TURKISH ADAPTATION OF SCHAEFFER SIBLING BEHAVIOUR RATING SCALE

Yıl 2008, Cilt: 16 Sayı: 2, 379 - 388, 01.10.2008

Emine Ahmetoğlu Neriman Aral

Öz

This study aims at providing the Turkish adaptation of the Schaeffer Sibling Behaviour Rating Scale mother and sibling form , developed by Schaeffer-Edgerton and revised by Mc Hale et al., 1986 , which is applied to both the siblings and the mothers in order to rate the relationship of the sibling displaying normal development with the handicapped sibling, and testing the validity and reliability of the Turkish adaptation and determining whether there was a difference between assessments of mother and sibling’s perceptions. According to said findings, it has been determined that the Schaeffer Sibling Behaviour Rating Scale is a valid and reliable scale consisting of 30 items and five sub-aspects for use in rating of the relations of siblings with normal development and mothers.

Anahtar Kelimeler

Schaeffer Sibling Behaviour Rating Scale, Turkish adaptation, reliability, validity, handicapped children, sibling relationships.

SCHAEFFER KARDEŞ DAVRANIŞI DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİNİN TÜRKÇE UYARLAMASI

Öz

Bu çalışmada, Schaeffer-Edgerton tarafından geliştirilen, Mc Hale ve arkadaşları 1986 tarafından tekrar gözden geçirilen normal gelişim gösteren çocukların engelli kardeşleriyle olan ilişkilerini değerlendirmek amacıyla hem kardeşlere hem de annelere uygulanan Schaeffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeği’ nin anne ve kardeş formu Türkçe’ ye uyarlanarak, geçerliğinin ve güvenirliğinin araştırılması, anne ve kardeş değerlendirmeleri arasında fark olup olmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma bulgularına dayalı olarak Schaeffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeğinin Schaeffer Sibling Behaviour Rating Scale kardeş ilişkilerini normal gelişim gösteren kardeşlerin ve annelerinin değerlendirmelerini ölçmek amacıyla kullanılabilecek, 30 madde ile beş alt boyuttan oluşan, geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Schaffer Kardeş Davranışı Değerlendirme Ölçeği, Türkçe uyarlaması, geçerlik, güvenirlik, engelli çocuklar, kardeş ilişkileri

Kaynakça

• 1. Riggio, H. R. (2000). Measuring attitudes toward adult sibling relationships: the lifespan sibling relationship scale. Journal of Social and Personal Relationships, 17 (6); 707-728.
• 2. Powell, T. H. and Ogle, P. A. (1985). Brothers and sisters: A special part of exceptional families. Paul H. Brooks Publishing, 219 s., Baltimore.
• 3. Mangır, M., Aral, N. ve Kandemir, F. (1992). Çocuklarda arkadaşlık kavramı. I. Okul Öncesi Eğitimi Semineri, Hacettepe Üniversitesi, Çocuk Sağlığı ve Eğitimi Mezunları Derneği, 61 s., Ankara.
• 4. Dunn, J. (1995). İkinci çocuk (çeviri:H. Aşıroğlu). Papirüs Yayınevi, Aile ve Çocuk Dizisi: 8, No: 82, 200 s., İstanbul.
• 5. Akkök, F. (1997). Farklı özelliği olan çocuk anne babalarının yaşadıkları. Farklılıkla yaşamak, aile ve toplumun farklı gereksinimleri olan bireylerle birlikteliği. Editör: A. N. Karancı, Türk Psikologlar Derneği, I. Basım, 131 s., Ankara.
• 6. Gargiulo, R. M. (1985). Working with parents of exceptional children: A guide for professionals. Houghton Mifflin Company, 231 s., Boston.
• 7. Dyson, L. L. (1999). The psychosocial functioning of school-age children who have siblings developmental disabilities. Journal of Applied Developmental Psychology, 20 (2); 253-271.
• 8. Mc Hale, S. M., Sloan, J. and Simeonsson, R. J. (1986). Sibling relationships of children with autistic, mentally retarded and nonhandicapped brothers and sisters. Journal of Autism and Developmental Disorder, 16 (4); 399-413.
• 9. Valdivieso, C., Ribley, S., Ambler, L. (1988). NICHCY New Digest “Children With Disabilities: Understanding sibling issues”. Washington DS: Interstate Research Associates, Number: 11, Washington.
• 10. Bagenholm, A. and Gıllberg, C. (1991). Psychosocial effects on siblings of children with autism and mental retardation: a population-based study. American Journal of Mental Deficiency Research, 35; 291- 307.
• 11. Stoneman, Z. and Brody, G. H. (1993). Sibling temperaments, conflict, warmth and role asymmetry. Child Development, 64; 1786-1800.
• 12. Mc Hale, S. M., Updegraff, K. A., Tucker , C. J. and Crouter, A. C. (2000). Step in or stay out? Parent's roles in adolescent siblings' relationships. Journal of Marriage and the Family, 62; 746-760.
• 13. Özgüven İ.E. (1994). Psikolojik Testler. Yeni Doğuş Matbaası, Ankara.
• 14. Tezbaşaran, A. A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu, 2. Baskı., Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 55 s., Ankara.
• 15. Büyüköztürk, Ş. (2003). Veri analizi el kitabı. 3. Baskı., Pegem A Yayınları, 195 s., Ankara.