Üstün Zekalı Öğrencilerin Deyim Algılarının Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 24 Sayı: 2, 917 - 928, 15.07.2016

Hüseyin Mertol Deniz Özcan Emine Yurteri Cennet Pamukçu

Öz

Bu çalışmada altı farklı Bilim ve Sanat Merkezine eden 10-12 yaş grubundaki üstün zekalı öğrencilerin deyim algısının incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışamının ilk aşamasında öğrencilerden Türk Dil Kurumu Atasözleri ve Deyimler Sözlüğündeki kendi istedikleri bir deyimi seçmeleri istenmiştir. Öğrencilerden seçtikleri deyimi kendi anladıkları anlama göre resmetmeleri beklenmiştir. Elde edilen resimler bir araya getirilmiş, öğrencilerin deyimleri gerçek anlamına göre mi yoksa mecaz anlamına göre mi resmettikleri tespit edilmiştir. Sonuç olarak, öğrencilerden 3’ünün deyimleri soyut olarak, 46’sının somut olarak, 22’sinin ise hem soyut hem de somut olarak resimlerde ifade ettiği görülmüştür. Yapılan gözlemler sonucu öğrencilerin %30.9 ’u deyimleri hem gerçek hem mecaz anlamı ile yansıtmış, %4.3 ’ü mecaz anlamına uygun, %64.8 ’i ise gerçek anlamı ile ifade etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Deyim Algısı, Bilim Sanat Merkezi, Üstün Zekalı Çocukların Deyim Algısı

Determination of Gifted Students’ Phrase Perceptions

Öz

The aim of this study is to determine the phrase peceptions of 10-12 years old gifted children studying in Science and Arts Centers. Students are asked to select phrases from Turkish Language Association Proverbs and Phrases Dictionary, and draw these phrases according to their understanding . After students draw their phrases, all pictures are collected and exaimed whether they draw the phrases according to their true meaning or metaphor. Acording to results of the study, 3 of the students draw the pictures using the abstract meaning of the phrases, 46 of them draw using the concrete meaning and 22 of them draw both abstract and concrete meanings of the phrases. Finally, 30.9% of the students illustrate both real and metaphor meaning of the phrases, 4.3% of them illustrate only metaphor meanings, and 64.8% of them illustrate only real meainins of the phrases.

Anahtar Kelimeler

Phrase Perception, Science and Arts Center, Phrase Perceptions of Gifted Children

Kaynakça

• Ataman, A. (2004). Üstün yetenekli/zekalı çocuk ile yaşamak. Üstün Yetenekli Çocuklar Seçilmiş Makaleler Kitabı, Çocuk Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Aksoy, Ö. A. (1988). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. Atasözleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılâp Yay.
• Bağcı, H. (2010). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Atasözlerini ve Deyimleri Algılama Düzeyleri, Türlük Bilimi Araştırmaları, 17, 91-110
• Çakır İlhan, A.Ç. (1995). Okulöncesi eğitim programlarında resim dersinin yeri. Anadolu Sanat. Sayı 4, 57-65.
• Çalışkan, N.(2009). Metaforların İzinde Bir Yazarın Kavramlar Dünyasına Giriş: Cemil Meriç’in Bu Ülke’sinde Kitap Metaforları, Dil Araştırmaları Dergisi. Sayı :487-100 ss
• Çocuk, H.E. (2012). “Öğretmen Adaylarının Deyimleri Anlamsal Açıdan Tahmin Edebilirlikleri: Mersin Üniversitesi Örneği.” Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2):46 -55.
• Deant-Read, C. H., & Szokolszky, A. (1993). Where do metaphors come from?Metaphor and Symbolic Activity, 8(3), 227-242.
• Demir, G. Y. (2005). Çevirenin önsözü. G. Lakoff & M. Johnson (Yazarlar) Metaforlar: Hayat, anlam ve dil (s. 11–15). İstanbul: Paradigma
• Göker, O. (2001). Uygulamalı Türkçe Bilgileri I, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları
• Güleryüz, H.(2002) .Yaratıcı Çocuk Edebiyatı , Pegema Yayınları, Ankara.
• Gürel, E., & Tat, M. (2010). Çoklu Zekâ Kuramı: Tekli Zekâ Anlayışından Çoklu Zekâ Yaklaşımı- na. Journal of International Social Research, 3(11).
• Gürkan, T. (1988). Çocuğun Dil Gelişim ve Eğitiminde Ailenin Rolü. Türk Dilinin Öğretimi Toplantısı 1 - 3 Ekim 1986 içinde (27-41). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Ankara.
• İşeri, K. (2010). Türk Üniversite Öğrencilerinin Deyimleri Tahmin Etme Durumları. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27: 385-405.
• Kunt,K., & Tortop, H.S. (2013). Türkiye’deki Üstün Yetenekli Öğrencilerin Bilim ve Sanat Merkez- lerine İlişkin Metaforik Algıları. . Journal of Gifted Education Research– Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi 1(2), Special Issue, Özel Sayı, 117-127.
• Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press
• Martinez, M. A., Sauleda, N., & Huber, G. L. (2001). Metaphors as blueprintsof thinking about teaching and learning. Teaching and Teacher Education,17(8), 965-977.
• McNiff, S. (1998). Handbook of the arts in qualitative research. Knowles, G. & Cole, A. (Eds). Art based research. CA: Sage, pp.29-45.
• Minkoff, Y., Riley, J.( 2011). Perspectives of time-use: Exploring the use of drawings, interviews and rating- scales with children aged 6-7 years. Journal of Occupational Science,18(4), 306-321.
• Mertol, H., Doğdu, M. & Yılar, B. (2013). Üstün Zekalı ve Yetenekli Öğrencilerin Sosyal Bilgiler Dersine İlişkin Metaforik Algıları. Journal of Gifted Education Research – Üstün Yetenekliler Eğitimi Araştırmaları Dergisi 1(2), Special Issue, Özel Sayı, 176-183.
• Örge, F. (2003). ‘’İlköğretim I. Kademe Beşinci Sınıfta Deyimlerin Öğretimine İlişkin Kullanıla- bilecek Aktivitelere Yönelik Bir Araştırma.’’Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Çanakkale.
• Özcan, A.(2010), “lköğretim Öğrencilerinin İngilizce Öğrenmeye Yükledikleri Anlamlar:Metaforik Bir Analiz” Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Qualls, C.D. ve Harris, J.L. (1999). “Effects Of Familiarity On Idiom Comprehension: African American and European American Fifth Graders.” Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 30: 141- 151.