE.
  • Çetinkaya, G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıflandırılması [Doktora tezi, Ankara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Daharlı, G. (2016). 5. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Demir, C. (2006). Türkçe/edebiyat eğitimi ve kişisel kelime serveti. Millî Eğitim Dergisi, (169), 207-225.
  • Demir, C. (2016). Türkçe eğitim-öğretim programları ve kişisel söz varlığı. Millî Eğitim Dergisi, 45(210), 141-161.
  • Desrochers, A., Manolitsis, G., Gaudreau, P., & Georgiou, G. (2018). Early contribution of morphological awareness to literacy skills across languages varying in orthographic consistency. Reading and Writing, 31(8), 1695–1719. https://doi.org/10.1007/s11145-017-9772-y
  • Erdem, M. (2014). Türkçede çekim ve türetim morfolojisi ve sözlüklere yansıması. N. Demir, B. Karakoç ve A. Menz (Eds.) Turcology and linguistics (ss. 141-149) içinde. Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
  • Ergin, M. (2013). Türk dil bilgisi. Bayrak Yayınları.
  • Esgin, A. (2016). Yurt dışında yapılmış söz varlığı çalışmalarının yöntemleri üzerine bir değerlendirme. Millî Eğitim Dergisi, 45(210), 55-83.
  • Fejzo, A. (2021). The contribution of morphological awareness to vocabulary among L1 and L2 French-speaking 4th-graders. Reading and Writing, 34, 659–679. https://doi.org/10.1007/10.1007/ s11145-020-10084-8
  • Frost, R. (1998). Toward a strong phonological theory of visual word recognition: True issues and false trails. Psychological Bulletin, 123(1), 71–99. https://doi.org/10.1037/0033-2909.123.1.71
  • Goodwin, A., Petscher, Y., & Tock, J. (2021). Multidimensional morphological assessment for middle school students. Journal of Research in Reading, 44(1), 70-89. https://doi.org/10.1111/1467-9817.12335
  • Göçer, A. (2010). Türkçe eğitiminde öğrencilerin söz varlığını geliştirme etkinlikleri ve sözlük kullanımı. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(1), 1007-1036. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1318
  • Göz, İ. (2003). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü. TDK Yayınları.
  • Güldenoğlu, B., Kargın, T. ve Miller, P. (2015). Okuma güçlüğü olan ve olmayan öğrencilerin cümle anlama becerilerinin incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 30(76), 82-96. https://www.researchgate.net/publication/290441566
  • Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Hiebert, E. H., Goodwin, A. P., & Cervetti, G. N. (2018). Core vocabulary: Its morphological content and presence in exemplar texts. Reading Research Quarterly, 53(1), 29-49. https://doi.org/10.1002/rrq.183
  • Hirik, E. (2017). Türkiye Türkçesi duyu fiillerinde anlam ve kelime sıklığı ilişkisi. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (41), 53-74. https://doi.org/10.21563/sutad.317760
  • İnanç, B. Y., Bilgin, M. ve Atıcı, M. K. (2013). Gelişim psikolojisi. Pegem Yayınları.
  • İpek-Eğilmez, N. (2010). İlköğretim Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığının ilköğretim dördüncü sınıf öğrencilerinin yazılı anlatımlarına aktarımı [Doktora tezi, Uludağ Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Kan, M. O. ve Karadavut, Z. (2021). Derlem temelli bir karşılaştırma: 4. sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 1597-1610. https://doi.org/10.17679/inuefd.952657
  • Karadağ, Ö. (2005). İlköğretim birinci kademe öğrencilerinin kelime hazinesi üzerine bir araştırma [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Karadağ, Ö. (2019). Aynı sınıf düzeyi için hazırlanan Türkçe ders kitaplarının ortak söz varlığı açısından karşılaştırılması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(4), 1130-1140. https://doi.org/10.16916/aded.616942
  • Karadağ, Ö. ve Kurudayıoğlu, M. (2010). Türkçedeki kelime türetme özelliğinin ilköğretim öğrencilerinin yazılı anlatımlarına yansıması. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, (27), 437-455.
  • Karadağ, Ö. ve Maden, S. (2014). Yazma eğitimi: Kuram, uygulama, ölçme ve değerlendirme. A. Güzel ve H.
  • Karatay (Eds.), Türkçe öğretimi el kitabı (ss. 265-301) içinde. Pegem Akademi.
  • Karatay, H. (2007). Kelime öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 141-153.
  • Kargın, F. (2019). 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığı ögeleri üzerine bir inceleme [Yüksek lisans tezi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Kargın, T., Güldenoğlu, B. ve Sümer, H. M. (2019). Morfolojik farkındalık becerilerinin okuma sürecindeki rolünün gelişimsel bakış açısıyla incelenmesi: İşiten ve işitme engelli okuyuculardan bulgular. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(2), 339-367. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.456557
  • Karşılayan, S. (2022). Ak Başat Türkçe A1-A2 kitabındaki metinlerin okunabilirlik sayısı ve metinlerdeki ses birimlerin okumaya etkisi. Türk Dünyası ve Türkçe Öğretimi, 1(1), 1-17.
  • Katı, T. ve Baş. B. (2023). Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarının söz varlığı unsurları üzerine bir araştırma. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 689-706. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2023..-1143503
  • Kavcar, C., Oğuzkan, F. ve Hasırcı, S. (2016). Türkçe öğretimi. Anı Yayıncılık.
  • Kirby, J. R., Deacon, S. H., Bowers, P. N., Izenberg, L., Wade-Wooley, L., & Parrila, R. (2012). Children’s morphological awareness and reading ability. Reading and Writing, 25(2), 389-410.
  • Kolaç, E. (2003). İlköğretim dördüncü sınıf Türkçe ders kitaplarının öğretmen görüşlerine dayalı olarak değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 105-137.
  • Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü. TDK Yayınları.
  • Korkmaz, Z. (2007). Türkiye Türkçesi grameri (şekil bilgisi). Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Kuo, L., & Anderson, R. C. (2006). Morphological awareness and learning to read: A crosslanguage perspective. Educational Psychologist, 41(3), 161-180. https://doi.org/10.1207/s15326985ep4103_3
  • Kurtdede-Fidan, N., & Gedik, H. (2019). Values in the human rights, citizenship and democracy textbook. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), 251-272.
  • Kurudayıoğlu, M. (2006, 26-27 Eylül). Türkçenin morfolojik yapısının kelime hazinesi açısından önemi [Bildiri sunumu]. Büyük Türk Dili Kurultayı, Ankara, Türkiye.
  • Kurudayıoğlu, M. (2011, 18-21 Şubat). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin kelime hazinesi [Bildiri sunumu]. Okuma Kültürü ve Söz Varlığını Geliştirme Çalıştayı, Ankara, Türkiye.
  • Kurudayıoğlu, M. ve Karadağ, Ö. (2005). Kelime hazinesi çalışmaları açısından kelime kavramı üzerine bir değerlendirme. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 293-307.
  • Kurudayıoğlu, M. ve Soysal, T. (2016). Cumhuriyet dönemi ortaokul Türkçe dersi öğretim programlarının söz varlığının geliştirilmesi açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 559-598. https://doi.org/10.16916/aded.90932
  • Göçen, G. ve Okur, A. (2015). Ortaokula yönelik söz varlığı araştırmalarının incelenmesi: Tezler. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(1), 64-79. https://doi.org/10.16916/aded.66746
  • Gürler, H. ve Yıldız, M. (2024). Doğan kardeş dergisinin söz varlığı üzerine bir araştırma. Millî Eğitim Dergisi, 53(242), 969-996. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1226031
  • Labuschagne, A. (2003). Qualitative research: Airy fairy or fundamental? The Qualitative Report, 8(1), 100-103.
  • Levesque, K. C., Kieffer, M. J., & Deacon, S. H. (2017). Morphological awareness and reading comprehension: Examining mediating factors. Journal of Experimental Child Psychology, 160, 1–20. https://doi.org/10.1016/j.jecp.2017.02.015
  • Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Sage Publications.
  • Maden, A. (2020). İlkokul Türkçe ders kitaplarının söz varlığını zenginleştirme açısından incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(76), 1631-1650. https://doi.org/10.17755/esosder.711074
  • Memiş, M. R. (2018). Yapım eki öğretiminin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin kelime hazinesi üzerindeki etkisi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 47(2), 439- 491.
  • Memiş, M. R. (2019). Morfolojik farkındalık ve morfolojik farkındalık eğitimi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(3), 1355-1368.
  • Merriam, S. B. (2009). Qualitative research: A guide to design and implementation. Jossey-Bass.
  • Merriam, S. B. (2023). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (S. Turan, Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık. (Orijinal eserin basım tarihi 2013)
  • Metsala, J. L., Sparks, E., David, M., Conrad, N., & Deacon, S. H. (2021). What is the best way to characterise the contributions of oral language to reading comprehension: Listening comprehension or individual oral language skills? Journal of Research in Reading, 44(3), 675–694. https://doi.org/10.1111/1467-9817.12362
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage Publications. Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (1-8. sınıflar). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. (2021). T.C. Resmî Gazete, (31628), 1-12. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/10/20211014-1.htm
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2022). Taslak ders kitabı ve eğitim araçları ile bunlara ait elektronik içeriklerin incelenmesinde değerlendirmeye esas olacak kriterler ve açıklamaları. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2024). İlkokul Türkçe dersi öğretim programı (1-4. sınıflar). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Muse, A. E. (2005). The nature of morphological knowledge [Doctoral dissertation, Florida State University]. FSU Digital Repository University Libraries. http://purl.flvc.org/fsu/fd/FSU_migr_etd-2161
  • Nagy, W. E., Carlisle, J. F., & Goodwin, A. P. (2014). Morphological knowledge and literacy acquisition. Journal of Learning Disabilities, 47(1), 3–12. https://doi.org/10.1177/0022219413509967
  • Nagy, W.E., & Townsend, D. (2012). Words as tools: Learning academic vocabulary as language acquisition. Reading Research Quarterly, 47(1), 91–108. https://doi.org/10.1002/RRQ.011
  • Onan, B. (2005). İlköğretim ikinci kademe Türkçe öğretiminde dil yapılarının anlama becerilerini (okuma/dinleme) geliştirmedeki rolü [Doktora tezi, Gazi Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Onan, B. (2009). Türkçe dil yapılarının ana dili eğitimindeki işlevleriyle ilgili bazı tespitler. Gazi Türkiyat Dergisi, 1(4), 83-92.
  • Onan, B. (2016). Söz varlığı terminolojisi üzerine bir analiz çalışması. Millî Eğitim Dergisi, 210, 11-29.
  • Ölker, G. (2011). Yazılı Türkçenin kelime sıklığı sözlüğü (1945-1950 arası) [Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Ömeroğlu, A. F. ve Hakkoymaz, S. (2022). Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki etkinliklerin söz varlığı öğretiminde kullanılan yöntem ve teknikler açısından değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(2), 347-362. https://doi.org/10.16916/aded.1053964
  • Özbay, M. ve Melanlıoğlu, D. (2008). Türkçe eğitiminde kelime hazinesinin önemi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 30-45.
  • Özkan, B. (2021). Eğitim bilimleri araştırmaları için doküman inceleme yöntemi. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Parlak, H. (2018). Yabancılar için Türkçe ders kitaplarında görevsel sesbilimin kullanım özellikleri üzerine bir değerlendirme. International Journal of Languages Education and Teaching, 6(4), 240-243.
  • Passaretti, B., Turkstra, L. S., Gallagher, T., Jiang, A., Cahill, P., & Campbell, W. (2023). Reporting of classroom-based morphologic alawareness ınstruction and intervention for kindergarten to grade 3 students in theliterature: A scoping review. American Speech-Language-Hearing Association, 54(2), 648-669.https://doi.org/10.1044/2022_LSHSS-22-00090
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir, Çev.). Pegem Akademi. (Orijinal eserin basım tarihi 2012)
  • Robert, A. D., & Boullaguet, A. (1997). Analyse de contenu. P.U.F.
  • Sak, R., Şahin-Sak, İ. T., Öneren-Şendil, Ç. ve Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227-250. http://doi.org/10.33400/kuje.843306
  • Sayar, B., Korkmaz Değer, F., Polat, H., Erdoğan, İ., Yeşilova, K., Taşdemir, M. ve Zengin, T. (2023). Millî Eğitim Bakanlığı 4. sınıf Türkçe ders kitabı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Sayın, H. ve Doğan, Y. (2023). İlköğretim Türkçe ders kitaplarındaki dinleme/izleme metinlerinin söz varlığı bakımından incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (65), 512-548. https://doi.org/10.21764/maeuefd.1161947
  • Sparks, E., & Deacon, S. H. (2015). Morphological awareness and vocabulary acquisition: A longitudinal examination of their relationship in English-speaking children. Applied Psycholinguistics, 36(2), 299–321. https://doi.org/10.1017/S0142716413000246
  • Stahl, S. A., & Nagy, W. E. (2006). Teaching word learning strategies: Word parts. In Stahl, S. A., & Nagy, W. E. (Ed.), Teaching word meanings (pp. 157-172). Routledge.
  • Stake, R. E. (1995). The art of case study research. Thousand Oaks: SAGE.
  • Şen, E. (2019). 1980-2008 yılları arasında yazılmış yerli çocuk tiyatrosu metinlerinin söz varlığı açısından incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(1), 79-93. https://doi.org/10.16916/aded.460754
  • Tağa, T. (2016). Kelime öğretiminde hedef kelimelerin belirlenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 45(210), 163-177.
  • Turhan, H. (2010). 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metinlerin söz varlığı açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Türk Dil Kurumu (2024). Güncel Türkçe Sözlük. 20 Eylül, 2024 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Türkben, T. (2019). Türkçe ders ve öğrenci çalışma kitaplarının deyim varlığı ve öğretimi açısından incelenmesi. Bayterek Uluslararası Akademik Araştırmalar Dergisi, 2(2), 63-90.
  • Tyler, A., & Nagy, W. (1989). The acquisition of English derivational morphology. Journal of Memory and Language, 28, 649-667.
  • Uludağ, Ç. (2010). 7.sınıf Türkçe ders kitaplarının söz varlığı açısından incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
  • Yalçın, I. U. (2019). Özgün yayınevi 4.sınıf Türkçe ders kitabı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Yapıcı, Ş. (2004). Çocukta dil gelişimi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1-17. https://www.j-humansciences.com/ojs/index.php/IJHS/article/view/101
  • Yavuz, İ. (2021). Ders kitaplarında okunabilirlik. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
  • Yavuzer, H. (2001). Eğitim ve gelişim özellikleriyle okul çağı çocuğu. Remzi Kitabevi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Zorbaz, K. Z. (2007). Türkçe ders kitaplarındaki masalların kelime-cümle uzunlukları ve okunabilirlik düzeyleri üzerine bir değerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 3(1), 87–101.
  • Wach, E., & Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. IDS Practice Paper in Brief, 13, 1-11.
Toplam 113 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Dilbilim (Diğer), Alan Eğitimleri (Diğer)
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Fadime Akgül 0000-0003-3539-2027

Banu Aktürkoğlu 0000-0001-5307-882X

Yayımlanma Tarihi 30 Mayıs 2025
Gönderilme Tarihi 8 Kasım 2024
Kabul Tarihi 16 Şubat 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 26 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Akgül, F., & Aktürkoğlu, B. (2025). Türkçe Ders Kitaplarındaki Kelimelerin Morfolojik Özellikleri, Sayıları, Sıklıkları ve Zorluk Düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(2), 464-500. https://doi.org/10.29299/kefad.1581405

2562219122   19121   19116   19117     19118       19119       19120     19124