The Effect of 5E Teaching Model on Gifted Students’ Understanding of Evaporation and Condensation

Yıl 2016, Cilt: 24 Sayı: 2, 821 - 838, 15.07.2016

Gökhan Demircioğlu Hülya Demircioğlu Selma Vural

Öz

The purpose of this study was to investigate effect of activities based on 5E model on 6th grade gifted students’ understanding levels and alternative conceptions concerning evaporation and condensation. In this study, action research method was adopted. Two activities based on 5E model were developed. The activities were applied to 23 6th grade gifted-students enrolled at Ordu Science and Arts Center. A test consisting of three different sections and semi-structured interviews were used to collect the data. The results showed that the activities based on 5E Model increased gifted students’ levels of understanding and corrected many of their misconceptions.

Anahtar Kelimeler

Evaporation, Condensation, Gifted Student, 5E Model

5E Öğretim Modelinin Üstün Yetenekli Örencilerin Buharlaşma ve Yoğuşma Kavramlarını Anlamaları Üzerine Etkisi

Öz

Bu çalışmanın amacı, 5E modeline uygun geliştirilen etkinliklerin 6. sınıf düzeyindeki üstün yetenekli öğrencilerin buharlaşma ve yoğuşma kavramları hakkındaki anlama düzeyleri ve kavram yanılgıları üzerindeki etkisini araştırmaktır. Çalışmada aksiyon araştırması yöntemi benimsenmiştir. 5E modeline dayalı iki etkinlik geliştirilmiştir. Etkinlikler, Ordu Bilim Sanat Merkezine kayıtlı altıncı sınıf düzeyinde 23 üstün yetenekli öğrenciye uygulanmıştır. Araştırmanın verileri, üç ayrı bölümden oluşan bir test, yarı-yapılandırılmış mülakatlar ve sınıf içi informal gözlemlerle toplanmıştır. Sonuçlar, 5E öğretim modeline dayalı etkinliklerin üstün yetenekli öğrencilerin anlama düzeylerini artırdığı ve kavram yanılgılarının önemli bir kısmını ortadan kaldırdığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Buharlaşma, Yoğuşma, Üstün Yetenekli Öğrenci, 5E Modeli

Kaynakça

• Ajaja, O.P. ve Eravwoke, U.O. (2012). Effects of 5E Learning Cycle on Student’s Achievement in Biology and Chemistry, Cypriot Journals of Educational Sciences, 7 (3), 244-262.
• Aktaş, M. (2013). 5E Öğrenme Modeli ve İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Biyoloji Dersi Başarısına Etkisi, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14 (3), 37-58.
• Altun, F. (2013) Üstün Yetenekli Öğrencilerin Mükemmeliyetçilik Özellikleri, Okul Motivasyonla- rı, Öğrenme Stilleri Ve Akademik Başarıları, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Ayas, A. ve Özmen, H. (2002). Lise Kimya Öğrencilerinin Maddenin Tanecikli Yapısı Kavramını Anlama Seviyelerine İlişkin Bir Çalışma, Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 19(2), 45-60.
• Baştaş, A. (2009). Öğrenme İstasyonlarında Kütle Merkezi Kavram Geliştirme Uygulaması, Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Özetler Kitabı, Eskişehir, s.46.
• Bayar, F. (2005). İlköğretim 5. Sınıf Fen Bilgisi Öğretim Programında Yer Alan Isı ve Isının Mad- dedeki Yolculuğu Ünitesi ile İlgili Bütünleştirici Öğrenme Kuramına Uygun Etkinliklerin Ge- liştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Boz, Y. (2004). Öğrencilerin Yoğuşma Konusunu Anlamaları, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurul- tayı, Temmuz, Malatya, Bildiri Özetleri Kitabı, s.414 – 415.
• Boz, Y. (2005). İlköğretim İkinci Kademe ve Ortaöğretim Öğrencilerinin Yoğuşma Konusundaki Kavram Yanılgıları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 48-54.
• Brown, S. W., Renzulli, J. S., Gubbins, E. J., Zhang, W., Siegle, D., ve Chen, C. H. (2005). Assumptions Underlying the Identification of Gifted and Talented Students, Gifted Child Quarterly, 49 (1), 68-79.
• Bybee, R.W. (1997). Achieving Scientific Literacy: From Purposes To Practices. Portsmouth: UK, Heinemann.
• Chang, J. Y. (1997). Teachers College Students’ Conceptions about Evaporation, Condensation, and Boiling, National Science Council; Grant Number: NSC 84-2511-S-152-005
• Chang, J. Y. (1999). Teacher College Students’ Conceptions about Evaporation, Condensation, and Boiling, Science Education, 83, 511–526.
• Coştu, B. (2002). Ortaöğretimin Farklı Seviyelerindeki Öğrencilerin Buharlaşma, Yoğuşma ve Kaynama Kavramlarını Anlama Düzeylerine İlişkin Bir Çalışma, Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Coştu, B. ve Ayas, A. (Eylül, 2002). Öğrencilerin Kaynama Olayı İle İlgili Görüşlerinin ve Anlamaları- nın Belirlenmesi, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Özetler Kitabı, Ankara.
• Coştu, B., Ayas, A. ve Ünal, S. (2007). Kavram Yanılgıları ve Olası Nedenleri: Kaynama Kavramı, Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 123-136.
• Cross, T. L. ve Coleman, L. J. (2014). School-Based Conception of Giftedness, Journal for the Education of the Gifted, 37(1), 94-103.
• Çakır, M. (2011). Üstün Yetenekli Öğrencilerin İletkenlik Ve Yalıtkanlık Kavramları Hakkındaki Zihinsel Modellerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Çardak, O., Dikmenli, M. ve Sarıtaş, Ö. (2008). Effect of 5E Instructional Model in Student Success in Primary School 6th year Circulatory System Topic, Asia-Pacific Forum on Science Learning and Teaching, 9(2), Article 10, p.3.
• Çeken, R., Akbüber, C., Güler, S. Z. ve Tüven, E. (2009a). Örgün ve Bireysel Eğitimde Üstün Yeteneklilerin İhtiyacının Karşılanmasında Basit Fen Aktiviteleri, Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Özetler Kitabı, Eskişehir, s.86.
• Çeken, R., Akbüber, C., Güler, S. Z. ve Tüven, E. (2009b). Elektroskop ile İlgili Basit Fen Akti- vitelerinin Üstün Zekâlı Öğrencilerin Başarı Düzeylerine Etkisi, Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Özetler Kitabı, Eskişehir, s.63.
• Demircioğlu, G., Ayas, A. ve Demircioğlu, H. ( 2005). Conceptual Change Achieved Through a New Teaching Program on Acids and Bases, Chemistry Education Research and Practice, 6(1), 36-51.
• Demircioğlu, H., Demircioğlu, G. ve Ayas, A. (2004). Kavram Yanılgılarının Çalışma Yapraklarıyla Giderilmesine Yönelik Bir Çalışma, Milli Eğitim Dergisi, 163, 121-131.
• Demircioğlu, H., Vural, S. ve Demircioğlu, G. (2014). Yapılandırmacı Yaklaşımın Üstün Yetenekli Öğrencilerin Anlamaları Üzerine Etkisi: ‘Erime-Donma’, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eği- tim Fakültesi Dergisi, 22, 31-50.
• Demircioğlu, H., Vural, S. ve Demircioğlu, G. (2012). “REACT” Stratejisine Uygun Hazırlanan Materyalin Üstün Yetenekli Öğrencilerin Başarısı Üzerinde Etkisi, Ondokuz Mayıs Üniversite- si Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(2), 101-144.
• Doğan, Z. (2007). İlköğretim Düzeyindeki Öğrencilerde ve Üstün Yeteneklilerde Kavram Gelişimi: Buharlaş- ma, Yoğuşma ve Kaynama Kavramları, Yüksek Lisans Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ercan, F. (2013) Fen Alanında Üstün Yetenekli Öğrencilerin Tanılanmasına Yönelik Bir Model Ge- liştirme Önerisi, Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi / Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Goodwin, A. (2003). Evaporation and Boiling – Trainee Science Teachers’ Understanding, School Science Review, 84(309), 131-141.
• Gönen, S. ve Akgün, A. (2005). Bilgi Eksiklikleri ve Kavram Yanılgılarının Tespiti ve Giderilme- sinde, Çalışma Yaprakları ve Sınıf İçi Tartışma Yönteminin Uygulanabilirliği Üzerine Bir Araş- tırma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(13), 99-111.
• Gubbins, E.J., Callahan, C.M. ve Renzulli, J.S. (2012). Contributions to the Impact of the Javits Act By The National Research Center on the Gifted and the Talented, Journal of Advanced Academics, 25(4), 422-444.
• Gürses, E. (2006). Durgun Elektrik Konusunda Yapılandırıcı Öğrenme Kuramına Dayalı, 5E Mode- line Uygun Olarak Geliştirilen Dokümanların Uygulanması ve Etkililiğinin İncelenmesi, Yük- sek Lisans Tezi, K.T.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Johnson, P. (1998). Children’s Understanding of Changes of State Involving the Gas State, Part 2: Evaporati- on and Condensation Below Boiling Point, International Journal of Science Education, 20(6), 695-709.
• Kanlı, E. ve Emir, S. (Mart, 2009). Fen ve Teknoloji Öğretiminde Probleme Dayalı Öğrenmenin Üstün ve Normal Zihin Düzeyindeki Öğrencilerin Başarı Düzeylerine Etkisi, Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Özetler Kitabı, Eskişehir, s.64.
• Kemaneci, G. (2012). Üstün yetenekli öğrencilerin bilim insanı hakkındaki imajlarının araştırılma- sı, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Keser, Ö. F., Çakır, M. ve Başak, H. M. (Mart, 2009). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Elektrik Konu- sundaki Kavramsal Düzeylerinin Belirlenmesi, Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Özetler Kitabı, Eskişehir, s.34.
• Kırıkkaya, E. B. ve Güllü, D. (2008). Fifth Grade Students’ Misconceptions about Heat- Tempera- ture and Evaporation-Boiling. Elementary Education Online, 7(1), 15-27.
• Köroğlu, İ. Ş. (2014). Üstün Yetenekli Çocukların Sosyal Medya Kullanım Motivasyonları, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Leana-Taşçılar, M. Z., Özyaprak, M., Güçyeter, Ş., Kanlı, E. ve Camcı-Erdoğan, S.(2014). Üstün Zekâlı ve Yetenekli Çocuklarda Mükemmeliyetçiliğin Değerlendirilmesi, Hasan Ali Yücel Eği- tim Fakültesi Dergisi, 11-1(21), 31-45.
• Marland, S. P. (1971). Education of Gifted and Talented (2 Vols.), Washington D.C: US Govern- ment Printing office.
• MEB. (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (4 ve 5. Sınıflar ) Öğretim Programı, Ankara.
• MEB. (2009). İlköğretim 1, 2 ve 3. Sınıflar Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara.
• MEB, (2007). Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi, Ankara.
• Osborne, R. J. ve Cosgrove, M. M. (1983). Children’s Conceptions of the Changes of State of Water, Journal of Research in Science Teaching, 20(9), 825-838.
• Özmen, H. (2011). Turkish Primary Students’ Conceptions about the Particulate Nature Of Matter, International Journal of Environmental & Science Education , 6 (1), 99-21.
• Özmen, H., Demircioğlu, H. ve Demircioğlu, G. (2009). The Effects of Conceptual Change Texts Accompanied with Animations on Overcoming 11th Grade Students’ Alternative Conceptions of Chemical Bonding, Computers & Education, 52(3), 681-695.
• Paik, S. H., Kim, H. N., Cho, B. K. ve Park, J. W. (2004). K-8th Grade Korean Students’ Concep- tions of ‘Changes of State’ and ‘Conditions For Changes Of State’, International Journal of Science Education, 26(2), 207-224.
• Solmaz, H. (Mart, 2009). Fizik Oyunları, Üstün Yetenekli Çocuklar II. Ulusal Kongresi, Özetler Kitabı, Eskişehir, s.87.
• Sontay, G. (2013). Üstün Yetenekli Öğrencilerle Akranlarının Çevre Okuryazarlığı Düzeylerinin Karşılaştır- malı İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Tokat.
• Taşdemir, A. ve Demirbaş, M. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersinde Gördükleri Konulardaki Kavramları Günlük Yaşamla İlişkilendirebilme Düzeyleri, Uluslar Arası İnsan Bilim- leri Dergisi, 7(1), http://www.insanbilimleri.com adresinden 10.12.2012 tarihinde indirilmiştir.
• Tytler, R. (2000) A Comparison of year 1 and year 6 Students ́ Conceptions Of Evaporation and Condensation: Dimensions Of Conceptual Progression, International Journal of Science Edu- cation, 22(5), 447 – 467.
• Valanides, N. (2000). Primary Student Teachers’ Understanding of the Particulate Nature of Matter and Its Transformations During Dissolving, Chemistry Education: Research and Practice in Europe, 1(2), pp. 249-262.
• Yaman, Y. ve Emir, S. (2014). Beyin Temelli Öğretimin Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Ya- ratıcı ve Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi, International EJER Congress Bildiriler Kitabı (ss. 1080-81), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Kongre Merkezi.
• Yaylacık, A. (2014). Üstün Yetenekli Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Öyküleyici Metin Yazma Beceri- leri, Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.