Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarının Anlatıma Dayalı Etkinlikler Yönünden Karşılaştırılması

Yıl 2020, Cilt: 28 Sayı: 5, 2125 - 2135, 30.09.2020

Şahin Şimşek İbrahim Fatih Demirel

https://doi.org/10.24106/kefdergi.731886

Cited By: 5

Öz

Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan en kullanışlı vasıtadır. Ana dili eğitiminde dört temel beceri karşımıza çıkmaktadır. Bunlar; dinleme, okuma, konuşma ve yazmadır. Okuma ve dinleme anlamaya yönelik beceriler, konuşma ve yazma ise anlatmaya yönelik becerilerdir. Ferdin toplum içinde kendini doğru ifade edebilmesi, çevresi ile sağlıklı ilişkiler kurabilmesi, sosyal ve iş hayatında başarılı olabilmesi temel dil becerilerini tam olarak kazanmakla doğrudan ilişkilidir. Bu sebeple örgün eğitim kurumlarında bu becerilerin kazandırılması konusunda planlı ve programlı çalışmalar yürütülür. 2006 Türkçe Dersi Öğretim Programı ile anlama ve anlatım becerileri etkinliklerle öğretilmeye başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı; 2019-2020 Eğitim-Öğretim Yılında okutulan 7. Sınıf Türkçe Ders kitaplarını anlatıma dayalı etkinlikler yönünden karşılaştırmaktır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde olup veriler doküman incelemesi tekniği ile elde edilmiştir. Çalışmada elde edilen veriler, 7. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki anlatma becerisini geliştirmeye yönelik etkinliklerde; her kazanıma eşit oranda etkinlik tasarlanmadığını, bazı kazanımlara birden çok yer verilirken bazı kazanımlara yönelik hiç etkinlik olmadığını göstermektedir. Konuşma ve yazma etkinliklerinde 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda belirtilen stratejilere eşit oranda yer verilmediği bazı stratejilerin birden çok kullanıldığı, bazılarına yönelik ise hiç etkinlik olmadığı da görülmüştür. Anlatma becerilerinin geliştirilmesi için programda belirtilen her kazanıma uygun etkinlikler tasarlanmalı, etkinliklerin işlenmesinde farklı stratejiler kullanılmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Dil öğretimi, Temel dil becerileri, Anlatıma yönelik etkinlikler, Kazanım, Strateji

Kaynakça

• Akgül, A. ve diğerleri. (2019). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe 7. Sınıf Ders Kitabı, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Aksan, D. (2007). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim. Ankara: TDK Yayınları. Aktaş, Ş. ve Gündüz, O. (2001). Yazılı ve Sözlü Anlatım Kompozisyon Sanatı, Ankara: Akçağ Yayınları. Binbaşıoğlu, C. (1995). Okullarda Öğretim Sorunları. Ankara: Özkan Matbaacılık. Creswell, J. C. ( 2017). Nitel Araştırmalar İçin 30 Temel Beceri. Hasan Özcan (Çev). Ankara: Anı Yayıncılık. Dağ, M. ve Mete, F. (2017). İlköğretim 5 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Yazma ve Konuşma Becerilerinde Söz Varlığı Kullanımının Başarı Puanlarıyla İlişkisinin İncelenmesi, Karaelmas Journal of Educational Sciences 5, p.126-137. Doğan, Y. (2009). Konuşma Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Etkinlik Örnekleri, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Kış, 7(1), 185-204. Ekiz, D. (2009), Bilimsel Araştırma Yöntemleri (Genişletilmiş 2.Baskı), Ankara: Anı Yayıncılık. Erkal, H. ve Erkal, M. (2019) Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe Ders Kitabı 7. Sınıf, Ankara: Özgün Yayınları. Erkul, R. (2004). Cümle ve Metin Bilgisi, Ankara: Anı Yayıncılık. Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kır, T. ve diğerleri. (2019). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Türkçe Ders Kitabı 7, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Kurudayıoğlu, M. (2003). Konuşma Eğitimi ve Konuşma Becerisini Geliştirmeye Yönelik Etkinlikler, TÜBAR-XIII-/ Bahar. Lüle Mert, E. (2014) Türkçenin eğitimi ve öğretiminde dört temel dil becerisinin geliştirilmesi sürecinde kullanılabilecek etkinlik örnekleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(1), 23-48. MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi 6, 7, 8. Sınıflar Öğretim Programı, Ankara. MEB (2019). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar), Ankara. Misalli Büyük Türkçe Sözlük (Gözden geçirilmiş 3. Baskı), İstanbul: Kubbealtı Neşriyat. Özdemir, E. ve Binyazar, A. (1998). Yazma Öğretimi Yazma Sanatı. İstanbul: Papirüs Yayınevi. Sarıca, S. ve Gündüz, M. (1995). Güzel Konuşma Yazma, İstanbul: Fil Yayınevi. Şimşek, R. (1983). Çağdaş Eğitimde Ana Dilinin Yeri, Türk Dili, Dil Öğretimi Özel Sayısı. Temur, T., Çakıroğlu, A. (2010). Etkinliklerle Yazılı ve Sözlü Anlatım, Ankara: Pegem Akademi. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.