Peter Singer’ın, Jürgen Habermas’ın ve John Rawls’un Kuramlarında Sivil İtaatsizlik Tartışması

Yıl 2019, Sayı: 3, 34 - 45, 31.12.2019

Begüm Sekmenli

Öz

Demokratik anayasal sistemler diğer sistemlere göre bireylere haklarını arayabilmeleri için daha çok olanak sunarlar. Bu olanaklardan biri de barışçıl olan sivil itaatsizlik eylemleridir. Demokratik hukuk devletlerinde kimi adaletsizlik ve haksızlıklara hukuk ve yasaların yetersiz kaldığı durumlar vardır. Böyle durumlarda başvurulacak en güvenli ve en hızlı sonuç alınabilecek yol; gerek şiddetsiz olması gerek basın ve medya aracılığıyla daha büyük kitlelere ulaşabilmesi bakımından sivil itaatsizliktir. Fakat sonuca ulaşmada avantaj gibi gözüken basın ve medya yandaş kimi zaman barışçıl olan bu eylemleri bir terör eylemi gibi gösterebilir. “İtaatsizlik” anlamı olumsuzlaştırsada bu itaatsizlik demokratik sistemin kendisine değildir. Çalışmada, geçmişten medyatik örneklere de yer verilerek; sivil itaatsizlik eylemlerinin işlevi, meşruluğu, uygulanabilirliği ve sivil itaatsizliği diğer toplumsal eylemlerden ayıran unsurlar Singer, Habermas ve Rawls’un adil demokratik sistemleri çerçevesinde sunulmuştur. Bu üç düşünürün adil anayasal sisteme ulaşma teorileri farklılıklar gösterse de adaletin ön koşulunun adil bir demokratik ortamın sağlanması olduğu ve sivil itaatsizliğin özgürlükleri kazanma ve korumadaki önemine vurgu yapmaları ortaktır

Anahtar Kelimeler

Sivil İtaatsizlik, Peter Singer, Jürgen Habermas, John Rawls, Meşruluk

A Debate on Civil Disobedience in Theories of Peter Singer, Jürgen Habermas and John Rawls

Öz

Democratic constitutional systems offer individuals more opportunities to exercise their rights than other systems. One of these opportunities is peaceful civil disobedience. There are cases where justice and law are inadequate in democratic states of law. In such cases, the safest and fastest way to achieve result is civil disobedience in that it is nonviolent and can reach larger audiences through the press and the media. Civil disobedience actions can be confused with other social actions, even with terrorist acts. In this study, the function, legitimacy, applicability and the differences of civil disobedience from any other social acts are discussed through the theories and examples of Singer, Rawls and Habermas. Although these three thinkers differ in their theories of attaining a fair constitutional system, they agree on that to ensure a fair democratic environment is the prerequisite for justice. Moreover, all of the three thinkers emphasize the importance of civil disobedience in gaining and protecting freedoms

Anahtar Kelimeler

Civil Disobedience, Peter Singer, Jürgen Habermas, John Rawls, Legitimacy

Kaynakça

• Beriş, Hamit Emrah (2002). Çağdaş Liberalizmde Farklı Yönelimler: John Rawls ve Robert Nozick, Liberal Düşünce Dergisi, (22), 197- 215.
• Coşar, Yakup (1997). Kamu Vicdanına Çağrı Sivil İtaatsizlik, İstanbul: Ayrıntı yayınları.
• Habermas, Jürgen. (1995). Sivil İtaatsizlik, çev. Hayrettin Ökçesiz. İstanbul: AFA yayıncılık.
• Habermas, Jürgen. (1997). Sivil İtaatsizlik: Demokratik Hukuk Devletinin Denek Taşı Almanya’da Otoriter Legalizm Karşıtlığı, çev. Yakup Coşar, İstanbul: Ayrıntı yayınları.
• Kasım, Metin. (2013). Hitler Döneminde Propaganda Aracı Olarak Radyo, Selçuk İletişim, 6 (4) , 64-75
• Kibar, Sibel. (2018). “Peter Singer” içinde Modern Felsefe Tartışmaları, ed. Eray Yağanak. İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Ökçesiz, Hayrettin. (1995). “Önsöz” içinde Habermas, Jürgen. Sivil İtaatsizlik, çev. Hayrettin Ökçesiz. İstanbul: AFA yayıncılık.
• Macit, M. (2010). Şiddet İçermeyen Bir Eylem: John Rawls’da Sivil İtaatsizlik, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (16), 134-146.
• Rawls, John. (1997). Sivil İtaatsizliğin Tanımı ve Haklılığı, çev. Yakup Coşar, İstanbul: Ayrıntı yayınları.
• Singer, Peter. (2015). Pratik Etik, çev. Nedim Çatlı İstanbul: İthaki Yayınları. Thoureau, Henry David. (2013). Sivil İtaatsizlik, çev. Olçum Melis, İstanbul: Kafekültür Yayıncılık.
• “American Doused With Blood By a West German Activist” (1983). New york
• Times, World. Erişim adresi: https://www.nytimes.com/1983/08/04/world/americandoused-with-blood-by-a-west-german-activist.html Erişim tarihi: 20.11.2019
• “Who were Germany’s Red Army Faction militants?” (2016). BBC News, WorldEurope. Erişim adresi: https://www.bbc.com/news/world-europe-35354812 Erişim tarihi: 20.11.2019