SINIF ÖĞRETMENLERININ SINIF İÇI EKOLOJIK AYAK İZI FARKINDALIĞI ARTTIRMA UYGULAMALARI

Yıl 2022, Cilt: 30 Sayı: 3, 633 - 644, 31.07.2022

İbrahim Aslan , Mehmet Demirkol

https://doi.org/10.24106/kefdergi.933901

Cited By: 4

Öz

Bu araştırma ile sınıf öğretmenlerinin sınıf içi ekolojik ayak izi farkındalığı arttırmaya yönelik yaptıkları uygulamaları belirlemek amaçlanmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden temel nitel araştırma modeli ile şekillenen bu araştırmanın çalışma grubunu 2019-2020 eğitim öğretim yılı Diyarbakır il merkezinde görev yapmakta olan ve amaçlı-ölçüt örneklem yöntemi ile belirelen 28 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın veri toplama sürecinde sınıf öğretmenleri ile görüşmeler yapılmıştır. Yapılan görüşmelerde yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile hazırlanmış sorular kullanılmış ve bu sorular ile elde edilen verilerin analiz sürecinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Sınıf öğretmenleri ile yapılan görüşmeler sonucunda; Ekolojik ayak izi uygulamalarının ilkokuldan itibaren verilmesi gerektiği, öğretmenler tarafından ifade edilmiştir. Sınıf öğretmenlerinin ekolojik ayak izini azaltmaya yönelik yapmış oldukları uygulamaların ekolojik ayak izi bileşenlerini kapsadığı ve bu etkinliklerin çocuklarda çevre bilincinin, sorumluluk ve yardımlaşma duygusunun, doğa ve hayvan sevgisinin, koruma ve sahiplenme duygusunun gelişmesini sağladığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenlerin, ekolojik ayak izi uygulamaları ile sürdürülebilir yaşam fırsatları geliştirmeye yönelik yaptıkları etkinlikler sürecinde, okul imkanlarının kısıtlı olması, veli ve yöneticilerden yeterli desteğinin olmaması, öğretim programının yetersiz ve sınıf mevcutlarının kalabalık olması gibi zorluklarla karşılaştıkları tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

çevre eğitimi, ekolojik ayak izi, sınıf öğretmeni, sınıf içi uygulamalar, çevre eğitimi, ekolojik ayak izi, sınıf öğretmeni, sınıf içi uygulamalar

Classroom Teachers' In-Class Ecological Footprint Awareness Raising Practices

Öz

With this research, it is aimed to determine the practices of classroom teachers to increase awareness of ecological footprint in the classroom. The study group of this research, which is shaped by the basic qualitative research model among the qualitative research methods, consists of 28 classroom teachers who work in Diyarbakır city center in the 2019-2020 academic year and are determined by the purposeful-criterion sampling method. During the data collection process of the research, interviews were made with classroom teachers. In the interviews, questions prepared with semi-structured interview technique were used and content analysis was used in the analysis process of the data obtained with these questions. As a result of the interviews with the classroom teachers; It was stated by teachers that ecological footprint practices should be given from primary school. It has been concluded that the practices of classroom teachers to reduce the ecological footprint include components of the ecological footprint, and these activities provide children with the development of environmental awareness, sense of responsibility and cooperation, love of nature and animals, and a sense of protection and ownership. It was determined that classroom teachers faced difficulties such as limited school facilities, lack of sufficient support from parents and administrators, insufficient curriculum and crowded class sizes during the process of ecological footprint practices and activities to develop sustainable living opportunities.

Anahtar Kelimeler

environmental education, ecological footprint, classroom teacher, classroom practices

Kaynakça

• Aksay, C., Ketenoğlu, O., ve Kurt, L. (2005). Küresel ısınma ve iklim değişikliği. Selçuk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi, 1(25), 29-41.
• Atasoy, E. (2005). Çevre İçin Eğitim: İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir çalışma. Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Babaoğlan, E., Çelik, E. ve Nalbant, A. (2018). İdeal öğrenci velisi üzerine nitel bir çalışma. e-Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 51-56.
• Bakar, N. (2019). Çevre eğitimi programının beş yaş çocuklarının çevre kavramı hakkındaki bilişsel yapıları üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
• Birel, F.K (2019). Sürdürülebilir Kalkınma. N. Özgen ve M. Kahyaoğlu (Ed.), Toplumsal değişim ve sürdürülebilirlik içinde (ss. 53-69) Ankara: Pegem Akademi.
• Bülbül, Y. (2007). Ortaöğretim çevre ve insan dersinde işbirlikli öğrenme yönteminin çevreye yönelik tutumlara ve erişiye etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Chachra, V. (1992). A perspective on linking multimedia digital libraries. Information Technology and Libraries 11(1): 41-42.
• COM. (2001). A Sustainable Europe For A Better World: A European Union Strategy For Sustainable Development Communication From The Commission, Brussels
• Çamur, D. & Vaizoğlu, S. (2007). Çevreye ilişkin önemli toplantı ve belgeler. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 297-306.
• Ekiz, D. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. (2.Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erdoğan, M., Kostova, Z., ve Marcinkowski, T. (2009). Components of environmental literacy in elementary science education curriculum in Bulgaria and Turkey. Science and Technology Education Eurasian Journal of Mathematics, 5(1), 15- 26.
• FAO (2016). Dünya Ormanlarının Durumu. (BM Gıda ve Tarım Örgütü) Roma, İtalya,
• Fidan, N. K. (2008). İlköğretimde araç-gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 1(1), 48– 61.
• Gül, F. (2013). İnsan-doğa ilişkisi bağlamında çevre sorunları ve felsefe. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 17-21.
• Güngör, H. (2017). Bir okul öncesi eğitim kurumunda ekolojik ayak izi uygulamaları ile sürdürülebilir yaşam fırsatlarının geliştirilmesi. Doktora Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli.
• Hirst, N. (2019) Education for sustainability within early childhood studies: collaboration and inquiry through projects with children, Education 3-13, 47(2), 233- 246.
• Jaus, H. H. (1984). The development and retention of environmental attitudes in Elementary school children, The Journal Of Environmental Education, 15(3), 33-36.
• Jaus, H.H. (1982). The effect of environmental education instruction on children's Attitudes toward the environment. Science Education, 66, 689-692.
• Kırıktaş, H. (2019). Sürdürülebilir Kalkınma. N. Özgen ve M. Kahyaoğlu (Ed.), İnsanlığın geleceği ve sürdürülebilirlik. (ss. 94-111) Ankara: Pegem Akademi.
• Kumar, R. (2011). HRM Strategic Analysis Text and Cases, International Publishing House Pvt. Ltd. New Delhi.Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulamalar İçin Bir Rehber. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma: Desen ve Uygulamalar İçin Bir Rehber. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. Thousand Oaks, California: Sage.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı, Ankara: MEB.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2018). Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programı, Ankara: MEB.
• Neubert, S. (2001). “Wasser und Ernährungssihereit”, Aus Politik und Zeitgeschichte, APuZ B, 13(22), 48-49.
• Onur, A., Çağlar, A. & Salman, M. (2016). 5 Yaş okulöncesi çocuklarda atık kâğıtların sürdürülebilir yaşam fırsatlarının geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(5) 2457- 2468.
• Özpınar, M. ve Sarpkaya, R. (2010). Köyde görev yapan sınıf öğretmenlerinin sorunları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 17-29.
• Stokes, E., Edge, A., & West, A. (2001). Environmental education in the Educational systems of the European Union, Synthesis Report Commissioned by the Environment Directorate- General of the European Commission.
• Tanrıverdi, B. (2009). Sürdürülebilir çevre eğitimi açısından ilköğretim programlarının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(151), 89-102.
• Toran, M. (2017). Erken çocukluk eğitimi için sürdürülebilir kalkınma: Türkiye kökenli yayınlara yönelik bir değerlendirme. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 1(1) 33- 44.
• Tuncer, M, Özüt, A. (2017). Evaluation of primary school levels elective lessons evaluation criterias to teachers and school managers. Educational Reflections, 1(1), 51-65.
• Turan, S. (2013). Nitel Araştırma Nedir? (Çev. Ed: S. Turan.) Nitel Araştırma Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber. (3. Baskıdan çeviri), Ankara: Nobel Yayınları.
• WWF, (2012). Türkiye’nin Ekolojik Ayak İzi Raporu, 2012.
• WWF. (2018). Living Planet Report- 2018: Aiming Higher. Grooten, M. and Almond, R.E.A.(Eds). WWF, Gland, Switzerland.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştirma yöntemleri. Qualitative Research Methods in Social Sciences. 221-250.