ARTVIN’S NENE HATUN IN WORLD WAR I: CICEK NENE

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 25, 247 - 262, 13.11.2018

Onur Güven

https://doi.org/10.18220/kid.482275

Öz

Enduring various troubles during the Russian slavery period (between 93
War- World War I), entitled as "40 years of dark days, locals in Artvin
made a great sacrifice. The natives exposed to a mass migration lost their
homeland.    In 1915 when Russian attacks were intense in Artvin
and around, there was strong resistance to in Savsat, which was defended by
voluntary troops. While the fierce battles
were going on between Russian forces and voluntary troops, Çiçek Nene's brave
and heroic struggle comes out as an important figure of resistance. The
legendary activities of Turkish women both behind the front and on the
frontline are accepted by everyone and their struggle in battles is invaluable.
It is possible to see such a bravery sample through Çiçek Nene in Artvin.

Anahtar Kelimeler

World War I, Artvin, heroine

I. DÜNYA HARBİ'NDE "ARTVİN'İN NENE HATUN'U": ÇİÇEK NENE

Öz

"40 yıllık kara
günler" olarak isimlendirilen Rus esareti döneminde (93 Harbi-I. Dünya
Harbi arası) Artvin halkı çeşitli sıkıntılara ve acılara katlanarak, büyük
fedakârlıklarda bulunmuştur. Büyük göçe maruz kalan halk yerini, yurdunu
kaybetmiştir. Artvin ve çevresinde Rus saldırılarının yoğun olduğu 1915
yılında, gönüllü birlikler tarafından savunulan Şavşat'ta büyük bir direniş
olmuştur.  Rus kuvvetler ve milis güçler
arasında şiddetli çatışmalar sürerken Çiçek Nene'nin cesurca ve kahramanca
mücadelesi, önemli bir direniş figürü olarak karşımıza çıkar. Türk kadınının
yeri geldiğinde cephe arkasında, yeri geldiğinde cephede gösterdiği destansı
faaliyetler herkesin malumudur ve savaş esnasındaki mücadelesi paha
biçilemezdir. Bunun bir örneğini Çiçek Nene aracılığıyla Artvin'de görmek
mümkündür.

Anahtar Kelimeler

I. Cihan Harbi, Artvin, kadın kahraman

Kaynakça

• 1-Kitap ve Makaleler
• ALLEN W.e.d-MURATOFF Paul, Causcasian Battlefields A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border 1828-1921, London 1953.
• ARMAOĞLU, Fahir, 20. Yüzyıl Siyasî Tarihi, İstanbul 2007.
• ATAMAZ, Serpil, "Birinci Dünya Savaşı ve Kadınlar", Kılavuz Dergisi, 50, 2014, ss. 30-37.
• ATAMAZ, Serpil, "Call to the Rescue: World War I Through the Eyes of Women," War and Collapse: World War I and the Ottoman State, Feroz Ahmad and Hakan Yavuz (ed.), Saraybosna 2016, ss. 405-426.
• BİLGİN, Mehmet, Teşkilât-ı Mahsusa'nın Kafkasya Misyonu ve Operasyonları, İstanbul 2017.
• Birinci Dünya Harbinde Türk Harbi Kafkas Cephesi 3ncü Ordu Harekâtı, C: 1, Ankara 1993.
• DAYI, Esin, Elviye-i Selâse'de (Kars, Ardahan, Batum) Millî Teşkilâtlanma, Erzurum 1997.
• GUZE, Birinci Dünya Savaşı'nda Kafkas Cephesi'ndeki Muharebeler, Çev. Hakkı Oğuz, Yay. Haz. Alev Keskin, Ankara 2007.
• KARABEKİR, Kazım, Birinci Cihan Harbine Nasıl Girdik, İstanbul 2000, C: 2.
• KARASÜLEYMANOĞLU, Şahver, Şiirimizde Artvin, Ankara 2004.
• ÖNAL, Ülkü, Artvin Muhacirlik Hatıraları, Ankara 2010.
• ÖZDEDE, Dursun, Karçal'dan Sahara'ya Şavşat, Artvin 1990. ÖZDER, Adil, Artvin ve Çevresi 1828-1921 Savaşları, Ankara 1971.
• ______, Çoruh Şavşat Tarih-Coğrafya-Folklor-Halk Edebiyatı, İstanbul 1945.
• ÖZKAN, İbrahim, Deli Halit Paşa Unutulan Yıllar Unutulan Kahraman, İstanbul 2015.
• ÖZKAN, İbrahim, Deli Halit Paşa Unutulan Yıllar Unutulan Kahraman, İstanbul 2015.
• SAFİ, Polat, "I. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele Döneminde Artvin", 19 ve 20. Yüzyıl Belgelerinde Artvin Göğe Komşu Topraklar, Polat Safi (ed.), Ankara, 2008, ss. 76-91.
• SOLMAZ, Gürsoy, Deli Halid Paşa, Ankara 199.
• TETİK, Ahmet, Teşkilat-ı Mahsusa (Umûr-ı Şarkıyye Dairesi) Tarihi 1914-1916, C: 1, İstanbul 2014.
• TOKDEMİR, Abdülmecit, 7 Mart Kahramanları, Ankara 1972.
• UCA, Alaattin, "Stange Müfrezesi'nin Harp Ceridesine Göre Kafkas Cephesi'nde Dr. Bahaeddin Şakir", KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13/20, Karaman 2011.
• URAN, Hilmi, Meşrutiyet, Tek Parti, Çok Parti Hatıralarım (1908-1950), İstanbul 2008.
• YALÇIN, Hatice, Harp Ceridesi (I. Dünya Savaşı'nda Kafkas Cephesi), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
• ZEYREK, Yunus, Acaristan ve Acarlar, Ankara 2001.
• 2-Sözlü Kaynaklar
• Ahmet Erişti, 66 yaşında, Emekli öğretmen.
• Nusret Erişti, 61 yaşında, Emekli bankacı.
• Nuşure Kaya, 90 yaşında.