Evaluation of Occupational Health and Safety Conditions of Employees in News Broadcasting Using Multi-Criteria Decision Making Methods

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 95 - 109, 31.12.2020

Recep Oruç Abdullah Yıldızbası

Öz

It is known that employees working in the news production phase are exposed to various risk factors in the processes of access to news, production and broadcasting. In our study, it was aimed to determine the effect levels of various risk criteria on employees, which were determined by considering the working environment and social status of news broadcasting employees. Occupational health and safety conditions of the employees were determined based on the opinions of decision makers who are experts in the sector, and the physical, psychosocial and ergonomic conditions of the employees were analyzed using the "Fuzzy AHP" and "Fuzzy AHP - Fuzzy TOPSIS hybrid method". When the results of Fuzzy AHP and Fuzzy AHP - Fuzzy TOPSIS hybrid model are examined, it is seen that the most risky group affected by the determined criteria is the "Reji and Editing Group". The risk ranking on all alternatives is; " Directing and Editing Group > Camera Front Group > Camera, Sound and Light Group> Production and Management Group". According to the results, when all employees in the news media are taken into account, employees are most affected by psychosocial risk factors. In the calculations made by considering sub-criteria, the global risk criterion has been "mobbing". In this context, suggestions were made taking into account the working conditions of employees in the news broadcasting industry and the levels of risks arising from these environments.

Anahtar Kelimeler

News Media, Occupational Health and Safety, Multi Criteria Decision Making, Fuzzy AHP, Fuzzy TOPSIS

Haber Yayıncılığında Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Koşullarının Bulanık Çok Ölçütlü Karar Verme Yöntemleriyle Değerlendirilmesi

Öz

Haber üretim aşamasında çalışanların habere ulaşım, yapım ve yayın süreçlerinde çeşitli risk etmenlerine maruz kaldıkları bilinmektedir. Çalışmamızda haber yayıncılığı çalışanlarının çalıştığı ortam koşulları ve sosyal statüleri göz önünde bulundurularak belirlenen çeşitli risk kriterlerinin çalışanlar üzerindeki etki düzeylerinin tespiti amaçlanmıştır. Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği koşulları sektörde uzman olan karar vericilerin görüşleri baz alınarak belirlenmiş ve çalışanların fiziksel, psikososyal ve ergonomik koşulları çok kriterli karar verme metotlarından olan “Bulanık AHP” ve “Bulanık AHP - Bulanık TOPSİS” hibrid metoduyla analiz edilmiştir. Bulanık AHP ve Bulanık AHP – Bulanık TOPSİS hibrid modelinin sonuçları incelendiğinde belirlenen kriterlerden etkilenen en riskli grubun “Reji ve Kurgu Grubu” olduğu görülmektedir. Tüm alternatifler üzerindeki risk sıralaması ise; “reji ve kurgu grubu > kamera önü grubu > kamera, ses ve ışık grubu > yapım ve yönetim grubu” şeklindedir. Buna göre elde edilen sonuçlara göre haber medyasındaki tüm çalışanlar göz önünde bulundurulduğunda çalışanlar en fazla psikososyal risk faktörlerinden etkilenirler. Alt kriterler göz önünde bulundurularak yapılan hesaplamalarda global ölçekteki risk kriteri ise “mobing” olmuştur. Bu çerçevede haber yayıncılığı sektöründe çalışanların çalışma koşulları ve bu ortamlardan kaynaklanan risklerin düzeyleri göz önünde bulundurularak önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Haber Medyası, İş Sağlığı ve Güvenliği, Çok Kriterli Karar Verme, Bulanık AHP, Bulanık TOPSIS

Kaynakça

• A. Aziz, A. (1976). Radyo ve Televizyona Giriş, No. 480.
• B. İsbir, “Kamu Hizmeti İlkeleri Işığında Özel Radyo - Televizyon Yayıncılığının Değerlendirilmesi”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11(1), pp. 815-835, 2007.
• E. Karakoç and Ü. Arklan, “Eğitim Düzeyinin Medya Kullanımına Etkisi: Gazete ve Televizyon Karışılaştırması,” Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, vol. 9, no. 17, pp. 407-438, 2009.
• S. İlaslan, “Özerklik Mücadeleleri Bağlamında Türkiye’de Televizyon Yayıncılığının İlk Dönemi 1968-1971,” Atatürk İletişim Dergisi, 7, pp. 227–257, 2014.
• M. E. B., Gazetecilik: Televizyon Haberciliği. 2011.
• M. Şahin, “Ajans Gazeteciliği ve Medya Sektöründe Haber Ajanslarının Etkinliği,” İletişim Kuram ve Araştırma Derg., no. 37, pp. 196–210, 2013.
• P. D. E. Akı, “6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu Ve Çalışma Yaşamına Etkileri,” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Derg., vol. 15, pp. 3–24, 2014.
• D. Doğanay, “Dizi ve Film Seti Çalışanlarının İş Sağlığı ve Güvenliği Yönünden Çalışma Koşullarının Değerlendirilmesi,” İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara, 2016.
• S. T. S. ve S. E. S. Oyuncular Sendikası, “Kamera Önünde ve Arkasında Çalışanlar İçin Setlerde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Rehberi”, 2019.
• Ş. Öztürk, “Türkiye’de Gazetecilerin Çalışma Sorunları,” Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Derg., pp. 89–111, 2017.
• H. Çetinkuş, “Türkiye’de Savaş Muhabirliği,” TRT Akademi, vol. 3, no. 2, pp. 334-343, 2017.
• M. Kuyucu, “Medyada Kadın Olmak: Medya İşletmelerinde Çalışan Kadınların Sorunları,” Uluslararası Hakemli Beşeri ve Akademik Bilimler Dergisi, vol. 2, no. 6, pp. 29–62, 2013.
• G. E. Atalay, “Şiddeti Haber Yapmak: Gazeteciler ve Travma,” Marmara İletişim Dergisi, vol. 2, no. 28, pp. 21–32, 2017.
• G. Dworznik, “Factors Contributing to PTSD and Compassion Fatigue in Television News Workers,” Int. J. Business, Humanit. Technol., vol. 1, pp. 22–32, 2011.
• R. A. Beam and M. Spratt, “Managing Vulnerability,” Journalism Practice, vol. 3, no. 4, pp. 421-438, 2009.
• S. Reinardy and S. Reinardy, “Autonomy and Perceptions of Work Quality Drive The Job Satisfaction of Tv News Workers,” Journalism Practice, vol. 8, no. 6, pp. 855–870, 2014.
• A. Feinstein, B. Audet, and E. Waknine, “Witnessing Images of Extreme Violence: A Psychological Study of Journalists in The Newsroom,” R. Soc. Med., vol. 5, no. 8, pp. 1–7, 2013.
• E. Newman, R. Simpson, and D. Handschuh, “Trauma Exposure and Post ‐ Traumatic Stress Disorder Among Photojournalists,” Visual Communication Quarterly, vol. 10, no. 1, pp. 4–13, 2009.
• J. B. Macdonald, A. J. Saliba, G. Hodgins, and L. A. Ovington, “Burnout In Journalists: A Systematic Literature Review,” Burn. Res., vol. 3, no. 2, pp. 34–44, 2016.
• Y. Kazançoğlu, ve E. Ada, “Perakende Sektöründe Tedarikçi Seçiminin Bulanık Ahp ile Gerçekleştirilmesi”, Savunma Bilimleri Dergisi, vol. 9, no. 1, pp. 29–52, 2010.
• Ü. Şengül, M. Eren, and S. E. Shiraz, “Bulanık Ahp ile Belediyelerin Toplu Taşıma Araç Seçimi,” Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, no. 40, pp. 143–165, 2012.
• S. Perçin, “Bulanık Ahs ve Topsis Yaklaşımının Makine-Teçhizat Seçimine Uygulanması,” Çukurova Üniversitesi Sos. Bilim. Enstitüsü Derg., vol. 21, no. 1, pp. 169–184, 2012.
• B. Küçükali, “Öğretim Üyelerinde Tükenmişlik Sendromuna Sebep Olan Etmenlere İlişkin Bulanık Ahs ve Bulanık Ahs-Bulanık Topsis Hibrit Model Uygulaması,” Yüksek Lisans Tezi, Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Ankara, 2018.
• F. Rodrigues, L. Junior, L. Osiro, L. Cesar and R. Carpinetti, “A Comparison between Fuzzy Ahp And Fuzzy Topsıs Methods to Supplier Selection,” Appl. Soft Comput. J., vol. 21, pp. 194–209, 2014.
• C.-T. Chen, “Extensions Of The Topsıs For Group Decision Making Under Fuzzy Environment,” Fuzzy Sets and Systems, vol. 114, no. 1, pp. 1–9, 2000.
• A. Ay, E. Koparan, ve A. Sağlam, “Yerel Medya Çalışanlarının Örgütsel Stres Düzeylerinin Belirlenmesine Yönelik Görgül Bir Çalışma: Amasya İli Örneği”, III. Uluslararası Geçmişten Günümüze Merzifon ve Amasya Yöresi Sempozyumu 08-10 Ekim 2015 Bildiri Kitabı, (Ed. Asım Çoban vd.), Amasya: Edge Akademi, pp. 590-605, 2015.