A RESEARCH ON THE CONSUMERS’ CONSIDERATION FOR EXPIRATION DATE OF THE PACKAGED FOOD PRODUCTS: THE SAMPLE OF KASTAMONU PROVINCE’ S CENTRAL DISTRICT

Yıl 2010, Cilt: 18 Sayı: 1, 233 - 240, 01.01.2010

Neslihan Köse Kemal Yaman

Öz

This research has been carried out in the wake of the questionnarie answered by the randomly selected 116 respondents. The goal of the research reveals the behaviors of the consumers on consideration of expiration date of the packaged food products, according to their household income groups, educational levels, genders, ages and occupations. The respondents have been separated in three income groups according to their monthly incomes, as up to 750 TL, 751–1500 TL and over 1500 TL. According to the findings of the research, the safety of the food products is more important than expiration date as for the consumers. The attached importance to expiration date varies between 70,6 % and 76,9 % for the different income groups; the males and older people 50 and above take heed of expiration date much than the others, educational level doesn’t create any considerable difference and in respect of occupations, consideration ratio is between 66,7 % and 77,5 %. Rising of this ratio is deemed important from the stand point of the healthy nutrition of the consumers. A chi square test of was performed to examine the relation between the education level and the consumers’ consideration of expiration date of the products. The relation beween these variables was significant, χ2 2,N=116 = 7,377, p< 0.05, but the other relations were not significant.

Anahtar Kelimeler

Consumer, expiration date, consideration

TÜKETİCİLERİN GIDA MADDELERİNİN SON KULLANMA TARİHİNE VERDİKLERİ ÖNEM ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: KASTAMONU İLİ MERKEZ İLÇE ÖRNEĞİ

Öz

Bu araştırma, Kastamonu İli Merkez İlçesinde, farklı gelir gruplarından gayeli örnekleme yöntemi kullanılarak rastgele seçilen 116 denekle yapılan anket sonucu gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın amacı, tüketicilerin; gelir gruplarına, eğitim düzeyine, cinsiyetine, yaşına ve mesleklerine göre ambalajlı gıda maddelerinin son kullanma tarihine önem verme durumlarını ortaya koymaktadır. Aylık olarak elde edilen aile gelirine göre denekler; 750 TL’ye kadar, 751– 1500 TL ve 1500 TL’den büyük olmak üzere üç gelir grubuna ayrılmışlardır. Araştırma bulgularına göre, tüketiciler için gıda maddelerinin güvenli olması son kullanma tarihinden daha önemlidir. Son kullanma tarihine verilen önem; farklı gelir gruplarında %70,6-76,9 arasında değişmekte, erkekler ve yaşlılar 50 ve daha yukarı daha büyük oranda önemsenmekte, eğitim düzeyi önemli bir farklılık yaratmamakta ve meslekler itibariyle önemsenme durumu % 66,7- %77,5 arasında bulunmaktadır. Tüketicilerin sağlıklı beslenmeleri açısından bu oranın yükselmesi önemli görülmektedir. Yapılan ki kare testi sonuçlarına göre; tüketicilerin eğitim düzeyi ile ürünlerin son kullanma tarihlerine verdikleri önem arasında anlamlı bir ilişki bulunmuş olup diğer parametrelerde ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır, χ2 2,N=116 = 7,377, p< 0.05.

Anahtar Kelimeler

Tüketici, son kullanma tarihi, önemseme

Kaynakça

• 1. Anonim. Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği. Resmi Gazete tarih: 16 Kasım 1997, Sayı: 23172, Ankara, 1977.
• 2. Tirkeş, Ç. Yeşil Pazarlama: Türkiye’de organik Gıda Ürünlerinin Kullanımını Artırmaya Yönelik Stratejiler. Doktora Tezi, Marmara Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul 2008.
• 3. Koca, N. Bazı Yağ İkame Maddelerinin Yağı Azaltılmış Taze Kaşar Peynirinin Nitelikleri Üzerine Etkileri. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,. İzmir 2002.
• 4. Demirarslan, V. Türkiye’deki un ve unlu mamul işletmelerinin pazarlama yönetimleri açısından incelenmesi: Edirne örneği. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü,. Edirne 2006.
• 5. Aksulu, İ., Tüketicide Sağlığını Koruma Bilinci ve Satın alma Noktasında Tüketici Tutumları (Ambalajlı Gıda Ürünleri Üzerine Bir Araştırma). 4.Ulusal Pazarlama Kongresi 21. Yüzyıl Eşiğinde Ulusal Pazarlama 18-20 Kasım 1999, 300 s, Antakya-Hatay, Aydoğdu Matbaacılık, Ankara, 1999.
• 6. Albayrak, M., Ankara İlinde Gıda Maddeleri Paketleme ve Etiketleme Bilgileri Hakkında Tüketicilerin Bilinç Düzeyinin Ölçülmesi, Gıda Maddeleri Alım Yerleri ve Ambalaj Tercihleri Üzerine Bir Çalışma, TZOB, 57-67 s, Ankara, 2000.
• 7. Çalış, N., Ürün, Tüketici ve Satış Noktası Özelliklerinin Satın Alma Yeri ve Satın Alma Şekli Üzerindeki Etkilerinin Araştırılması-Gıda Maddeleri İle İlgili Bir Uygulama. 4. Ulusal Pazarlama Kongresi 21. Yüzyıl Eşiğinde Ulusal Pazarlama 18-20 Kasım 1999, 16-24 s, Antakya-Hatay, Aydoğdu Matbaacılık, Ankara. 1999.
• 8. Bal, H.S.G, Göktolga, Z.G. ve Karkacıer, O. Gıda Güvenliği konusunda Tüketici Bilincinin İncelenmesi(Tokat İli Örneği). Tarım Ekonomisi Dergisi, 12(1), 9-18. 2006.
• 9. Uzuöz, M. Büyükbay, E.O. ve Bal, H.S.G. 11. Dölekoğlu, C. Ö. Kırsal Kadınların Gıda Güvenliği Konusunda Bilinç Düzeyleri (Tokat İli Örneği). Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, Cilt 22, Sayı 2, 35-46, 2008, Bursa.
• 10. Özgül, E. ve İ., Aksulu, Ambalajlı Gıda Ürünlerinde Tüketicilerin Etiket Duyarlılığındaki Değişimler. Ege Akademik Bakış Dergisi, 6 (1): 1–10. 2006. İzmir.
• 11. Okumuş, B.A. ve S., Bulduk. Tüketicilerin Süpermarketlerdeki Alışveriş Alışkanlıkları ve Ürün Seçimini Etkileyen Etmenler. Dokuz Eylül Ün. Sosyal Bilimler Enst. Dergisi, 5(4): 70–83. 2003. Konya.
• 12. Açıkgözoğlu, S. Ürünlerde Son Kullanma Tarihinin Tüketicilerce Algılanmasına Yönelik Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyon. 2006.
• 13. Topuzoğlu, A., Hıdıroğlu, S., Ay, P. ve ark. Tüketicilerin Gıda Ürünleri ile İlgili Bilgi Düzeyleri ve Sağlık Risklerine Karşı Tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6 (4), 253-258. 2007.
• 14. Dölekoğlu, C. Ö. Tüketicilerin İşlenmiş Gıda Ürünlerinde Kalite Tercihleri, Sağlık Riskine Karşı Tutumları ve Besin Bileşimi Konusunda Bilgi Düzeyleri (Adana Örneği). Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü. Yayın no: 105. 2003. Ankara.