BOŞANMA NEDENLERİNİN İLETİŞİM BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2020, Sayı: 15, 116 - 139, 30.03.2020

Banu N. İçağasıoğlu Altun Esra Tunçay Sezgin Savaş Nil Çokluk

Öz

İletişim insanların kendini ifade etmesi ve başkaları ile olan yaşantısını sürdürmesi için en temel gereksinimdir. İnsanların birliktelik halinde hareket etmeleri ve toplumsal düzende var olmaları iletişim olmadan imkansızdır. İletişimin temelini insanın kendisi ile olan iletişimi ve bu sürecin ikinci adımı olan kişilerarası iletişim oluşturmaktadır. Kişilerarası iletişim, toplumun yapı taşı olarak tanımlanan aile kavramının oluşabilmesi için gerekli olan evlilik olgusunun da temelidir. Evlilikte eşler arasındaki iletişim zayıfladığında birçok farklı sorun ortaya çıkmakta ve evlilikler boşanma ile sonuçlanmaktadır. Bu araştırma, bireylerin boşanma nedenlerine ve bu nedenlerin ileti- şim bağlamında yorumlanmasına odaklanmaktadır. Araştırmada 156 kadın 52 erkek olmak üzere toplam 208 kişiye anket uygulanmıştır. Araştırma kapsamında, katılımcıların en önemli boşanma nedenlerinin ne olduğunu düşündükleri ve sosyo-demografik değişkenlerle katılımcıların boşan- ma süreci ve sonuçları üzerine verdiği cevaplar arasında bağımlılık olup olmadığı, varsa bağımlılık düzeyleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Evlilik kararının nasıl alındığı sorusuna ise %81,7’si kendi seçimi ve ailesinin rızası olduğunu, %8,8’si kendi seçimi olduğunu ancak aile rızası olmadığını bildirmiştir. Katılımcıların %26’sı boşanma kararını kendilerinin aldığını, %1’i eski eşlerinin aldığını, %6,7’si eşiyle birlikte aldıklarını belirtmiştir. Bulgulara göre, boşanma nedenleri önem derecesine göre sıralanmış ve ilk beş sırada; beklentilerin değişmesi, aldatma, ev içi görev ve sorumlulukların adil paylaşılmaması, eşin ailesiyle anlaşamama, çocuğun yetiştirilmesiyle ilgili sorunların yer aldığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Kişilerarası iletişim, evlilik, boşanma nedenleri

Kaynakça

• Akpınar, A. (2019). Farklı Teoriler Çerçevesinde Eş Seçimi ve Evlilik Uyumu Konularının İncelenmesi, (Ed.) Mehmet Kırlıoğlu ve Hasan Hüseyin Tekin. Güncel Sosyal Hizmet Çalışmaları, Konya: Çizgi Kitabevi, s.164-172.
• Aktaş Akoğlu, Ö. ve Küçükkaragöz, H. (2018). Boşanma Nedenleri ve Boşanma Son- rasında Karşılaşılan Güçlüklere İlişkin Bir Araştırma: İzmır İli Örneği, Toplum ve Sosyal Hizmet, 2 (1), 153-172.
• Amato, P. R. ve Previti, D. (2003). People’s Reasons for Divorcing: Gender, Social Class, the Life Course, and Adjustment, Journal of Family Issues, 24 (5), 602-626.
• Aydın, O. ve Baran, G. (2010). Toplumsal Değişme Sürecinde Evlenme ve Boşanma, Toplum ve Sosyal Hizmet, 21 (2), 117-126.
• Bloom, B. L., Niles, R. L., Tatcher, A. M. (1985). Sources of Marital Dissatisfaction Among Newly Separated Persons, Journal of Family Issues, 6 (3), 359-373.
• Bodenmann, G., Charvoz, L., Bradbury, T. N., Bertoni, A., Iafrate, R., Giuliani, C., Beh- ling, J. (2006). Attract or Sand Barriers to Divorce: A Retrospective Study in Three Europeancountries, Journal of Divorce & Remarriage, 45 (3-4), 1-23.
• Can, Y. ve Aksu, N. B. (2016). Boşanma Sürecinde ve Sonrasında Kadın, Electronic Journal of Social Sciences, 15 (58), 888-902
• Cleek, M. G. ve Pearson, T. A. (1985). Perceived Causes of Divorce: An Analysis of Interrelationships, Journal of Marriage and theFamily, 47 (1), 179-183.
• Doğan, Ş. (2016). Boşanma Nedenlerine Yönelik Tutumlar: Boşanmayı Artırıcı veya En- gelleyici Faktörlere Yönelik Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması, Itobiad: Journal of the Human & Social Science Researches, 5 (4), 991-1011.
• Ekşi, F. ve Ümmet, D. (2013). Bir Kişilerarası İletişim Problemi Olarak İnternet Bağımlı- lığı ve Siberzorbalık: Psikolojik Danışma Açısından Değerlendirilmesi, Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (25), 91-115.
• Erdoğan, İ. (2002). İletişimi Anlamak, Ankara: Erk Yayınları.
• Ergin, N. G. (2008). Evli ve Boşanmış Kişilerin Evlilik Uyumu ve Cinsiyetçilik Açısından Karşılaştırılması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Fitzpatrick, M. A. ve Badzinski, D. M. (1985). All in the Family: Interpersonal Communication in Kin Relationships, (Ed.) Mark L. Knapp ve Gerald R. Miller. Handbook of Interpersonal Communication, London: SAGE Publications, s. 687-737.
• Girase, R. D., Haralkar, S. J., Mulaje, S. M., Mangulikar, S. K. (2016). A Study of So- cio-Demographic Factors Leading to Divorce-A Social Problem, International Journal of Community Medicine, 7 (2), 116-120.
• Kaya, A. (2017). Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim, Ankara: Pegem Akademi.
• Krauss, R. M. ve Fussell, S. R. (1996). Social Psychological Models of Interpersonal Communication, Social Psychology: Handbook of Basic Principles, 655-701.
• Luhmann, N. (1992). What is Communication?, Communication Theory, 2 (3), 251- 259.
• Scott, S. B., Rhoades, G. K., Stanley, S. M., Allen, E. S., Markman, H. J. (2013). Reasons for Divorce and Recollections of Premarital Intervention: Implications for Improving Relationship Education, Couple and Family Psychology: Research and Practice, 2 (2), 131-145.
• Tatlilioğlu, K. ve Demirel, N. (2016). Sosyal Bir Gerçeklik Olarak Boşanma Olgusu: Sos- yal Psikolojik Bir Değerlendirme. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 22: 59-73.
• TÜİK İstatistik Kurumu (2016). “Aile Yapısı Araştırması” http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21869 , Erişim Tarihi: 10.02.2020.
• TÜİK İstatistik Kurumu (2018). “Evlenme ve Boşanma İstatistikleri” http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30698 , Erişim Tarihi: 10.02.2020.