Sinemada Bir Anlam Yaratma Süreci Olarak Renk ve Krzystof Kieslowski'nin "Üç Renk: Mavi, Beyaz, Kırmızı" Üçlemesi

Yıl 2006, Sayı: 8, 154 - 170, 28.10.2006

Defne Özonur Çöloglu

Öz

Bu makalenin amacı, sinemada bir görüntü öğesi olarak rengin işlevlerini açıkladıktan sonra,
rengin gerek bir estetik öğe, gerekse anlam yaratma aracı olarak sinemada nasıl kul/anıldığını
örnek filmlerle incelemektir. Bu amaçla, Polonyalı yönetmen Krzystof Kies/owski'nin -Üç Renk Mavi,
Üç Renk Beyaz ve Üç Renk Kırmızı üçlemesi incelenmeye çalışılmaktadır. Rengin sinemada üç temel
işlevi vardır: Bik]i verici, kompozisyonel ve ifade edici. Renk, sinemada özellikle anlam yaratmada
etkili bir elemandır. Belli bir sahnedeki duygunun sembolik ya da dramatik etkisini vermek için
yardımcı olur. Rengin kültürden kültüre değişen sembolik anlamları vardır. İnsanlar bir renge her
zaman bir anlam yükleyerek bakmazken, izleyici filmde gördüğü renge karşılık kendisinde uyanan
hislerle renge yüklenen kodu açımlayıp, anlam yükler. Bazen de yönetmen, renge bilinen anlamlarının dışında yeni bir anlam yükleyebilir. Bu anlamda, rengin bir filmde duyguları iletmedeki rolü
filmdeki konuya bağlıdır. Rengin sinemada etkili bir anlam yaratma öğesi olarak kullanılmasına
örnek olarak, Krzystof Kies/owski'nin Üç Renk: Mavi, Üç Renk: Beyaz ve Üç Renk: Kırmızı filmleri
incelenebilir. Bu filmlerde renk, önemli bir anlatım elemanı olarak kul/anılmıştır. Filmlerde temel
olarak verilmek istenen (maviyle özgürlük, beyazla eşitlik, kırmızıyla dostluk, kardeşlik) duygu ve
düşünceler, bu renklerin toplumlar üzerindeki sembolik anlamlarından yararlanılarak ve yönetmenin, filmin teması yardımıyla renklere yüklediği anlamlar ile verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sinemada anlam, üç renk, Kieslowski

The Co/our and Krzystof Kies/owski's "Three Colours: 8/ue, White, Red" as a Creating Meaning Process in the Cinema

Öz

The objeetive of this artide is to explain the functions of color in cinema as an element of
image and then to study on samp/e films how it is used as an estetica/ element and as a media of
creating meaning. Therefore, Trois Cou/eurs 8/eu, Trois Cou/eurs 8/anch, Trois Cou/eurs Rouge
triology of the Po/ish direetor Krzystof Kieslowski will be studied in this article. Color has three
princip/e funetions in cinema: The informative, the compozitional and the expressive. it he/ps to
give the symbolic or dramatic effeet of an emotion in a certain scene. Color has symbolic meanings that differs from culture to cu/ture. While people don't /ook at a color buy !aying a meaning
on it everytime the audience, however, /ays a meaning to a co/or deciphering the code carry it within buy the emotions aroused againsed the co/or seen in the movie. Sometimes the director
attributes color a newer meaning than is its known meanings. The role of the co/or to convey the
emotions depends on the subjeet of film. in his films named "Three Colors: Blue, White, Red",
Krzystof Kieslowski used the co/or as an important element of expression. The emotions and
thoughts which are wanted to be conveyed basica/ly in films (liberty by blue; equality by white;
friendship, brothership by red) were given by utilizing the symbolic meanings of these co/ors for
the society and by the meanings which were attributed to the colors by director by using the
theme of film.

Anahtar Kelimeler

Kieslowski, three colors, meaning at cinema

Kaynakça

• Büker, Seçil (1985). Sinema Dili Üzerine Yazılar. Ankara: Dost Kitabevi.
• Çelikcan, Peyami {1994). "The Problem Of Color in Films". Ankara.G.Ü. İletişim Fakültesi İletişim Dergisi. 1-2 ..
• Çağlarca, Saadettin {1986). Renk ve Armoni Kuralları. İstanbul: İnkılap Kitabevi .
• Künüçen, Şükrü {1996). "Görsel Algılama ve Renk". Ankara.G.Ü. İletişim Fakültesi İletişim Dergisi. Sayı 3.
• Millerson, Gerald {1991 ). The Technique Of Lighting For Television and Film. Boston: Focal Pres.
• Özön, Nijat {1985). Sinema: Uygulayımı-Sanatı-Tarihi. İstanbul: Hil Yayınları.
• Stephenson, Ralph and J.R Debrix (1989). The Cinema As Art. London: Penguin Boks.
• Stok, Danusia · ( 1997). Kieslowski Kieslowski'yi Anlatıyor. Çev. Aslıhan Kutay. İstanbul: Afa Yayınları.
• Uzer, Kubilay ( 1994). "Reklamın Güdüleyici Unsurları ve Tüketici Davranışında Güdülemeye Etki Eden Faktörler". Ankara.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Zettl, Herbert (1990). Sight Sound Motion. California: Wadsworth Pub.