THE EFFECT OF SCIENCE INSTRUCTION BASED ON CRITICAL THINKING SKILLS ON CRITICAL THINKING DISPOSITION OF THE 7th GRADE PRIMARY SCHOOL STUDENTS

Yıl 2011, Cilt: 19 Sayı: 2, 523 - 540, 01.05.2011

Halil İbrahim Yıldırım Önder Şensoy

Öz

The aim of the present study is to research the effect of science instruction based on critical thinking skills on critical thinking disposition of the 7th grade primary school students. A quasiexperimental method is implemented and the study in which an experimental pattern with control and experiment groups is used is conducted on the 7th grade primary school students. In the experiment group, the science instruction based on critical thinking skills was used; in the control group, an experimental process wasn’t practised and the present curriculum was followed. Besides, Primary Education 7th Class Science and Technology Lesson Teacher Guide and Student Lesson- Activity Books was based in the control group and student centred science instruction was carried out. The study was performed in the Science and Technology course and lasted 12 weeks. In order to determine the critical thinking disposition of the students, the “Critical Thinking Disposition Inventory” was used as a preliminary test, a final test and a follow-up test. As a result of the study, the science instruction based on critical thinking skills was found to be more effective in raising the level of critical thinking disposition of the 7th grade primary school students when compared to the instruction was practised in the control group. Moreover, in increasing the level of critical thinking disposition, the science instruction based on critical thinking skills is found to be more effective and the instruction was practised in the control group is not effective.

Anahtar Kelimeler

Critical thinking, critical thinking disposition, science instruction

İLKÖĞRETİM 7. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ELEŞTİREL DÜŞÜNME EĞİLİMİ ÜZERİNE ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNİ TEMEL ALAN FEN ÖĞRETİMİNİN ETKİSİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimi üzerine, eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen öğretiminin etkisini araştırmaktır. Yarı deneysel yöntem, kontrol ve deney gruplu deneysel desenin kullanıldığı araştırma, ilköğretim 7. sınıf öğrencileri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Deney grubunda eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen öğretimi uygulanmış, kontrol grubunda ise deneysel bir işlem uygulanmamış mevcut müfredat takip edilerek İlköğretim 7. sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretmen Kılavuz Kitabı ve Öğrenci Ders-Etkinlik Kitabı temel alınarak öğrenci merkezli bir fen öğretimi gerçekleştirilmiştir. Araştırma Fen ve Teknoloji dersinde yapılmış ve 12 hafta sürmüştür. Öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimi düzeyini belirleyebilmek amacıyla, “Kaliforniya Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği” ön test, son test ve izleme testi olarak kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen öğretiminin kontrol grubunda uygulanan öğretime göre, ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimi düzeyini arttırmada daha etkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca eleştirel düşünme eğilim düzeyini geliştirmede eleştirel düşünme becerilerini temel alan öğretimin etkili olduğu, kontrol grubunda uygulanan öğretimin ise etkili olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eleştirel düşünme, eleştirel düşünme eğilimi, fen öğretimi

Kaynakça

• 1. Yıldırım, H.İ., Eleştirel Düşünmeye Dayalı Fen Eğitiminin Öğrenme Ürünlerine Etkisi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 2009.
• 2. Paul, W.R., Critical Thinking: Fundamental to Education for A Free Society, Educational Leadership, 42 (1), 5-14, 1984.
• 3. Naylor, D. T. & Diem, R. A., Elementary and Middle School Social Studies, U.S.A. New York: Random House, 1987.
• 4. Costa, L. A. & Lowery F.L., Techniques for Teaching Thinking, Pacific Grove, Midwest Publications, 1989.
• 5. Facione, P. A., Critical Thinking: A Statement Of Expert Consensus For Purposes Of Educational Assessment And Instruction - Executive Summary - The Delphi Report, Millbrae, Ca: The California Academic Pres. , 1990.
• 6. Feuerstein, M., Media literacy in support of critical thinking, Journal of Educational Media, 24 (1), 12-43, 1999.
• 7. Akınoğlu, O., Eleştirel Düşünme Becerilerini Temel Alan Fen Bilgisi Öğretiminin Öğrenme Ürünlerine Etkisi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 2001.
• 8. Şahinel, S., Eleştirel Düşünme Becerileri İle Tümleşik Dil Becerilerinin Geliştirilmesi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 2001.
• 9. Vural, R. ve Kutlu, O., Eleştirel düşünme: Ölçme araçlarının incelenmesi ve bir güvenirlik çalışması, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 189-199, 2004.
• 10. Güzel, S., Eleştirel Düşünme Becerilerini Temele Alan İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretiminin Öğrenme Ürünlerine Etkisi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hatay, 2005.
• 11. Özden, Y., Öğrenme ve Öğretme, Pegem A Yayınları, Ankara, 2005.
• 12. Seferoğlu, S.S. ve Akbıyık, C., Eleştirel düşünme ve öğretimi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (30), 193-200, 2006.
• 13. Kurnaz, A., İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Beceri ve İçerik Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğrencilerin Eleştirel Düşünme Becerileri, Erişi ve Tutumlarına Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Konya, 2007.
• 14. Yıldırım, H.İ., Yalçın, N. ve Şensoy, Ö., Eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen eğitiminin fen bilgisi öğretmen adaylarının akademik başarı düzeyleri ve kalıcılık üzerine etkisi, International Conference on Educational Science (ICES’08), (3), 2059-2068, 2008.
• 15. MEB, Genel Yaklaşım Sunusu. , 2007.
• 16. Paul, W. R., Critical Thinking: How to Prepare Students for a Rapidly Changing World. Dillon Beach, CA.: Foundation For Critical Thinking, Appendix B. 521-552, 1995.
• 17. http://biotechcriticalthinking.ifas.ufl.edu /docs/assignments/LitReview.pdf, Critical Thinking: A Literature Review, 2002.
• 18. Paul, R., Binker, A., Jensen, K. & Kreklau, H., Critical Thinking Handbook: 4. - 6. Grades A Guide For Remodeling Lesson Plans In Language Arts, Social Studies & Science. Rohnert Park, Ca. Foundation for Critical Thinking, Sonoma State University, 1990.
• 19. Paul, R., Binker, A., Douglas, M., Vetrano, C. & Kreklau, H., Critical Thinking Handbook: 6. - 9. Grades A Guide For Remodeling Lesson Plans In Language Arts, Social Studies & Science. Center For Critical Thinking And Moral Critique, Sonoma State University Rohnert Park, Ca 94928, 1989.
• 20. Paul, R., Binker, A., Douglas, M. & Adamson, K., Critical Thinking Handbook: High School A Guide For Redesigning Instruction. Center For Critical Thinking And Moral Critique, Sonoma State University Rohnert Park, Ca 94928, 1989.
• 21. Kökdemir, D., Belirsizlik Durumlarında Karar Verme ve Problem Çözme, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara, 2003.
• 22. Büyüköztürk, Ş., Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum, Pegema Yayıncılık, Ankara, 2006.
• 23. Kazancı, O., Lise Fen Programlarının Eleştirici Düşünme Gücünün Gelişmesindeki Rolü. Hacettepe Üniversitesi (Yayınlanmamış Doçentlik Tezi), Ankara, 1979.
• 24. Leshowitzs, B., Jenkens, K., Iteaton, S. & Bought, T.L., Fostering Critical Thinking Skills in Students With Learning Disabilities an Instructional Program, Journal Learning Disabilities, 26 (7), 483-490, 1993.
• 25. Plath, D., English, B., Connors, L. & Beveridge, A., Evaluating the outcomes of intensive critical thinking instruction for social work students, Social Work Education, 18, (2), 1999.
• 26. Mirioğlu Akçayoğlu, M., The Relationship Between Proficiency In A Foreign Language And Critical Thinking Skills, Çukurova University Institute of Social Sciences (Unpublished Doctoral Dissertation), Adana, 2002.
• 27. Hager, P., Sleet, R., Logon, P. & Hooper, M., Teaching Critical Thinking in Undergraduate Science Courses, Science and Education, (12), 303-313, 2003.
• 28. http://www.aare.edu.au/01pap/kon01173.htm, Critical Thinking of Pre-Service Teachers in Singapore: A Preliminary Investigation, 2004.
• 29. Scanlan, J. S., The Effect of Richard Paul’s Universal Elements and Standards of Reasoning on Twelfth Grade Composition, , 2006.
• 30. Connerly, D., Teaching Critical Thinking Skills to Fourth Grade Students Identified As Gifted And Talented, Graceland University (Unpublished Master Thesis), Iowa, 2006.
• 31. Stambaugh, T., Effects Of The Jacob’s Ladder Reading Comprehension Program On Reading Comprehension And Critical Thinking Skills Of Third, Fourth, And Fifth Grade Students In Rural Title I Schools (Unpublished Doctoral Dissertation), Virginia, 2007.
• 32. Chen-Chen, L., Connecting the Dots between Critical Thinking Skills and Dispositions for Middle School Students, Wayne State University (Unpublished Doctoral Dissertation), Michigan, 2006.
• 33. Ennis, T. R., Assessing and Enhancing Critical Thinking Skills: Enhanced Peer Review (EPR) With The CAT Instrument, Cookeville: Tennessee Technology University (Unpublished Doctoral Dissertation), 2007.
• 34. Reed, J.H. & Kromrey, J. D., Teaching critical thinking in a community college history course: empirical evidence from infusing Paul’s model, College Student Journal, EBSCOHOST Psychology and Behavioral Sciences Collection, , 2001.