Sürdürülebilir Kent ve Kentsel Kimlik Bağlamında Bergamaİzmir Örneğinin Değerlendirilmesi

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 4, 654 - 672, 15.12.2018

Demet Gülhan

Öz

Bergama sahip olduğu doğal ve kültürel değerleri ile
hem Türk hem de Dünya kültürü açısından sürdürülmesi gerekli önemli bir tarih,
kültür ve turizm kenti olarak kabul edilmektedir.

Güzel doğası, şifalı doğal kaynakları, pek çok ürünün
yetiştirilebildiği verimli topraklarından ötürü “çevre bileşenleri” ile tarihi-
kültürel değerlerinden ötürü 
“beşeri-kültürel çevre bileşenleri” Bergama’yı kentsel kimliğe sahip
sürdürülmesi gerekli önemli yerleşim yerlerinden biri haline getirmiştir.
Ancak,  Bergama’nın
tarihsel-kültürel-doğal değerlere sahip kentsel kimliği; kontrolsüz nüfus
artışı, çok katlı ya da gecekondu niteliğindeki yapılaşmalar, antik izlerin
zamanla silinmesi,  mekânsal bilinç
yoksunluğu gibi pek çok nedene bağlı olarak, zarar görme ya da tamamen yok olma
riski taşımaktadır. Bergama’nın sahip olduğu doğal ve kültürel değerleri, mekânsal
planlama kararları ve bu planlamaların kent üzerindeki etkileri bu çalışma
kapsamında detaylı olarak irdelenmiş olup, Bergama’nın tarihsel süreç içinde
oluşan kimliğinin ortaya çıkarılarak sürdürülebilmesi amacıyla çözüm önerileri
geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sür, ken, ber

The Evaluatıon Of Bergama/İzmır In The Context Of Sustaınable Cıty And Urban Identıty

Öz

Bergama has been accepted as the one
of the most important cultural heritage of the World. Therefore Bergama should
be sustained with its all natural and cultural values forever.

Bergama’s urban identity is composed
of both environmental (beautiful nature, healthy natural sources, and fertile
lands) and cultural components (multilayered cultures). However this city has
been under the risk of losing its historical-cultural-natural values because of
uncontrolled population growth, multi-story buildings, slum buildings, lack of
perseveration knowledge etc.

In this article it is attempted to
investigate the sustainability of Bergama with all its natural-cultural and
historical values. In this context the city was examined according to its
planning decisions and buildings from Antique Period to these days.  By means of this analysis it is planned to
develop some suggestions for the natural and cultural sustainability of the
city.

Anahtar Kelimeler

Sustainability, Urban İdentity, Bergama

Kaynakça

• ANONİM, 2010. Bergama (İzmir) İmar Planı Açıklama Raporu, PLAR Planlama Yayıncılık Reklamcılık Turizm İnşaat Ticaret Ltd. Şti.
• ANONİM, 2012. Bergama (İzmir) Koruma İmar Planı Açıklama Raporu, Bergama Belediyesi, İmar ve Şehircilik Müdürlüğü.
• BAÇ, S.,2012. “Tarihsel Bir Kentin Morfolojisi: Bergama Kent Örgütlenmesi” Ege Coğrafya Dergisi, 21/1(2012), İzmir.
• EKİNCİ, O.,(1992). “Kent Planlamasında ‘Kültürel Kimlik Sorunu”, Ege Mimarlık Dergisi, 1992/2, sf:39-42.
• ERİŞ, E. 1979. Bergama Uygarlık Tarihi, İzmir: Karınca Matbaacılık ve Tic.Koll. Şti.
• UNESCO World Heritage Center 2013. Pergamon and its Multilayered Cultural Landscape World Heritage Nomination Dossier, January 2013.
• GÜNVER, E. 2007. Bergama Kentinin Sosyo-Ekonomik Özellikleri ve EğitimÜzerindeki Etkileri, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Orta Öğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim dalı, Coğrafya Öğretmenliği Programı Yüksek Lisans tezi, İzmir.
• GÜLHAN, D. 2016. Sürdürülebilir Kent ve Kentsel Kimlik Örnekler: Birgi ve Bergama, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Çevre Ana Bilim Dalı Basılmamış Doktora Tezi.
• HOFFMANN, A. 2003. “Pergamon’daki Kızıl Avlu: Geleceğe Yönelik Perspektiflerle Ayrıntılı Bir Araştırma Tarihçesi”, Anadolu/Anatolia, Sayı 25, 2003.
• İLGAR, E.,(2008). “Kent Kimliği ve Kentsel Değişimin Kent Kimliği Boyutu: Eskişehir Örneği”. Anadolu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Mimarlık Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir.
• KARADAĞ, A., KOÇMAN A.,(2007). “ Coğrafi Çevre Bileşenlerinin Kentsel Gelişim Süreci Üzerine Etkileri: Ödemiş (İzmir) Örneği, Ege Coğrafya Dergisi, 2007, Sayı 16, Sf 3-16.
• KARADAĞ, A., (2009). “ Kentsel Ekoloji: Kentsel Çevre Analizlerinde Coğrafi Yaklaşım”, Ege Coğrafya Dergisi, 2009, Sayı 18(1-2), Sf 31-47.
• KENTLEŞME ŞURASI, (2009b). T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Kentleşme Şurası 2009 Komisyon Raporları, Ankara, 04–07 Mayıs 2009.
• NALKAYA, S.,(2006). “ Kentsel Dönüşüm ve Kent Kimliği”. Yapı Dergisi, Sayı:292, s:39-43.
• TUNÇER, M., (2014). Tarihi Çevre Yok Olurken: Amasra, Bergama, Kaş, Uçhisar Örnekleri. Alter Yayınları.
• PEKER, F. 1991. 1923–1933 Yılları Arasında Bergama Kazasının Sosyal ve Kültürel Durumu, T.C. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim dalı, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• http://en.wikipedia.org/wiki/Red_Basilica#/media/File:Red_Basilica_plan.svg
• http://www.ikiteker.org/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&p=60031
• http:www.solencol.com/b10.htm