Bisiklet ve Yaya Ulaşımının Milli Parklarda Karbon Ayak İzi Etkilerinin Araştırılması

Yıl 2019, Cilt: 12 Sayı: 3, 460 - 474, 15.09.2019

Hayri Ulvi Hülagü Kaplan

https://doi.org/10.35674/kent.600163

Cited By: 1

Öz

Artam
nüfus, gelişen teknoloji ve kentlerin büyümesi kaynakların ve çevrenin
kirlenmesine neden olmaktadır. İnsanoğlunun neden olduğu bu kirlilik ve doğada
oluşturduğu tahribat doğayı geri dönüşü olmayan bir yola sokmaktadır. İnsanlık
ortaya çıkan bu kirlilik ve tahribatı farkına varması ile doğa koruma ve
sürdürülebilirlik kavramını ortaya atmışlardır. Milli parklar bu koruma
fikrinin ortaya çıkması ile ortaya çıkmıştır. İlk milli park ise ABD
Yellowstone Milli Parkı olarak kaynaklara geçmiştir. Ülkemizde ise 1956 da
yürürlüğe giren 6831 sayılı Orman Kanununun 25.maddesi ile kanuni bir uygulama
alanı bulmuştur. Milli parklar dünya ve ülkemiz için korunması gereken nadide
doğal güzelliklerin yer aldığı bölgelerdir. Milli parklar sürdürülebilirliğin
ön planda olduğu alanlardır. Bu yüzden milli parklara ulaşım ve park içindeki
ulaşım sirkülasyonun sürdürülebilir, çevre dostu ve duyarlı olması
gerekmektedir. Fosil yakıtlı karbon kaynaklı yakıtlı taşıtların kullanılması
böylesine hassas alanlardan emisyonu ve karbon ayak izini artırmakta ve çevreye
zarar vermektedir. Bu sebeple alternatif ulaşım sistemleri böylesine hassas
alanlarda kullanılmalıdır. Alternatif ulaşım sistemlerinin en sağlıklı ve
maliyeti en düşük olan sistemler yaya ve bisiklet ulaşımıdır. Altyapı
maliyetleri ve yatırım maliyetlerinin düşük olması ve insan sağlığı için
yararları olması nedeniyle tercih edilmesi gereken ulaşım türleri olarak
gösterilmektedir. Bu çalışma kapsamında Beyşehir ve Kızıldağ Milli Parklarında
çevre dostu ulaşım sistemleri bisiklet ve yaya ulaşımının karbon ayak izi
araştırılması yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kentsel Ulaşım, Çevre, Milli Parklar, Karbon Ayak İzi

Investigation of Carbon Footprint Effects of Bicycle and Pedestrian Transportation in National Parks

Öz

Increasing population, developing technology and
growth of cities cause pollution of resources and environment. This pollution
caused by mankind and the destruction it creates in nature puts nature on an
irreversible path. When humanity realized this pollution and destruction, they
put forward the concept of nature protection and sustainability. National parks
emerged with the emergence of this conservation idea. The first national park
is known as Yellowstone National Park. In our country, the Forest Law No. 6831
entered into force in 1956 with the 25th article has found a legal application
area. National parks are regions where there are rare natural beauties that
must be protected for the world and our country. National parks are areas where
sustainability is at the forefront. Therefore, transportation to national parks
and transportation within the park should be sustainable, environmentally
friendly and sensitive. The use of fossil fueled carbon-based fuel vehicles
increases emissions and carbon footprints from such sensitive areas and harms
the environment. Therefore alternative transportation systems should be used in
such sensitive areas. Pedestrian and bicycle transportation systems are the
healthiest and the lowest cost of alternative transportation systems.
Infrastructure costs and investment costs are low, and because of the benefits
for human health are shown as the preferred mode of transport. The aim of this
study is to investigate the carbon footprint of environmentally friendly
transportation systems bicycle and pedestrian transportation in Beyşehir and
Kızıldağ National Parks.

Anahtar Kelimeler

Urban Transportation, Environment, National Parks

Kaynakça

• ALICA, S. S. G. (2012). Tabiatı ve Biyolojik Çeşitliliği Koruma Kanunu Tasarısı'nın Doğa Koruma Mevzuatı Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Ankara Barosu Dergisi, (3).
• AYATAÇ, H. (2016). Kentsel Ulaşım Planlaması ve İstanbul, İTÜ Vakfı Dergisi, 71, 31-35.
• ÇAĞLAK, E., & KARSLI, B. (2014). Beyşehir Gölü’ndeki sudak (Stizostedion lucioperca, Linnaeus 1758) balığı kasında bazı ağır metallerin birikiminin araştırılması. J Agric Sci, 20, 203-214.
• ÇOLAK, A. (2001). Ormanda Doğa Koruma, (Kavramlar-Prensipler-Stratejiler-Önlemler), Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü Yayını, ISBN: 975-8273-33-7, Ankara,
• EAGLES, P. F., MCCOOL, S. F., & HAYNES, C. D. (2002). Sustainable tourism in protected areas. Guidelines for planning and management, 25-30.
• ELBEYLİ, Ş. (2013). Kentiçi Ulaşımda Bisikletin Konumu Ve Şehirler İçin Bisiklet Ulaşımı Planlaması: Sakarya Örneği (Doctoral dissertation, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• GLAVOVIC, B. C. (1996). Resolving people-park conflicts through negotiation: reflections on the Richtersveld experience. Journal of Environmental Planning and Management, 39(4), 483-506.
• KAPLAN, H. (1991). Kentsel Ulaşım Planlaması I.(Ders Notları Çoğaltması), Ankara.
• KARASAR, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar-ilkeler-teknikler. Nobel Yayın Dağitim.
• KERVANKIRAN, İ., & ERYILMAZ, A. G. (2015). Milli parkların sürdürülebilir kullanımı ve yönetim planı önerisi: Isparta ili örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 34, 173-190.
• KURDOĞLU, O. (2011). Dünyada Doğayı Koruma Hareketinin Tarihsel Gelişimi ve Güncel Boyutu. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 8(1), 59-76.
• NEVES, A., & BRAND, C. (2019). Assessing the potential for carbon emissions savings from replacing short car trips with walking and cycling using a mixed GPS-travel diary approach. Transportation Research Part A: Policy and Practice, 123, 130-146.
• ÖZEL, Z. (1983). Milli Parklar ve Yaban Hayatı Semineri, Orman Bakanlığı Milli Parklar, Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü Yayınları, İzmir.
• PRIMACK, R. B. (1993). Essentials of conservation biology (Vol. 23). Sunderland: Sinauer Associates.
• SANTOS, G. (2017). Road transport and CO2 emissions: What are the challenges?. Transport Policy, 59, 71-74.
• TÜSTAŞ. (1999). (Türkiye Sınai Tesisler A.S.) “Beyşehir Gölü Yüzey Su Toplama Havzası Yönetim Planı” Raporu.
• URSAVAŞ, S., & ÇETİN, B. (2013). Contribution to the Moss Flora of Kizildağ (Isparta) National Park in Turkey. Current progress in biological research, 41.
• YAZICIOĞLU, Y., & ERDOĞAN, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Detay Yayıncılık, Ankara, (s 53).
• YÜCEL, M., & BABUŞ, D. (2005). Doğa Korumanin Tarihçesi ve Türkiye’deki Gelişmeler. Doğu Akdeniz Ormancılık Araştırma Müdürlüğü DOA Dergisi, 11, 151-175.
• WACKERNAGEL, M., & YOUNT, J. D. (2000). Footprints for sustainability: the next steps. Environment, development and sustainability, 2(1), 23-44.
• URL 1: www.ipcc.ch, Intergovernmental Panel on Climate Change, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019
• URL 2: www.vw com.tr, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019
• URL 3: www.dogusotomotiv.com.tr, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019
• URL 4: www.mercedes-benz.com.tr, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019
• URL 5: www.hyundai.com.tr, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019
• URL 6: www.bmf.co.uk, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019
• URL 7: www.sprinderling.com, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019
• URL 8: https://yigm.ktb.gov.tr/TR-10297/beysehir-golu.html, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019
• URL 9: http://www.wwf.org.tr/, Son Erişim Tarihi: 01/08/2019