Effects of Inflation Accounting Application on Financial Structures of Businesses: Examination with Ratio Analysis

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 31, 360 - 376, 28.11.2024

Yusuf Akpınar , Ayşegül Ciğer , Nazan Güngör Karyağdı , Ahmet Kaya

https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.1510455

Öz

Purpose: The purpose of this study is to compare inflation adjusted and unadjusted financial statements using ratio analysis technique.
Design/Methodology: In the research, financial ratios obtained from financial statements without inflation adjustments and ratios obtained from tables with inflation adjustments were analyzed comparatively.
Findings: As a result of the analysis; It was observed that after inflation adjustment, the financial statements of the company improved significantly, although not sufficiently in terms of financial ratios. While some ratios remained unchanged due to the distinction between monetary and non-monetary items, significant differences emerged in most financial ratios. The financial structure of the business has become more realistic.
Limitations: The financial statements of the business are prepared in accordance with VUK in terms of inflation adjustment. In addition, financial statements were analyzed comparatively only using the ratio analysis method.
Originality/Value: The change in the financial structures of businesses with the re-application of inflation accounting is a matter of curiosity for researchers. It creates unique value by showing the changes in the financial structures of businesses in terms of financial ratios, especially as a result of the regulation made within the scope of VUK.

Anahtar Kelimeler

Ratio Analysis, Inflation Accounting, Financial Structure

Enflasyon Muhasebesi Uygulamasının İşletmelerin Finansal Yapıları Üzerine Etkileri: Oran Analizi İle İnceleme

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, enflasyon düzeltmesi yapılan finansal tabloların, enflasyon düzeltmesi yapılmamış finansal tablolarla oran analizi açısından karşılaştırılmasıdır.
Tasarım/Yöntem: Araştırmada enflasyon düzeltmesi yapılmamış finansal tablolardan elde edilen finansal rasyolarla, enflasyon düzeltmeleri yapılmış tablolardan elde edilen rasyolar karşılaştırılmalı olarak analiz edilmiştir.
Bulgular: Analizler sonucunda; enflasyon düzeltmesi sonrasında işletmenin finansal tablolarının, finansal oranlar açısından yeterli olmamakla beraber önemli ölçüde düzeldiği görülmüştür. Parasal ve parasal olmayan kalemler ayrımından dolayı bazı oranlarda değişme olmaz iken çoğu finasal oranlarda belirgin farklılıklar ortaya çıkmıştır. İşletmenin finansal yapısı daha gerçeğe yakın bir yapıya kavuşmuştur
Sınırlılıklar: İşletmenin finansal tablolarının enflasyon düzeltmesi açısıdan VUK’a göre yapılmış olmasıdır. Ayrıca finansal tablolar sadece oran analizi yöntemi ile karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.
Özgünlük/Değer: Enflasyon muhasebesinin yeniden uygulanmaya başlamasıyla işletmelerin finansal yapılarındaki değişimi araştırmacılar açısından merak konusudur. Özellikle VUK kapsamında yapılan düzenleme neticesinde işletmelerin finansal yapılarındaki değişimi finansal oranlar açısından göstermesiyle özgün değer oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Oran Analizi, Enflasyon Muhasebesi, Finansal Yapı

Kaynakça

• Açık, S. (2010). Enflasyonun Finansal Tablolar Üzerindeki Etkilerini Giderici Bir Tedbir Olarak Enflasyon Muhasebesi ve Türkiye’deki Yasal Düzenlemeler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 345-360.
• Akdoğan, N. ve Tenker N. (1998). Finansal Tablolar ve Mali Analiz Teknikleri. Gazi Kitabevi.
• Akdoğan, N. (2004). Enflasyon Muhasebesi Kuramsal Yaklaşımlar ve Türkiye Uygulaması. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Akdoğan, N., Aktaş, R. ve Ünal, S. (2009). Effects of Inflation Accounting on Financial Ratios: An Empirical Analysis of Non-Financial Firms Listed on Istanbul Stock Exchange. The IUP Journal of Accounting Research and Audit Practices, IUP Publications, (2), 47-62.
• Aktaş, R. (2015). Enflasyon Muhasebesi Uygulamasının KOBİ’LER ile SPK’ya Tabi İşletmelerin Finansal Tabloları Üzerindeki Etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (23), 1-15.
• Akgüç, Ö. (2017). Mali Tablolar Analizi. Arayış Basım Yayıncılık.
• Arzova, B. ve Şahin, B.Ş. (2022). Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Süreçleri Ve Enflasyon Muhasebesinin Finansal Tablolara Etkisi, Mali Çözüm Dergisi,32(170), 13-31.
• Asuquo, A. I., Adenike, F. A., Ogar, L. ve Ahonkhai, O. E. (2017). Effect of Inflation Accounting on Business Measurement of Quoted Manufacturing Companies in Nigeria. Imperial Journal of Interdisciplinary Research (IJIR) 3(1), 1886-1894.
• Ceylan, A. ve Korkmaz T. (2009). İşletmelerde Finansal Yönetim. Ekin yayınları.
• Çankaya, F. ve Dinç, E. (2010). 5024 Sayılı Kanunla Getirilen Enflasyon Muhasebesi Uygulaması ve Doğurduğu Sorunlar. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(3-4), 369-384.
• Demir, Ö. (2018). 5024 Sayılı Kanunun Uygulanmasında Enflasyon Endeksi ve Uygulama Sorunlarına Bakış. Social Sciences, 13(2), 42-53.
• Dinler, Z. (2008). İktisat. Ekin Kitabevi Yayınları.
• Doğan, B. ve Hilal, E. (2018). Mali Müşavirlerin Enflasyon Muhasebesi ile İlgili Düşüncelerini Anlamaya Yönelik Durum Değerlendirmesi. M. Talas ve K.H. Derin (Ed.), Yönetim, Çalışma Hayatı ve Sendikacılık Araştırmaları (192-216), Ankara: İksad.
• Düğer, İ.H., (1991). Makro İktisat Teori ve Politika. Kütahya.
• Erkuş, H. (2005). Enflasyon Muhasebesi Düzenlemelerinden Sonra Tüm Yönleriyle Amortisman Uygulamaları. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (27), 188-202.
• Gökçen, G., & Öztürk, E. (2023). Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Kapsamında Özellik Arz Eden Konular. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 504-515.
• Ittelson, T., R. (2017). Financial Statements: A Step-by-Step Guide to Understanding and Creating Financial Reports. Önce S., (Çev.) Finansal Tablolar, Finansal Raporları Anlama ve Hazırlama Kılavuzu. Nobel yayınları.
• İleri, H. ve Altınışık, İ. (2014). Enflasyon Düzeltmesinin Gerekliliği, Enflasyon Muhasebesinin Uygulanabilirliği ve Muhasebeciler Üzerinde Yapılan Bir Araştırma: Karaman Örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 7(1-2), 39-52.
• İlter, C. (2012). Exploring the Effects of Inflation on Financial Statements Through Ratio Analysis. SSRN Electronic Journal, 1-14. https://ssrn.com/abstract=2186707 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2186707.
• Kantar, M. A., Abar, H. ve Öndeş, T. (2021). Enflasyonun İşletmelerin Finansal Oranlarına Etkisi: BIST İmalat Sektöründe Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (90), 1-18. DOI: 10.25095/mufad.856384.
• Karapınar, A. ve Ayanoğlu, Y. (2005). Enflasyon Düzeltmesi Uygulamasının Meslek Mensuplarına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Muhasebe ve Denetime Bakış, (16), 1-16.
• Karasioğlu, D. D. F. ve Erdemir, A. G. N. K. (2005). Enflasyon Muhasebesi Uygulamalarında Temel İşlemler Üzerine Bir Çalışma. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2), 145-167.
• Keleş, D. (2015). TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı Çerçevesinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi ve Finansal Analiz Sonuçları Üzerine Etkileri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3), 31-52.
• Lazol, İ. (2004). Mali Analiz ve Enflasyon Muhasebesi Uygulamaları. Ekin Kitabevi.
• Lützel, H. (2005). Inflation Accounting for the Federal Republic of Germany Results Using Different Deflator Price Indices. Review of Income and Wealth 31(3), 207 – 221.
• Matofalı , V. (2022). Comparison of IAS/IFRS and OHADA standards in terms of taking inflation into account in financial accounting. Revue Du contrôle, De La Comptabilité Et De l’audit , 6(2). Retrieved from https://revuecca.com/index.php/home/article/view/822
• Mbambo, M., Ngiba, B. ve Olarewaju, O. M. (2020). Effects of Inflation Accounting on Organizational Decisions and Financial Performance in South African Retail Stores. Problems and Perspectives in Management 18(4), 85-95.
• Okka, O. (2010). Finansal Yönetim Teori ve Çözümlü Problemler. Nobel yayınları.
• Öksüz, F. (2003). Enflasyon Muhasebesi. Mali Çözüm Dergisi, 63, 144-154.
• Özdemir, F. S. ve Arslan, S. (2007). Enflasyon Muhasebesinde Kullanılan Yöntemlerin Karşılaştırılmalı Analizi. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, (2), 87-104.
• Özkan, T. (2005). Enflasyon Muhasebesi Uygulamasının Firmaların Finansal Yapıları Üzerine Etkileri. Muhasebe ve Denetime Bakış, (15), 49-72.
• Özulucan, A. (2002a). Enflasyonun Muhasebe Verileri Üzerindeki Etkileri, Türkiye Muhasebe Standardı-2 ve Sermaye Piyasası Kurulu seri: XI-No:20 Çerçevesinde Önerilen Enflasyon Muhasebesi Yöntemi ve Enflasyon Muhasebesine Geçişte Alınabilecek Önlemler. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 9(1), 25-42.
• Özulucan, A. (2002b). Enflasyonun Muhasebe Verileri Üzerindeki Etkisinin Giderilmesinde Kullanılan Otofinansman Yöntemleri ve Enflasyon Muhasebesi Üzerine Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57(4), 127-152.
• Poroy Arsoy, A. ve Gücenme, Ü. (2009). The Development of Inflation Accounting in Turkey. Critical Perspectives on Accounting 20(5), 568-590.
• Riordan, D. A. ve Riordan, M. P. (2009). Inflation and Financial Statement Analysis in the International Accounting Classroom. Journal of Teaching in International Business, 20(2):174-187.
• Selimefendigil, S. (2023). Decision Usefulness and Inflation Accounting: The Case of Turkey. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 25(4), 465-497.
• Sevgener, A. S. ve Hacırüstemoğlu, R. (1993). Yönetim Muhasebesi, Marmara Üniversitesi Nihat Sayar Eğitim Vakfı Yayınlan, 1993/458 - 691, İstanbul.
• Tamimi, O.& Ildiko, O.(2020). Hyperinflation and Its Impact on the Financial Results, Intellectual Economics, 14(2), 5-16.
• Uman, N.(1979). Enflasyon Muhasebesi. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Varol, N. (2022). Inflation Accounting in Terms of Tax Legislation and Accounting Standards in Turkey. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (93), 19-30. DOI: 10.25095/mufad.979514.
• Yıldız, F. (2018). Türkiye’de Muhasebe Bilgi Sisteminde Sağlanan Bilginin Yeterliliği ve Enflasyon Muhasebesi Uygulanması Gereği. Muhasebe ve Finans Tarihi Araştırmaları Dergisi, (14), 202-217.
• Yücel, S. (2022) Geçmişten Günümüze Dünyada ve Türkiye’de Enflasyon Muhasebesi Uygulamaları, O. Seyitoğulları (Ed.), Teorikten Görgüle Muhasebe Araştırmaları içinde, Orion Akademi, Ankara, 95-128.
• TFRS Yorum 7 TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı Kapsamında Düzeltme Yaklaşımının Uygulanması, http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%0Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2018Seti/TFRS%20Yorum/TFRS Yorum_7_2018.pdf, (Erişim Tarihi: 20.12.2020).
• TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama, http://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye %20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2018Seti/TMS/TMS_29_2018.pdf (Erişim Tarihi: 15.11.2020).
• https://www.iasplus.com/en/standards/ias/ias29 (Erişim tarihi: 05.06.2024)
• https://www.etimolojiturkce.com/kelime/enflasyon (Erişim tarihi: 05.06.2024)