Urbanization Process In Bahçelievler District

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 6, 2568 - 2584, 15.11.2024

Mesut Şimşek , Mesut Doğan

https://doi.org/10.35674/kent.1487866

Öz

Urbanization activities in Bahçelievler district started with the intense immigration that Istanbul received in the 1950s. Before this date, the area consisted of Yenibosna and Kocasinan villages and surrounding farms for many years and was included in the rural areas of Istanbul and Bakırköy. With the migration from the countryside that started in the 1950s, Istanbul grew rapidly and Bahçelievler became an important part of the city. The state road D.100 (E-5) passing through the south of Bahçelievler and the factories built around it were the most important factor affecting the growth of the settlement. As a result of migration, the old villages in the research area grew unplanned towards the southern highway and merged with the settlements that started to form on the highway. Apart from this, the area corresponding to Bahçelievler Neighborhood was urbanized in line with the plan designed by Henri Prost. Thus, both unplanned and planned urbanization is observed in the research area. Structural differences of urbanization activities taking place in different areas of Bahçelievler, forms the basis of current urban problems. Compared to the part where unplanned urbanization is seen due to migration, the infrastructure problems in the district are minimal in Bahçelievler Neighborhood, which develops according to Prost’s plan. The district is also located in the first-degree earthquake zone. Urban transformation activities, accelerated by earthquake risk, are not fully implemented in Bahçelievler. Although the demolition and reconstruction of old or weak buildings increases the number of earthquake-resistant buildings, it does not provide a solution to existing infrastructure problems. Urban problems in Bahçelievler will be solved when urban transformation activities are implemented in a wide area. Additionally, while implementing urban transformation, care should be taken to ensure that the population in the district does not increase.

Anahtar Kelimeler

İstanbul, Bahçelievler, Urbanization, Urban Transformation, Urban Problems

Bahçelievler İlçesinde Kentleşme Süreci

Öz

Bahçelievler ilçesinde, kentleşme faaliyetleri İstanbul’un 1950’lerde aldığı yoğun göçle başlamıştır. Bu tarihten önce saha, uzun yıllar boyunca Yenibosna ve Kocasinan köyleri ile çevresindeki çiftliklerden ibaret olup İstanbul ve Bakırköy’ün kırsal alanlarına dahildir. 1950’li yıllarda kırlardan başlayan göçle İstanbul hızla büyümüş ve Bahçelievler şehrin önemli bir parçası olmuştur. Bahçelievler’in güneyinden geçen D 100 karayolu (E-5) ve çevresine kurulan fabrikalar yerleşimin büyüme yönüne etki eden en önemli faktör olmuştur. Araştırma sahasındaki eski köyler göç sonucunda plansız olarak güneydeki karayoluna doğru büyümüş, karayolu üzerinde oluşmaya başlayan yerleşmelerle birleşmiştir. Bundan farklı olarak Bahçelievler Mahallesi’ne tekabül eden saha ise Henri Prost tarafından tasarlanan plan doğrultusunda kentleşmiştir. Böylelikle araştırma sahasında hem plansız hem planlı kentleşme görülmektedir. Bahçelievler’in farklı alanlarında gerçekleşen kentleşme faaliyetlerinin yapısal farkları güncel kentsel sorunların temelini oluşturmaktadır. Göç sebebiyle plansız kentleşmenin görüldüğü kesime kıyasla, ilçedeki altyapı sorunları, Prost’un planına bağlı gelişen Bahçelievler Mahallesi’nde en azdır. İlçe aynı zamanda birinci derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Deprem riskiyle hızlanan kentsel dönüşüm faaliyetleri Bahçelievler’de tam anlamıyla uygulanmamaktadır. Eski veya dayanıksız binaların yıkılıp yeniden yapılması depreme dirençli yapı sayısını arttırsa da mevcut altyapı problemlerinin çözümünü sağlamamaktadır. Kentsel dönüşüm faaliyetleri geniş alanda uygulandığında Bahçelievler’deki kentsel sorunları çözecektir. Ayrıca kentsel dönüşüm uygulanırken ilçedeki nüfusun artmamasına dikkat edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

İstanbul, Bahçelievler, Kentsel Dönüşüm, Kentleşme, Kentsel Sorunlar

Etik Beyan

Bu makalede etik kurul iznine gerek yoktur.

Kaynakça

• Adıgüzel, F., (2014). Kentsel Gelişme ile Ulaşım Etkileşimi: Adana Örneği [Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Akpınar Aksugür, İ., (2010). İstanbul’u (Yeniden) İnşa Etmek: 1937 Henri Prost Planı. E. Ergut ve B. İmamoğlu (Edt.), 2000’den Kesitler II: Cumhuriyet’in Mekanları/Zamanları/Insanları, Doktora Araştırmaları sempozyumu KItabı (ss.107-124). Dipnot Yayınları ve Odtü Yayıncılık.
• Aydemir, I., (2008). İki Fransız Mimarı Henri Prost ve August Perret’nin İstanbul ile İlgili Çalışmaları. YTÜ Mim. Fak. E-Dergisi, 3(1), 104-111.
• Ayhan, F. (2017). İstanbul’un Güneybatı İlçelerinde (Beylikdüzü, Silivri ve Büyükçekmece) Ulaşımın Nüfus ve Yerleşmeye Etkisi. Marmara Coğrafya Dergisi, 35, ss. 155-165.
• Bahçelievler Belediyesi. (2020).
• Bakırköy Belediyesi. (1987). Bakırköy Rehberi. İki Nokta Araştırma Basın Yayın Organizasyon.
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi. BOA, DH.MKT., Kutu: 1728, Gömlek: 27, H: 13.10.1307 / M: 07.11.1889.
• Başbakanlık Osmanlı Arşivi. BOA, MVL, Kutu: 893, Gömlek: 23, H: 22.04.1275 / M: 29.11.1858.
• Colmar Freıherr Von Der Goltz. Karte Der Umgegend Von Constantinopel (1888-1895).
• Doğan, M., (2013). Türkiye’de Şehirleşme: Büyükşehirler ve Şehirleşme Sürecinde Değişen Sosyo Ekonomik Yapı. M. Bayartan (Edt.), Prof. Dr. Süha Göney’e Armağan, (ss. 239-280). Yazın Basın Yayın Matbaacılık.
• Ekinci, O. (1993). Arsa Spekülasyonu. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi içinde (c. 1, ss. 319- 323). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Esenlik, F. (2023). Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Bakırköy’ün (Makriköy) İdari Tarihi. [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• Fainstein, S. S. (2024, April 29). urban planning. Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/urban-planning
• İBB (2020). Bahçelievler Olası Deprem Kayıp Tahminleri Kitapçığı. Erişim adresi: https://depremzemin.ibb.istanbul/wp-content/uploads/2020/12/Bahcelievler.pdf, Erişim Tarihi: 23.04.2024
• Kiel, M. (2013). Yanbolu. TDV İslam Ansiklopedisi içinde (c. 43, s. 312-315). İstanbul: Diyanet Vakfı Yayınları.
• Kırtaş, B., & Bayhan, M., (2005). A'dan Z'ye Bahçelievler. Bihter Prodüksiyon.
• Özgüç, N. (1994). Yenibosna. Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi içinde (c. 7, ss. 470-471). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Sertkaya Doğan, Ö. (2008). The Importance and Place Of Rail Systems in İstanbul Local Transportation. International Scentific Conference (Vol. 3, pp. 259-264). Unitech’08 Proceedings. Tecnical University Of Gabrova, Gabrova, Bulgaria.
• Sertkaya Doğan, Ö. (2013). Effects of Geographical Factors on Spatial Planning of Coastal Areas in Turkey. E. Özhan (Edt.), Global Congress on ICM: Lessons Learned to Address New Challenges (Vol. 1, pp. 427-432). EMECS 10-MEDCOAST 2013 Joint Conference. Grand Yazıcı Club Turban Hotel, Marmaris, Turkey.
• Şahin G., Şenol C., (2023). Bağcılar (İstanbul)’Da Olası Bir Deprem Öncesi ve Sonrası Yapılması Gerekenler. Akademik Bakış, 20(80), 1-31.
• T.C. Resmî Gazete (2024). İmar Planı Yapılması ve Değişikliklerine Ait Esaslara Dair Yönetmelik. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/18916_1.pdf Erişim tarihi:30.06.2024
• Tümertekin, E. (1997). İstanbul İnsan ve Mekân. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• TÜİK (2024). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim Nisan 15, 2014, https://www.tuik.gov.tr/
• Yıldırım, M. N. (2010). Buralar Vaktiyle Çayırlıktı Usta Bahçelievler. Heyamola Yayınları.