Covid-19 Sürecinde Okul Müdürlerinin İletişim Sürecindeki Etkililiği ile Öğretmenlerin Psikolojik Sermaye Düzeylerinin İlişkisi

Yıl 2021, Cilt: 29 Sayı: 3, 756 - 768, 01.09.2021

Aydın Karabay Mithat Korumaz Prof. Dr. İbrahim Kocabaş

https://doi.org/10.24106/kefdergi.926791

Öz

Çalışmanın amacı: Bu araştırma okul müdürlerinin iletişim sürecindeki etkililiği ile öğretmenlerin psikolojik sermayeleri arasındaki ilişkinin tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Yöntem: Araştırma nicel araştırma yaklaşımlarından ilişkisel araştırma deseninde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul ili Güngören ilçesindeki ilkokul, ortaokul ve lise öğretmenleri oluşturmaktadır. Örnekleme yöntemi olarak tabakalı örnekleme yöntemi belirlenmiştir ve örneklem 353 katılımcıdan oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak Okul Müdürlerinin İletişim Sürecindeki Etkililiği Ölçeği ve Psikolojik Sermaye Ölçeği Kısa Formu kullanılmıştır. Verilerin analizi çok bilinen bir bilgisayar programıyla yapılmıştır.
Bulgular: Araştırmanın iki değişkeni arasındaki ilişkinin tespiti için korelasyon analizi yapılmış olup araştırma sonucunda okul müdürlerinin iletişim sürecindeki etkililiği ile öğretmenlerin psikolojik sermayeleri arasında orta düzeyde ilişki bulunmuştur. Bunun sonucunda regresyon analizi yapılmış olup okul yöneticilerinin iletişim sürecindeki etkililiğinin öğretmenlerin psikolojik sermayelerinin %13’ünü açıkladığı tespit edilmiştir.
Önemli Vurgular: Araştırmanın sonucunda salgının bir sonucu olarak dijital iletişim platformlarının kullanımı konusunda okul yöneticilerine ve öğretmenlere uygulamalı eğitimler düzenlenmesi, seminer dönemlerinde psikolojik sermaye ve iletişim süreci konularına zaman ayırılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul Müdürleri, İletişim Etkililiği, Psikolojik Sermaye, Öğretmenler, Salgın

The Relationship Between the Effectiveness of School Principals in the Communication Process and the Psychological Capital Levels of Teachers During the Covid-19

Öz

Purpose: This study was conducted to determine the relationship between the effectiveness of school principals in the communication process and the psychological capital of teachers.
Design/Methodology/Approach: The research was conducted in relational research design which is one of the quantitative research approaches. The universe of the study consists of primary, secondary, and high school teachers in Güngören district of Istanbul province. The stratified sampling method was determined as the sampling method and the sample consisted of 353 participants. The Scale of Effectiveness of School Principals in the Communication Process and the Short Form of the Psychological Capital Scale were used as data collection tools. The analysis of the data was executed with a well-known computer program.
Findings: Correlation analysis was conducted to determine the relationship between the two variables of the study, and as a result of the research, a moderate relationship was found between the effectiveness of school principals in the communication process and the psychological capital of teachers. As a result of this, regression analysis was made and it was determined that the effectiveness of school principals in the communication process explained 13% of teachers' psychological capital.
Highlights: As a result of the research, it was recommended to organize practical training for school principals and teachers on the use of digital communication platforms as a result of the pandemic, and to allocate time for psychological capital and communication process during the seminar periods.

Anahtar Kelimeler

School Principals, Effectiveness of Communication, Psychological Capital, Teachers, Pandemic

Kaynakça

• Acaray, A . (2018). Örgütsel muhalefet üzerine pozitif psikolojik sermayenin etkisi: eğitim sektöründe bir çalışma . Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 ICEESS’ 18, 83-91.
• Akçadağ, T. (2014). Yönetim süreçleri. R. Sarpkaya (Ed.), Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi (s.174-196). Anı.
• Başaran, İ. E. (1994). Eğitim Yönetimi. Kadıoğlu Matbaası.
• Bolelli̇, M. (2020). Psikolojik sermayenin öznel iyi oluş üzerindeki etkileri: Türkiye'den bir araştırma. International Journal of Management and Administration, 4(8), 245-259. https://doi.org/10.29064/ijma.763064
• Bursalıoğlu, Z. (2015). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Pegem
• Çakın, M., & Külekçi̇ Akyavuz, E. (2020). Covid-19 süreci ve eğitime yansıması: öğretmen görüşlerinin incelenmesi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 6 (2), 165-186. https://doi.org/10.24289/ijsser.747901
• Creswell, J.W. (2012). Educational research. Pearson.
• Cüceloğlu, D. (2002). “Keşke”siz bir yaşam için: İletişim donanımları. Remzi
• Çınar, O. (2010). Okul müdürlerinin iletişim sürecindeki etkililiği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 267-276.
• Dökmen, Ü. (2006). İletişim çatışmaları ve empati. Sistem
• Durğun, S. (2006). Örgüt kültürü ve örgütsel iletişim. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 112-132.
• Ekiz, D. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı.
• Erdoğan, İ. (2014). Eğitim ve okul yönetimi. Alfa.
• Eroğlu, E . (2013). Örgütsel iletişimin iş görenlerin duygu gösterimlerinin yönetimine olan etkisi . Selçuk İletişim, 6 (3) , 18-33.
• Eren, E. (2016). Yönetim ve organizasyon. Beta
• Eren, E. (2017). Örgütsel davranış ve yönetim psikolojisi. Beta
• Erkmen, T., & Esen E. (2012). Psikolojik sermaye konusunda 2003-2011 yıllarında yapılan çalışmaların kategorik olarak incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(19), 89-103.
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. Sage publications.
• Fraenkel, J.R., & Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education. McGraw-Hill Higher Education.
• Frederickson, B.L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The broaden-and-build theory of positive emotions. Am Psychol, 56(3), 218-226.
• Frederickson, B.L. (2004). The broaden-and-build theory of positive emotions. Philosophical Transactions of The Royal Society, 359(1444), 1367-1377.
• Gillham, J., & Seligman, P. (1999). Footsteps on the road to a positive psychology. Behaviour Research and Therapy, 37, 163-173.
• Gizir, S., & Şimşek, H. (2005). Communication in an academic context. Higher Education, 50, 197-221.
• Gorgievski, M.J., Halbesleben, J.R.B. & Bakker, A.B. (2011). Introduction Expanding the boundaries of psychological resource theories. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 84, 1–7.
• Güngören Kaymakamlığı, (2020) http://www.Güngören.gov.tr/egitim-kultur
• Hoy, W., & Miskel, C. (2015). Okullarda iletişim. S.Akbaba & S. Turan (Çev. Ed.), Eğitim yönetimi: teori araştırma ve uygulama (s 340-373).
• Karakaya, İ. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. A.Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel araştırma yöntemleri (s.55-84). Anı.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel.
• Keleş, H. N. (2011). Pozitif psikolojik sermaye: tanımı, bileşenleri ve örgüt yönetimine etkileri. Organizasyon Ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 343-350.
• Keser, S., & Kocabaş, İ. (2014). İlköğretim okulu yöneticilerinin otantik liderlik ve psikolojik sermaye özelliklerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 1(1), 1-22.
• Kline, R. B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. NY: Guilford.
• Kocabaş, İ. (2014). Örgütsel iletişim. S. Turan (Ed.), Eğitim yönetimi teori araştırma ve uygulama (s.189-224). PegemAkademi.
• Koçel, T. (2018). İşletme yöneticliği. Beta
• Kösterelioğlu, M., & Argon, T. (2010). Okul yöneticilerinin iletişim sürecindeki etkililiğine ilişkin öğretmen algıları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 1-17.
• Külekçi Akyavuz, E., & Çakın, M. (2020). Covid-19 Salgınının Eğitime Etkisi Konusunda Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Turkish Studies, 15(4),723-737. https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44140
• Lunenburg, C., & Ornstein, C. (2013). Eğitim yönetimi. G. Arastaman (Çev. Ed.), Nobel
• Luthans, F., Luthans, K. W., & Luthans, B. C. (2004). Positive psychological capital: Beyond human and social capital. Management Department Faculty Publications 47(1), 45-50. http://digitalcommons.unl.edu/managementfacpub/145
• Luthans, F., & Jensen, S.M. (2002). Hope: A new positive strength for human resource development. Human Resource Development Review, 1(3), 57-62.
• Luthans F., Youssef C., & Avolio B. (2006). Psychological capital development: toward a micro‐intervention, Journal of Organizational Behaviour, 27(3), 387-393.
• Luthans, F., Avolio, B.J., Avey, J.B. & Norman, S.M. (2007). Positive psychological capital: measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel Psychology, 60, 541–572
• Luthans, F., & Youssef, C. (2007). Emerging positive organizational behavior. Leadership Institute Faculty Publications, 33(3), 321-349.
• Luthans, F., & Youssef, C. M. (2004). Human, social, and now positive psychological capital management: ınvesting in people for competitive advantage. Management Department Faculty Publications, 33(2), 143-160. https://digitalcommons.unl.edu/managementfacpub/154
• Mcmillan, J. & Schumacher S. (2014). Research in Education: Evidence-Based Inquiry , Pearson New International Edition.
• Mevzuat, (2020). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=19942&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5
• Milli Eğitim Bakanlığı, (2020). Haber arşivi.
• Oruç, E. (2018). Psikolojik sermaye ölçeği kısa formunun Türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Studies Economics, Finance and Politics, 13(14), 141-151. doi Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13618
• Önen, Ö. (2016). Yönetim süreçleri. E.Doğan Kılıç (Ed.), Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi (s. 87-108). Eğiten Kitap.
• Özdemir, M. (2018). Eğitim yönetimi: Alanın temelleri ve çağdaş yönelimler. Anı.
• Özmen, F., & Yörük, S. (2007). Okul yöneticilerinin iletişim sürecindeki etkililiği ölçeğinin geliştirilmesi. Milli Eğitim, 36(174), 88-105.
• Seligman, M. (1998). Learned optimism. Pocket books.
• Seligman, M. (2002). Positive psychology, positive prevention, and positive therapy. C.R.
• Sönmez, V., & Alacapınar, F.G. (2014). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Anı.
• Synder & S. J. Lopez (Ed. ), Handbook of positive psychology (s.3-9). Oxford
• Sucu, İ. (2020). Yeni dünya düzeninde dönüşümün iletişim ve medyadaki ilk adımları: covid-19 sonun başlangıcında yeni bir dijital çağ. İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 556-566. https://dergipark.org.tr/en/pub/johass/issue/57478/772366
• Tösten, R., & Özgan, H. (2017). Öğretmenlerin pozitif psikolojik sermayelerine ilişkin algılarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 16(62), 867-889. https://doi.org/10.17755/esosder.306900
• Yamane, T. (2006). Temel örnekleme yöntemleri. A.Esin vd (Çev. Ed.). Literatür
• Yıldız, D. & Uzunsakal, E. (2018). Alan araştırmalarında güvenilirlik testlerinin karşılaştırılması ve tarımsal veriler üzerine bir uygulama. Uygulamalı Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 14-28.