THEORY Z AND THE EVALUATION OF ITS PRACTICALITY IN SCHOOL MANAGEMENT

Yıl 2007, Cilt: 15 Sayı: 1, 63 - 72, 01.03.2007

Kadir Beycioğlu

Öz

In a world of change and communication, it is natural for any discipline to innovate their stagnating structures through development, and to have effects on other disciplines by developing their theories in order to pace with and manage change processes effectively. It does not seem realistic to hope that educational administration, a field that has been affected by management theories formed in other disciplines, can stand on an isolated space. This study aims to examine Theory Z, a recent theory of management mainly constructed by William Ouchi, and to make suggestions by debating its applicability in management of schools in Turkey.

Anahtar Kelimeler

Management, Theory Z, School management

Z KURAMI VE OKUL YÖNETİMİNE UYGULANABİLİRLİĞİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Sürekli olarak değişimlerin yaşandığı dünyamızda, disiplinlerin değişimlerle başa çıkabilmek ve bu süreci sağlıklı yönetebilmek için, kendilerini geliştirerek yenilemeleri ve geliştirdikleri kuramlarla farklı alanları etkilemeleri beklenen bir durumdur. Diğer alanlarda geliştirilmiş yönetim kuram ve süreçlerinden etkilenen eğitim yönetiminin de, yalıtılmış bir yörüngede kalmasını ummak çok gerçekçi görünmemektedir. Bu çalışmanın amacı, eğitim yönetimini de etkileyen değişim süreçlerinde, yakın dönem kuramlar arasında yer alan ve William Ouchi tarafından geliştirilen Z Kuramını incelemek ve Türkiye’deki okulların yönetiminde olası uygulanabilirliğini tartışarak, önerilerde bulunmaktır.

Anahtar Kelimeler

Yönetim, Z Kuramı, Okul yönetimi

Kaynakça

• Akbaba, S. (2001). Kaos ve Yönetim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Cilt: 7, Sayı:28, ss.451-469.
• Anderson, R. ve Anderson, K. (1982). Japanese HRD in Z Type Companies Training and Development Journal. Cilt: 36, Sayı:3, ss.14-23
• Balcı, A. (1992). Eğitim Örgütlerine Yeni Bakış Açıları: Kuram-Araştırma İlişkisi. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. Cilt: 25, Sayı:1, ss.27-45.
• Balcı, A. (2003). Eğitim Örgütlerine Yeni Bakış Açıları: Kuram-Araştırma İlişkisi II. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Cilt: 9, Sayı:33, ss.26-61.
• Başaran, İ.E. (1999). Yönetimde İnsan İlişkieri. (2.Baskı). Ankara: Aydan Web Tesisleri
• Bryce, T. (2005). How Do We Manage? http://projectmanagement.ittoolbox.com/blogs/featuredentry.asp?i=6606 28.11.05’ de alındı.
• Bursalıoğlu, Z. (2000). Okul Yönetimde Yeni Yapı ve Davranış. (11.Baskı). Ankara: Pegem Yayıncılık
• Cangemi, J., Kowalski, C. ve diğerleri. (1992). Exploring Values of Japanese and American Management Systems. Education. Cilt: 112, Sayı:4, ss.497-498
• Celep, C. (2004). Dönüşümsel Liderlik. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Clayton, P. (1992). Japanese Management Theory and Library Administration. The Journal of Academic Librarianship. Cilt: 18, Sayı:5, ss.298-301
• Colon, R. (2004). Organization Type Z. http://arapaho.nsuok.edu/~hancockl/Supervision/Ouchi%20Z.htm 23.10.05’de alındı
• Çelik, V. (1997). Eğitim Yönetiminde Kuramsal Gelişmeler. Eğitim Yönetimi. Cilt: 3, Sayı:1, ss.31-43.
• Çelik, V. (2000). Okul Kültürü ve Yönetimi. (2.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Dönmez, B. (1998). Sosyo-Teknik Sistem Açısından Türkiye’nin Eğitim Yönetiminde Değişme Çabaları ve Yöneticinin Konumu. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. Cilt: 4, Sayı:16, ss.503-512.
• Eren, E. (1998). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Fullan, M. (1991). The New Meaning of Educational Change (2nd ed.). New York: Teacher College Press.
• Fullan, M. (1993). Change Forces. London: The Falmer Press.
• Goodwin, R.H., Cunningham, M.L., ve Eagle,T. (2005). The Changing Role of Secondary Principal in The United States: An Historical Perspective. Journal of Educational Administration and History. Cilt: 37, Sayı:1, ss.1-17.
• Hargreaves, A. (2002). Sustainability of Educational Change: The Role of Social Geographies. Journal of Educational Change Cilt: 3, Sayı: 3-4, ss. 189-214.
• Hoy, W.K. ve Miskel, C.G. (1987). Educational Administration: Theory, Research and Practice. (3rd ed.).New York: Random House.
• Louis, S.K., Toole, J. & Hargreaves A. (1999). Rethinking School Improvement. Handbook Of Research On Educational Administration. (Eds: Murphy, J. ve Louis K.S.). San Fransisco: Jossey-Bass Inc. ss.251-257.
• Lunenberg, F.C. ve Ornstein, A.c. (2000). Educational Administration: Concepts and Practices. (3rd ed.).Belmont: Wadsworth/Thomson Learning.
• Mok, K.H. (2005). Riding Over Socialism and Global Capitalism: Changing Educational Governance and Social Policy Paradigms in Post-Mao China. Comparative Education. Cilt: 41, Sayı:2, ss.217-242.
• OECD. (2001a). What Schools for the Future?. Paris: OECD Publications.
• OECD. (2001b). New School Management Approaches. Paris: OECD Publications.
• O'Hanlon, J. (1983) Theory Z in School Administration. Educational Leadership. Cilt: 40, Sayı: 5, ss. 16-18.
• Şişman, M. (1996). Postmodernizm Tartışmaları ve Örgüt Kuramındaki Yansımaları. Eğitim Yönetimi. Cilt: 2, Sayı:3, ss.451-464.
• Şimşek, H. (1997). Pozitivizm Ötesi Paradigmatik Dönüşüm ve Eğitim Yönetiminde Kuram ve Uygulamada Yeni Yaklaşımlar. Eğitim Yönetimi. Cilt: 3, Sayı:1, ss.97-109.
• Turan, S. (2004). Modernite ve Postmodernite Arasında Bir İnsan Bilimi Olarak Eğitim Yönetimi. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt: 1, Sayı:1, ss.1-8.
• Uline C.,L. (2001). The Imperative to Change. International Journal of Leadership in Education, Cilt: 4, Sayı:1, ss.13-28.
• Wallace, M. (2004). Orchestrating the Complex Educational Change: Local Reorganization of Schools in England. Journal of Educational Change. Cilt: 5, Sayı:1, ss. 57-78.